Series bài viết đề cập đến 3 thao tác lập luận chính bao gồm: thao tác giải thích, thao tác nêu ví dụ và thao tác phân tích hiệu quả – bất cập. Trong Phần 1, người viết sẽ giới thiệu và minh hoạ 2 thao tác đầu tiên. Phần 2 sẽ tập trung vào thao tác cuối cùng và cách áp dụng cả 3 thao tác cho các dạng bài khác nhau trong IELTS Writing Task 2.
Thế nào là câu hỏi liên quan đến giải pháp cho một vấn đề (Solutions)?
Thông thường, các dạng câu hỏi liên quan giải pháp thường được gắn liền với dạng bài “Problems – Solutions”. Tuy nhiên, nếu nhìn theo một chiều hướng bao quát hơn, những nội dung liên quan đến giải pháp có thể xuất hiện trong nhiều dạng câu hỏi khác nhau của IELTS Writing Task 2, với các cách khai thác và tiếp cận rất đa dạng, phong phú. Về cơ bản, có thể chia thành 2 nhóm chính.
Câu hỏi yêu cầu đề xuất giải pháp
Ví dụ:
Many employers find that their new employees lack sufficient interpersonal skills such as lack of ability to work with colleagues as a team. What are the causes? Can you suggest some possible solutions? (Đề thi ngày 11/05/2019)
→ Ý thứ hai yêu cầu đưa ra giải pháp cho vấn đề sinh viên mới ra trường thiếu kĩ năng làm việc với người khác.
Câu hỏi yêu cầu đánh giá giải pháp
Ví dụ:
Some people think that sending criminals to prison is not effective. Education and job training should be used instead. Do you agree or disagree? (Đề thi ngày 29/06/2019)
→ Đề bài yêu cầu đánh giá từ quan điểm cá nhân về giải pháp giáo dục và đào tạo nghề cho phạm nhân thay vì giam giữ.
The best way to ensure the growth of children is to make parents take parenting courses. Do you agree or disagree? (Đề thi ngày 12/01/2019)
→ Đề bài yêu cầu đánh giá liệu cho cha mẹ học các khoá nuôi dạy con cái có phải là cách tốt nhất để đảm bảo sự phát triển của trẻ em hay không. Tuỳ theo quan điểm và cách triển khai ý, đôi khi người viết cũng cần áp dụng các kỹ thuật dành cho dạng câu hỏi đề xuất giải pháp để chứng minh có những giải pháp hiệu quả hơn giải pháp nêu ra trong đề bài.Some people think international car-free days are an effective way of reducing air pollution; however, others think there are other ways. Discuss both views and give your opinion. (Đề thi ngày 25/02/2017)
→ Đề bài yêu cầu thảo luận vì sao có người đánh giá rằng ý tưởng “ngày không xe hơi quốc tế” là cách hiệu quả để giảm ô nhiễm không khí, trong khi số khác lại cho rằng còn có những cách khác. Như vậy, với dạng đề này, người viết vừa phải đánh giá tính hiệu quả của giải pháp “ngày không xe hơi quốc tế”, vừa liệt kê và đánh giá về một vài giải pháp khác.
Có thể thấy, tùy theo mỗi câu hỏi, góc độ khai thác và thao tác xử lý dạng câu hỏi liên quan đến giải pháp cho một vấn đề có thể khác nhau. Dưới đây là cách dùng một vài thao tác đơn giản.
Các thao tác triển khai dạng câu hỏi liên quan đến giải pháp cho một vấn đề (Solutions)?
Thao tác lập luận giải thích
Bất kỳ luận điểm nào được đưa ra trong một bài IELTS Writing Task 2 đều cần được giải thích chi tiết, cụ thể. Những luận điểm liên quan đến giải pháp cho một vấn đề cũng không phải ngoại lệ. Trên thực tế, các bài ở Band 5.0 – 5.5 IELTS chỉ dừng lại ở việc nêu ra giải pháp, chứ không lí giải gì thêm. Điều này dễ khiến cho 2 đoạn thân bài mất cân đối và rất có khả năng bị mất điểm ở tiêu chí Task Response.
Để áp dụng thao tác giải thích, người viết có thể tự đặt ra các câu hỏi như:
Giải pháp nên được thực hiện bởi ai? (chính phủ, người dân, nhà trường,cha mẹ, các doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ, …)
Giải pháp hướng đến đối tượng nào? (người trẻ, người đi làm, người có thu nhập cao/ thấp, các sinh viên đại học, người trung/ cao niên, …)
Giải pháp được thực hiện qua các kênh phương tiện nào? (các chương trình TV, phim ảnh, báo chí, môn học, …)
Giải pháp có những nội dung/ định hướng cụ thể như thế nào?
Ví dụ:
Với đề bài “The animal species are becoming extinct due to human activities on land and in sea. What are the reasons and solutions?” (Đề thi ngày 15/07/2017), trong đoạn thân bài trình bày về những giải pháp, thí sinh thường chỉ dừng lại ở việc đưa ra các ý tưởng khá đơn giản như:
The government should carry out some policies to protect endangered species from extinction.
Để giải pháp này được chi tiết hơn, có thể áp dụng thao tác giải thích như sau:
The government should carry out some regulations to protect natural habitats from disappearing. Specifically, there should be substantial penalties for chemical companies that dispose of toxic untreated sewage into water bodies, causing detrimental damages to the aquatic environment.
Như vậy, sau khi áp dụng thao tác giải thích, giải pháp này đã trở nên cụ thể hơn vì người đọc có thể xác định rất rõ giải pháp được thực hiện bởi ai (chính phủ), dành cho đối tượng nào (các công ty hoá chất gây ô nhiễm nguồn nước), thông qua các hình thức nào (mức phạt tiền).
Thao tác này gần như luôn cần thiết với các câu hỏi yêu cầu đề xuất giải pháp cho vấn đề.
Thao tác lập luận nêu ví dụ
Tương tự như thao tác giải thích, khi lên ý tưởng cho các câu hỏi yêu cầu đề xuất giải pháp cho vấn đề, một vài ví dụ minh hoạ không chỉ giúp cho các giải pháp mà người viết đưa ra trở nên cụ thể, mà còn chứng minh được tính thực tiễn và hiệu quả của nó.
Để áp dụng thao tác nêu ví dụ, người viết có thể đi chi tiết vào các thông tin như:
Nơi chốn (giải pháp đã được áp dụng tại quốc gia, địa phương, hay các tổ chức nào?)
Thời gian (giải pháp đã thực hiện được bao lâu, tần suất thực hiện, …)
Số liệu, tên và nguồn thông tin cụ thể (mức phạt là bao nhiêu, tỷ lệ người dân tham gia dự án, hiệu quả của dự án được thể hiện cho số liệu nào, …)
Ví dụ:
Với đề bài “Cycling is more environmentally friendly than other forms of transport. Why is it not popular in many places? And how to increase its popularity?” (Đề thi ngày 18/06/2016), trong đoạn Thân bài trình bày về những giải pháp, thay vì viết một câu ngắn gọn như:
Local authorities in urban areas should organize some “Cycle to Work schemes” in which residents are encouraged to cycle to work so that they can get involved in protecting their environment.
Để giải pháp này được chi tiết hơn, có thể áp dụng thao tác giải thích như sau:
Local authorities in urban areas should organize some campaigns in which residents are encouraged to cycle to work so that they can get involved in protecting their environment. In the UK, the Department for Transport has successfully launched the “Cycle to Work Scheme” since 2017, attracting over 40,000 office workers across the country to commute to work by bicycle.
Tổng kết
Nhìn chung, 2 thao tác lập luận giải thích và nêu ví dụ thường được áp dụng cho dạng bài “Problems – Solutions”, nhưng đôi khi vẫn cần thiết với những dạng câu hỏi khác, tuỳ vào hướng triển khai và quan điểm của người viết.
Tham khảo: Cách triển khai ý với dạng đề Solutions trong IELTS Writing Task 2 – Phần 2
Võ Ngọc Hậu
Bình luận - Hỏi đáp