Sự phối hợp thì trong tiếng Anh - Lý thuyết & bài tập vận dụng

Sự phối hợp thì trong tiếng Anh là một nội dung tương đối khó đối với nhiều người học tiếng Anh bởi nó bao gồm nhiều trường hợp khác nhau, được quy định bởi nhiều trạng ngữ chỉ thời gian khác nhau. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều người học tiếng Anh chia sai động từ trong câu vì chưa nắm rõ nên chia chúng ở thì nào.

Bài viết sau sẽ giới thiệu các quy tắc cơ bản quy định sự phối hợp thì trong tiếng Anh, cùng các ví dụ và giải thích nghĩa cụ thể. Phần bài tập vận dụng sẽ giúp người học nắm rõ hơn nội dung được trình bày trong bài viết.

Khái niệm về sự phối hợp thì

Sự phối hợp thì trong tiếng Anh thường được quan tâm khi người nói, người viết sử dụng nhiều hơn một động từ trong câu. Đó là một quy tắc nhằm quy định thì của động từ được sử dụng trong câu đó.

Ví dụ: 

• My mom said she would go to her friend’s birthday party the following day.

(Mẹ tôi nói rằng bà sẽ đến tiệc sinh nhật của bạn vào ngày hôm sau.)

Trong ví dụ trên, có 2 mệnh đề với 2 động từ chính, lần lượt là “say” và “go”, được chia là “said” và “Would go”. Có thể thấy đây là hành động xảy ra trong quá khứ nên “said” được chia ở thì quá khứ đơn. Vậy tại sao “sẽ đến” không được viết là “Will go” hoặc “is going to go” mà lại là “would go”?

Đó là quy tắc về kết hợp thì trong tiếng Anh.

Quy tắc phối hợp thì 

Phối hợp thì của các động từ trong mệnh đề chính và mệnh đề phụ

Đối với câu có mệnh đề chính và mệnh đề phụ, dạng câu điển hình chính là câu tường thuật. Câu tường thuật thường có mệnh đề chính được chia ở thì hiện tại đơn hoặc quá khứ đơn, kéo theo quy tắc chia động từ cho mệnh đề phụ.

2 quy tắc cơ bản mà người học cần nhớ như sau:

Quy tắc 1: Nếu động từ của mệnh đề chính ở thì hiện tại đơn thì động từ ở mệnh đề phụ được chia bằng với thì trong câu gốc mà người nói, người viết đề cập.

Quy tắc 2: Nếu động từ của mệnh đề chính ở thì quá khứ đơn thì động từ trong mệnh đề phụ được lùi về một thì so với câu gốc. (Nếu động từ trong câu gốc đã ở thì quá khứ thì đưa về quá khứ hoàn thành hoặc giữ nguyên.)

Phối hợp thì của các động từ trong các mệnh đề đẳng lập

Câu có các mệnh đề đẳng lập tức là các mệnh đề đứng độc lập với nhau. Vì vậy, người học cần xác định xem từng mệnh đề đó tương ứng với thời gian như thế nào để chia động từ cho chính xác.

Đồng thời, khi diễn đạt câu có các mệnh đề đẳng lập thuộc các thời điểm khác nhau, người nói, người viết nên dùng cùng với các trạng ngữ chỉ thời gian như:

• Now / at the moment / at present

• Tomorrow / Yesterday

• Next week / next month / next year

• Last week / last month / last year

• Every day / every week / every month / every year

• In the past / in the future

Ví dụ:

• Yesterday I told you I would lend you money but today I’ve changed my mind.

  (Hôm qua tôi bảo sẽ cho bạn mượn tiền nhưng hôm nay tôi đã đổi ý rồi.)

• Today we learn Math, and tomorrow we are going to learn English. (Hôm nay chúng tôi học toán, ngày mai sẽ học tiếng Anh.)

Phối hợp thì của các động từ trong câu có mệnh đề trạng ngữ chỉ thời gian 

By the time: Tương tự

Until / as soon as

Since 

The first time / last time 

Cách nhận biết đúng sự phối hợp thì

Đối với nhiều người học, để nhận biết đúng sự phối hợp thì có thể khóa. Tuy nhiên, sau đây, Anh ngữ ZIM sẽ đưa đến cho người học một số cách dễ dàng và hiệu quả để nhận biết đúng về sự phối thì trong tiếng Anh:

1. Nắm được khái niệm và cách sử dụng của các liên từ đã được nhắc đến trong bài. Bên cạnh đó là một số liên từ phổ biến như: and( và), but (nhưng), if (nếu), or (hoặc), yet (nhưng), so (vì vậy), after (sau khi), before (trước khi), until (cho đến khi) ….

Ví dụ:

• "I forgot the wallet at home, so I had to borrow money from my friend." ( Tôi đã để quên ví ở nhà nên tôi phải mượn tiền từ bạn của mình )

→  Trong câu này, "so" được sử dụng để kết nối hai mệnh đề và chỉ ra mối quan hệ nhân quả giữa chúng.

Cụ thể, mệnh đề đầu tiên cho biết người nói đã quên ví tiền ở nhà, và mệnh đề thứ hai giải thích hậu quả của hành động đó: người nói phải vay tiền từ người bạn của mình.

2. Khi sử dụng các mệnh đề trạng ngữ chỉ thời gian, cần tránh sử dụng thì tương lai trong câu. Thay vào đó, thì tương lai đơn có thể được thay bằng thì hiện tại đơn và thì tương lai hoàn thành hoặc tương lai hoàn thành tiếp diễn có thể được thay bằng thì hiện tại hoàn thành hoặc hiện tại hoàn thành tiếp diễn.

***Lưu ý: Liên từ "since" thường được sử dụng để chỉ sự phối hợp giữa hai sự kiện hoặc hành động trong quá khứ, trong đó sự kiện hoặc hành động sau đã bắt đầu khi sự kiện hoặc hành động trước đã xảy ra. 

→ Động từ ở mệnh đề phụ đi liền sau “since” có thể chia ở thì quá khứ đơn, mệnh đề chính của câu sẽ chia ở thì hiện tại hoàn thành hoặc hiện tại hoàn thành tiếp diễn.

Bài tập vận dụng

Exercise 1: Chuyển các câu trực tiếp sau thành câu gián tiếp (câu tường thuật)

1. My mom said: “I want you to get high scores on the graduation exam.”

=> _______________________

2. Phong said: “Yesterday I went out with friends, then I realized I had forgotten to bring my wallet.”

=> _______________________

3. Joey says: “I’ve been waiting for you for hours!”

=> _______________________

4. Ted said: “I have worked as an architect since 1995.”

=> _______________________

5. Peter says: “My dad will be attending a meeting at 3p.m tomorrow.”

=> _______________________

Exercise 2: Dịch những câu sau sang tiếng Anh

1. 2 năm trước mẹ tôi là y tá nhưng bây giờ đã là bác sĩ.

=> _______________________

2. Tôi không hứa điều gì với bạn đâu. Hôm nay tôi hứa vậy nhưng ngày mai mọi thứ có thể sẽ khác.

=> _______________________

3. Trong quá khứ tôi từng từng rất rụt rè, nhưng tôi đang nỗ lực hàng ngày để trở nên cởi mở hơn.

=> _______________________

4. Khi chúng tôi đến, tàu đã rời đi.

=> _______________________

5. Lần cuối cùng tôi ghé thăm bà ấy là khi bà đã 70 tuổi.

=> _______________________

6. Tôi sẽ gửi lời nhắn của bạn tới cô ấy ngay khi cô ấy xuất hiện.

=> _______________________

7 .Quan điểm sống của tôi đã thay đổi đáng kể kể từ khi tôi học đại học.

=> _______________________

8. Đây là lần đầu tiên tôi được tặng một chiếc túi xách đắt tiền như vậy.

=> _______________________

9. Tôi sẽ không đi đâu cho đến khi bạn quay về.

=> _______________________

10. Đợi đến khi tôi kiếm đủ tiền để đưa bố mẹ đi du lịch vòng quanh thế giới, có lẽ bố mẹ đã già lắm rồi.

=> _______________________

Đáp án gợi ý:

Exercise 1:

1. My mom said she wanted me to get high scores on the graduation exam.

2. Phong said the day before he went out with friends, then he realized he had forgotten to bring his wallet.

3. Joey says she has been waiting for me for hours.

4. Ted said he had worked as an architect since 1995.

5. Peter says his dad will be attending a meeting at 3pm tomorrow.

Exercise 2:

1. 2 years ago my mom was a nurse, but now she is a doctor.

2. I won’t promise you anything. Today I may promise one thing, but tomorrow everything may be different.

3. In the past, I used to be reserved, but I’m trying my best to become more open.

4. By the time we arrived, the train had already left.

5. The last time I visited her was when she was 70 years old.

6. I’ll send her your message as soon as she shows up.

7. My outlook on life has changed considerably since I went to university.

8. This is the first time I have been given such a luxurious handbag.

9. I won’t go anywhere until you come back.

10. By the time I earn enough money to travel around the world with my parents, they will have already been too old to travel.

Tổng kết

Bài viết đã giới thiệu 3 quy tắc cơ bản quy định về sự phối hợp thì trong tiếng Anh. Đi kèm với đó là các ví dụ và giải thích nghĩa cụ thể, đòi hỏi người học cần đọc kỹ lý thuyết nhiều lần mới có thể nắm được các quy tắc này. Các bài tập vận dụng với đáp án gợi ý sẽ giúp người học vận dụng tốt hơn các lý thuyết nói trên.

Thông qua bài viết này, tác giả hy vọng có thể hệ thống hóa các quy tắc trên thành những nội dung ngắn gọn, dễ nhớ, giúp người học tiếng Anh học ngữ pháp hiệu quả hơn.

Tài liệu tham khảo:

“Sequence of tenses”, Wikipedia,Wikimedia Foundation, 6 February 2023, https://en.wikipedia.org/wiki/Sequence_of_tenses