Trong phần trước “2 cách phát triển ý cho mọi chủ đề IELTS Writing“, bài viết đã đề cập đến phương pháp Freewriting. Phần tiếp theo, tác giả sẽ giới thiệu phương pháp tự hỏi các câu hỏi để giúp người học nảy ra ý tưởng, cũng như cách phát triển ý viết bài IELTS Writing.
Tự hỏi các câu hỏi để phát triển ý trong IELTS Writing
Các câu hỏi topoi
Khái niệm
Những câu hỏi topoi (từ tiếng Hi Lạp, mang nghĩa là “địa điểm”) được phát minh bởi nhà triết học vĩ đại Aristotle, và được phát triển bởi học giả La Mã tên Cicero. Những câu hỏi này được tạo ra để khuyến khích việc suy nghĩ về một chủ đề trong một cuộc tranh luận. Danh sách các câu hỏi topoi rút gọn, được trích từ bài viết của đại học Wisconsin (n.d.) và đại học Maryland (n.d.), có nội dung như sau:
Các câu hỏi định nghĩa
What is ____? (____ là gì?)
Do people misunderstand the meaning of ___? If so, who? And why? (Mọi người có hiểu nhầm định nghĩa của ____ không? Nếu có thì đó là ai, và tại sao?)
What is ____ comprised of? (____ bao gồm những gì?)
Các câu hỏi phân chia
What are the specific components of ____ ? (____ bao gồm những bộ phận gì)
How do the components of ____ work together? (Những bộ phận của ____ hoạt động cùng với nhau như thế nào?)
How are the components of ____ arranged or ordered? (Những bộ phận của ____ được sắp xếp như thế nào?)
What is the structure of ____ ? (Cấu trúc của ____ là gì?)
What are the essential elements of _____? (Những thành phần thiết yếu của _____ là gì?)
Các câu hỏi so sánh
What is similar to ____? (Có những thứ gì giống ____ không?)
What is better than ______? (Có những thứ gì tốt hơn ____ không?)
Các câu hỏi quan hệ
What causes ____? (Cái gì gây ra ____?)
What is the purpose of ____? (Mục đích của ____ là gì?)
What benefits do ____ have? (____ có tác dụng gì?)
What are the consequences of ____? (Hậu quả của ____ là gì?)
Đọc thêm:Hướng dẫn viết dạng bài Causes & Solutions trong IELTS Writing task 2
Câu hỏi hoàn cảnh
What has happened with ____ in the past? (Những gì đã xảy ra với ____ trong quá khứ?)
What might possibly happen with ____ in the future? (Những gì có thể xảy ra với ____ trong tương lai?)
What is unlikely to happen with ____ in the future? (Những gì khó có thể xảy ra với ____ trong tương lai?)
Is there anything that prevents ____? (Liệu có thể có gì đó ngăn chặn ____ không?)
Câu hỏi bằng chứng
Who are the experts on ____ and what do they say about it? (Những ai là chuyên gia về ____, và họ nói gì về _____?)
Who are people who have personal experience with ____ and what do they think about it? (Những ai đã có trải nghiệm cá nhân với ____, và họ nghĩ gì về _____?)
How is ____ depicted in books? In music? In film? (____ được miêu tả trong sách, nhạc và trong phim ảnh ra sao?)
Lý do tại sao các câu hỏi topoi lại hữu ích
Việc trả lời các câu hỏi topoi có thể giúp người đọc có được những ý tưởng ban đầu để xây dựng nên một bài viết hoàn chỉnh và chặt chẽ về mặt nội dung. Hơn nữa, các câu hỏi topoi cũng sẽ giúp người học hiểu được vấn đề mà mình viết trong nhiều khía cạnh nhất có thể (University of Wisconsin, n.d.).
Cách áp dụng các câu hỏi topoi vào phát triển ý trong IELTS Writing
Để áp dụng câu hỏi topoi vào việc viết IELTS Writing, người học nên làm theo các bước sau:
Bước 1: Xác định đối tượng chính trong chủ đề.
Bước 2: Thay các ô trống ở trong danh sách câu hỏi trên bằng đối tượng chính.
Bước 3: Đi tìm câu trả lời cho từng câu hỏi đó.
Ví dụ:
Đề bài: What do you think are the advantages and disadvantages of zoos?
Đối tượng chính trong chủ đề: Zoos.
Thay các ô trống bằng Zoos (ở dưới chỉ liệt kê một vài câu hỏi chọn lọc):
What are zoos?
Zoos are places where animals are housed in enclosures for the public to view.
What is the purpose of zoos?
Zoos display wild animals to the public, provide care for such animals, and sometimes help animals breed.
Is there anything that prevents zoos from being built?
Legislations from the government and pressure from activists can prevent the construction of new zoos.
Lưu ý: Có thể một số câu trả lời cho các câu hỏi topoi sẽ không có nghĩa. Nếu điều này xảy ra, người viết có thể thay đổi động từ chính trong câu hỏi.
Ví dụ: Thay vì hỏi câu hỏi “What causes zoos?”, thì người viết có thể hỏi câu hỏi là “Why were zoos invented?”
Để làm câu hỏi thú vị và cụ thể hơn, người viết thêm một vài tính từ vào trong câu hỏi.
Ví dụ: Thay vì hỏi câu hỏi “What effects do zoos have?”, thì người học có thể hỏi “What economic effects do zoos have?”
Đọc thêm:Giải đề và bài mẫu IELTS Writing task 2 cho chủ đề Zoos
Phát triển ý trong IELTS Writing nhờ phương pháp 5W1H
Khái niệm
5 câu hỏi W và 1 câu hỏi W, hay còn được gọi là các câu hỏi của nhà báo, là năm câu hỏi giúp người viết tìm hiểu rõ những khía cạnh cơ bản của chủ đề mình đang viết. Theo Đại học Kansas (2013) – đã có chỉnh sửa, những câu hỏi trên có dạng:
Who?
Who are the participants? (Những ai là đối tượng tham gia?)
Who is affected? (Những ai bị ảnh hưởng?)
Who are the secondary participants? (Những ai là đối tượng gián tiếp tham gia?)
Who are indirectly affected? (Những ai là đối tượng bị ảnh hưởng gián tiếp?)
What?
What is the topic? (Chủ đề trên là gì?)
What is the significance of the topic? (Tại sao chủ đề này lại quan trọng?)
What is the basic problem? (Vấn đề cơ bản của chủ đề này là gì?)
What are the issues related to that problem? (Vấn đề đó bao gồm những gì?)
What are the solutions to this problem? (Giải pháp của vấn đề này là gì?)
Where?
Where does the activity take place? (Chủ đề này xảy ra ở đâu?)
Where does the problem or issue have its source? (Nguyên căn của chủ đề này là gì?)
At what place is the cause or effect of the problem most visible? (Những điểm mạnh/yếu của chủ đề này thể hiện rõ nhất ở đâu?)
When?
When is the issue most apparent? (Chủ đề đề này nổi trội nhất vào thời kỳ nào?)
When did the issue or problem develop? (Vấn đề này bắt đầu xuất hiện vào lúc nào?)
When did the solutions to issue or problem develop? (Giải pháp cho vấn đề này bắt đầu xuất hiện vào lúc nào?)
When is action needed to address the issue or problem? (Khi nào thì cần có giải pháp cho vấn đề này?)
Why?
Why did the issue or problem arise? (Tại sao chủ đề này lại xuất hiện?)
Why is it (your topic) an issue or problem at all? (Tại sao chủ đề lại quan trọng đến vậy?)
How?
How does it affect the participants/indirect participants? (Chủ đề này ảnh hưởng tới các đối tượng tham gia trực tiếp/gián tiếp ra sao?)
How does it influence the direct/indirectly affected? (Chủ đề này ảnh hưởng tới các đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp/gián tiếp ra sao?)
Đọc thêm: Triển khai ý trong IELTS Writing Task 2 và mô hình tư duy What – Why – How
Lý do tại sao các câu hỏi W-H lại hữu ích
Những câu hỏi trên thường được các nhà báo sử dụng do các thông tin này đưa ra đủ thông tin quan trọng về một sự kiện để người đọc nắm bắt được thông tin đó mà không mất quá nhiều thời gian. Tương tự như vậy, các câu hỏi W-H sẽ giúp người học khám phá những khía cạnh cốt lõi nhất của một chủ đề.
Cách áp dụng các câu hỏi W-H phát triển ý trong viết IELTS Writing
Tương tự như các câu hỏi topoi, người viết đơn giản chỉ cần theo các bước dưới đây để áp dụng các câu hỏi W-H:
Bước 1: Xác định đối tượng chủ đề.
Bước 2: Đặt các câu hỏi trên cho chủ đề bằng cách thay “issue”/”problem” trong bộ câu hỏi trên bằng đối tượng của chủ đề.
Bước 3: Trả lời các câu hỏi đó thông qua nghiên cứu.
Ví dụ:
Chủ đề: Space travel is a waste of time and money, and distracts from the real issues on Earth.
Đối tượng: Space travel
Thay đối tượng vào câu hỏi, và trả lời (ở dưới chỉ liệt kê một vài câu hỏi chọn lọc).
1. Why did the issue or problem arise?
Space travel requires a lot of resources and effort. Some argue that these resources are better used elsewhere.
2. When is the issue most apparent?
In 1969, before and during the launching of Apollo 11, civil rights activists in the United States protested because the government continues to launch expensive spaceships when racism against black people is still severe.
3. How does it influence the indirectly affected?
Some people benefit greatly from spaceflight, especially young people who became inspired to become astronauts in the future. Space travel also allows people around the world to have hope in dark times. However, others argue that it did indeed take the public attention away from more pressing issues, like resolving wars, conflicts and social issues.
Đọc thêm:Sự liên kết về mặt ý tưởng giữa IELTS Reading và IELTS Writing – Phần 2
Các câu hỏi giải quyết vấn đề của Larson
Khái niệm
Các câu hỏi của Larson được đưa ra trong cuốn sách Problem-Solving Through Problems của Loren C. Larson, được phát hành vào năm 2012. Nội dung của các câu hỏi trên, theo Đại học bang East Tennessee (n.d.) là:
1. What is the problem? (Vấn đề này là gì?)
2. Why is it a problem? (Tại sao nó lại gây ra vấn đề?)
3. Why do we need a solution, and who (or what) would benefit from a solution?(Tại sao lại cần giải pháp, và những đối tượng nào hưởng lợi nhất từ giải pháp này?)
4. What steps might get us to a solution? (Giải pháp này có những bước gì?)
5. What foreseeable consequences might arise from the proposed solution(s)?(Hậu quả của những giải pháp này là gì?)
6. How does each alternative solution differ, and how are they the same? (Nếu có nhiều giải pháp thì các giải pháp này khác nhau, hoặc giống nhau, ra sao?)
7. What is the best solution? (Giải pháp khả thi nhất là gì?)
Lý do tại sao các câu hỏi Larson lại hữu ích
Những câu hỏi trên đã được Larson đề xuất để giúp người đọc tìm hiểu giải quyết chi tiết các vấn đề, thông qua việc xem xét những khía cạnh đối lập của một vấn đề và giải pháp của nó. Do vậy nên phương pháp này hiệu quả nhất khi chủ đề yêu cầu người viết đưa ra một giải pháp (East Tennessee State University, n.d.).
Cách áp dụng các câu hỏi Larson vào phát triển ý trong IELTS Writing
Tương tự như các cách trên, phương pháp áp dụng các câu hỏi Larson chủ yếu yêu cầu người đọc:
Bước 1: Xác định đối tượng của chủ đề.
Bước 2: Đặt các câu hỏi trên cho chủ đề, bằng cách thay từ “problem” bằng tên đối tượng.
Bước 3: Trả lời các câu hỏi đó thông qua nghiên cứu.
Ví dụ:
Chủ đề: The average person in Vietnam reads only 2 books a year, a survey says. Provide solutions to this problem.
Đối tượng: average person in Vietnam reads only 2 books a year
Thay đối tượng vào câu hỏi, và trả lời (ở dưới chỉ liệt kê một vài câu hỏi chọn lọc).
1. Why is the Vietnamese not reading many books a problem?
Because it shows that the Vietnamese are not interested, or are not motivated enough to fully enjoy the meaningfulness of books.
2. Why do we need a solution, and who (or what) would benefit from a solution?
We need a solution to foster a reading culture in Vietnam. The average Vietnamese person would benefit, because reading more books makes them more knowledgeable about the world around them.
3. What is the best solution?
Provide prizes for excellent works to increase the quality of books.
Tổng kết
Bài viết trên đã cho người học thấy được định nghĩa, cách sử dụng, và ví dụ về việc sử dụng 2 phương pháp dùng để phát triển ý trong IELTS Writing – freewriting và tự hỏi các câu hỏi. Thông qua đó, người đọc có thể hiểu và sử dụng được các phương pháp trên trong khi viết IELTS Writing Task 2, từ đó, giúp họ hoàn thiện bài viết của mình một cách hiệu quả, luyện thi IELTS tốt hơn và đạt được điểm số IELTS mong muốn.
Vũ Trọng Hiếu
Bình luận - Hỏi đáp