Review và hướng dẫn sử dụng sách The Official Guide to PTE Academic

PTE Academic (Pearson Test of English Academic) là một bài thi đánh giá khả năng sử dụng tiếng Anh của người sử dụng tiếng Anh như một ngôn ngữ thứ 2. Trong những năm gần đây, bài thi này đang dần trở nên phổ biến hơn trong cộng đồng học sinh - sinh viên tại Việt Nam và được chấp nhận thay thế cho các chứng chỉ quốc tế như chứng chỉ IELTS tại một số nước trên thế giới bởi độ uy tín và chính xác của nó. Tuy nhiên, vì chưa phổ biến như các loại bài thi khác, người học khó lòng tìm nguồn tài liệu hướng dẫn và ôn luyện đáng tin cậy. Bài viết này sẽ giới thiệu đến người học cuốn cẩm nang nhập môn cho tất cả thí sinh đã và đang có nhu cầu ôn luyện PTE - The Official Guide to PTE Academic, cũng như rút ra các ưu và khuyết điểm để người học có thể sử dụng sách một cách tốt nhất. Bài viết cũng giúp người đọc hiểu rõ hơn về các tài nguyên mà sách cung cấp cũng như các tài nguyên cần bổ sung để quá trình sử dụng sách đạt hiệu quả tối đa.

Key Takeaways

• Sách The Official Guide to PTE Academic được xuất bản từ đơn vị tổ chức kỳ thi – PEARSON nên đảm bảo được tính chính xác về mặt thông tin.

• Sách bao gồm 6 chương, bao gồm : Giới thiệu tổng quan về bài thi, định dạng của bài thi 4 kỹ năng và giới thiệu chi tiết, hướng dẫn chiến thuật làm bài cũng như các chức năng trong từng phần thi. Đây cũng là điểm đắt giá của sách mà chưa sách nào cung cấp được cho người đọc.

• Sách đi kèm với bộ Audio CD và CD - ROM.

Tổng quan về The Official Guide to PTE Academic

The Official Guide to PTE Academic là tài liệu luyện thi PTE chính thống được phát hành bởi PEARSON -  đơn vị tổ chức kỳ thi, dành cho bất kì ai muốn chuẩn bị hoặc tìm hiểu thêm về bài thi PTE Academic. Cuốn sách được đi kèm với một đĩa Audio CD và một đĩa CD - ROM và chủ yếu khai thác các nội dung chính sau:

• Tìm hiểu về cách thức đăng ký thi PTE Academic.

• Tìm hiểu về các tính năng, hình thức, và cách chấm điểm cho từng dạng câu hỏi trong bài thi.

• Phương pháp trả lời cho từng dạng câu hỏi.

• Làm quen với cách đánh giá năng lực ngôn ngữ trong bài thi.

• Luyện tập trả lời các dạng câu hỏi bằng các câu hỏi trong đề thi thật.

• Cải thiện kỹ năng thực hiện bài thi của người học.

Mặc dù, cuốn sách vẫn chưa được xuất bản chính thức ở Việt Nam, người học có thể đặt mua bản cứng hoặc e-book của cuốn sách trên trang chủ của pearsonpte.com, Amazon, hoặc Fahasa.com.

Những nội dung chính trong The Official Guide to PTE Academic

Cấu trúc chung của cuốn sách

Cuốn sách bao gồm 6 chương chính với nội dung từng chương được phân bổ như sau:

• Chương 1 - PTE Academic Introduction (Giới thiệu về bài thi PTE Academic): Cung cấp cho người đọc cái nhìn tổng quát về bài thi PTE Academic (cách nhận bản điểm, cách đọc bảng điểm, giá trị của PTE Academic), cấu trúc chung của từng phần trong bài thi, cách chấm điểm và quy đổi điểm số PTE theo khung ngôn ngữ châu Âu.

• Chương 2 - PTE Academic Preparation (Chuẩn bị cho bài thi PTE Academic): Thông tin về những gì sẽ xảy ra trong ngày thi, lên kế hoạch học tập cụ thể, các mẹo làm bài chung, cách đăng ký và đặt lịch cho bài thi PTE Academic, …

• Chương 3 đến Chương 6 được chia theo 4 phần thi cụ thể trong bài thi, bao gồm Speaking, Writing, Reading, và Listening. Mỗi chương sẽ đi vào cụ thể các dạng câu hỏi có trong từng phần thi và đưa ra các bài tập ôn luyện tương ứng cho từng dạng câu hỏi. 

Ngoài ra cuốn sách còn đi kèm với 3 chương phụ:

• Answer key and transcripts (Đáp án và nội dung bài nghe): Cung cấp cho người học câu trả lời đúng và các câu trả lời mẫu cho tất cả các bài tập được xuất hiện từ chương 3 đến chương 6. Những câu trả lời mẫu này được viết bởi những thí sinh đã từng tham gia bài thi thực tế trước đó.

• Glossary (Bảng từ vựng): Gồm tất cả những từ vựng đáng chú ý được trích từ các bài tập vận dụng từ chương 3 đến chương 6 giúp người học hệ thống lại kiến thức đã học.

• Appendix (Phụ lục): Bảng quy đổi kết quả PTE Academic với các cấp độ trong Khung Tham chiếu Ngôn ngữ Chung Châu Âu (CEFR).

Cấu trúc chung cho các bài học từ chương 3 đến chương 6

Chương 3 đến chương 6 là phần quan trọng nhất của cuốn sách, tập trung vào chiến lược và kỹ năng cần có để xử lý các dạng câu hỏi trong PTE Academic. Mỗi chương đều có cấu trúc chung gồm 3 phần chính:

Phần 1 - “General skills” (kỹ năng chung): tóm tắt các kỹ năng và chiến lược làm bài cần thiết.

Hình ảnh minh hoạ cho phần “General skills” của kỹ năng Listening

Phần 2 -  “Overview” (Khái quát) tổng quan các thông tin cơ bản của từng kỹ năng như màn hình chuẩn bị làm bài, bảng tóm tắt các dạng câu hỏi có trong từng kỹ năng được trình bày theo thứ tự xuất hiện của chúng trong bài thi thật.

Hình ảnh phần “Overview” của kỹ năng Listening

Phần 3 - Chiến lược cụ thể cho từng dạng câu hỏi : Phần này có cấu trúc gồm 5 phần nhỏ như sau, phụ thuộc vào số dạng câu hỏi sẽ được kiểm tra trong mỗi kỹ năng :

• 1 - Task ( Nhiệm vụ): Tóm tắt yêu cầu và các tính năng trong giao diện làm bài

Hình ảnh minh hoạ phần Task cho dạng bài Multiple-choice, choose multiple answers, bao gồm tên gọi cụ thể của từng chức năng trên giao diện bài thi

• 2 - Scoring (Chấm điểm): Các chấm điểm/tiêu chi chấm điểm cho dạng câu hỏi đó.

Hình ảnh minh hoạ phần Scoring cho dạng bài Multiple-choice, choose multiple answers

Theo hình trên, người đọc có thể hiểu rằng điểm cho bài tập vừa hoàn thành sẽ ảnh hưởng đến điểm số kỹ năng Listening (vì kĩ năng Listening) được chọn.

• 3 - “Test skills” (Kỹ năng được đánh giá): Các kỹ năng sử dụng tiếng Anh sẽ được bài thi đánh giá cho dạng câu hỏi đó. Phần này nhằm cung cấp cho người đọc thông tin chi tiết về những kĩ năng có thể được đánh giá dựa trên kết quả của dạng bài tập vừa thực hiện .

Hình ảnh minh hoạ phần Test skills cho dạng bài Multiple-choice, choose multiple answers

• 4 - Strategies (Chiến lược làm bài): Các bước làm bài cụ thể cho từng dạng câu hỏi, cung cấp 3 bước chiến lược cụ thể, từ bước chuẩn bị (before), thực hành (while) và kiểm tra sau đó (after).

Hình ảnh minh hoạ phần Strategies cho dạng bài Multiple-choice, choose multiple answers

• Phần 5 - Practice (Luyện tập): Bài tập tự luyện tương ứng cho dạng câu hỏi vừa được giới thiệu.

Hình ảnh minh hoạ phần Practice cho dạng bài Multiple-choice, choose multiple answers

• Nội dung trong Audio CD và CD - ROM

Đĩa Audio CD bao gồm các bản ghi âm cho các câu hỏi thuộc 2 kỹ năng Speaking và Listening và các câu trả lời mẫu cho kỹ năng Speaking. Khi người học thấy ký hiệu , hãy chọn file nghe có số thứ tự tương tự trong Audio CD. Với mỗi câu hỏi Speaking, người học sẽ được cung cấp 3 câu trả lời mẫu được thực hiện bởi những thí sinh tham gia PTE trong thực tế. Mỗi câu trả lời mẫu sẽ ứng với 3 cấp độ C1, B2, và B1 trong khung CEFR.

Đĩa CD - ROM là đĩa cài đặt cho một chương trình tương tác với hơn 200 bài tập thực hành bổ sung được viết riêng cho cuốn sách. Số lượng câu hỏi trong CD - ROM ứng với 3 bài thi PTE Academic trong thực tế. Tất cả các câu hỏi này đều được trình bày đúng với trình tự và cấu trúc của một bài thi PTE Academic chuẩn.

Phân tích ưu điểm và khuyết điểm của The Official Guide to PTE Academic

Ưu điểm

• Nguồn tài liệu chính thống, uy tín vì được biên soạn bởi chính tổ chức chịu trách nhiệm tổ chức kỳ thi.

• Được trình bày vô cùng khoa học, bắt đầu từ các thông tin tổng quát về bài thi và đi sâu vào từng dạng câu hỏi trong 3 chương cuối cùng.

• Tính chất bài thi là thực hiện trên máy tính nên có thể gây khó khăn cho những thí sinh chưa quen với hình thức thi computer-based. Sách cung cấp hình ảnh trực quang, được truy xuất từ bài thi thật giúp người học hình dung được định dạng bài thi, bố cục các phần để thao tác dễ dàng hơn.

• Hệ thống bài tập phong phú, có độ khó, cấu trúc, hình thức hoàn toàn trùng khớp với bài thi thật. Sách tóm lược các dạng câu hỏi ở cả 4 kỹ năng, giúp thí sinh có cái nhìn tổng quát chính xác về toàn bộ bài thi.

• Phần giải thích đáp án vô cùng chi tiết, các câu trả lời mẫu được chia theo cấp độ cụ thể giúp những người học tự học đánh giá khả năng của bản thân chính xác hơn.

• Phần Test skills (3) cung cấp thông tin chi tiết về các kỹ năng phụ (sub-skills) bài thi có thể đánh giá dựa trên 4 kỹ năng Nghe, Nói, Đọc và Viết. Vì vậy, tài liệu ngoài phù hợp cho người học tự học thì còn hữu ích cho giáo viên muốn sử dụng cuốn sách như giáo trình chính hoặc giáo trình phụ trợ cho khoá học của mình.

• Phần Strategies (4) đưa ra hướng dẫn có trình tự rõ ràng, giúp thí sinh ôn luyện có hệ thống hơn.

• Hầu hết các giọng nói trên bài nghe là tiếng Anh của người Anh hoặc người Mỹ, dễ dàng cho người học luyện tập sự chuẩn xác về phát âm.

Khuyết điểm

• Khó tìm mua vì chưa được bày bán rộng rãi ở Việt Nam. Hầu hết các bản có thể được tìm thấy trên Internet hiện nay là bản copy hoặc không chính thống.

• File nghe và các bài tập luyện thêm đều cần phải dùng đĩa để cài đặt, không phù hợp cho những người học không sử dụng máy tình hoặc người học sử dụng máy tính xách tay không có ổ đĩa.

• Giá thành khá cao so với mặt bằng sách luyện thi chung ở Việt Nam.

• Phần Glossary chỉ liệt kê từ và nghĩa mà không nhắc đến loại từ và cách phát âm cho từng từ vựng.

• Nhìn chung, phần Strategies (4) chưa cung cấp các mẹo hay chiến thuật làm bài thật sự hữu ích mà chỉ đưa ra các gợi ý tiếp cận khá tổng quan, không phù hợp cho các bạn tự học ở B1-B2 trở xuống.

Hướng dẫn sử dụng The Official Guide to PTE Academic

Để tận dụng tối đa nguồn tài nguyên cuốn sách đem lại, người học nên tham khảo các bước sử dụng sách sau:

• Đọc kỹ tất cả các phần thông tin có liên quan đến các dạng câu hỏi trong sách. Người học có thể lướt qua Chương 1 vì các nội dung sẽ được nhắc lại từ Chương 3.

• Tập trung vào phân tích các chiến lược làm bài và ngôn ngữ cần có cho từng dạng câu hỏi; đọc kỹ hướng dẫn và phần lý thuyết vì định dạng bài thi là computer-based nên việc không nắm rõ các chức năng sẽ làm mất nhiều thời gian của thí sinh.

• Khi làm các bài tập nghe để luyện tập, người học chỉ nên phát mỗi đoạn audio một lần nhằm đảm bảo tính chân thật trong quá trình ôn luyện. Tuy vậy, nên đảm bảo tần suất luyện tập từ 2-3 lần trong 1 tuần vì thí sinh cần làm quen với các thao tác trên máy tính.

• Hoàn thành tất cả các bài luyện tập cuối mỗi chương. Đối với bài luyện tập hoàn chỉnh (full-test), thí sinh chỉ nên làm 1-2 bài 1 tuần để đảm bảo mình có thời gian xem lại các lỗi sai cũng như luyện tập các dạng câu hỏi thường xuyên gây khó khăn.Để làm quen với điều kiện và áp lực thời gian khi thi thật, người học nên kiểm soát và đặt ra giới hạn thời gian cụ thể cho từng dạng câu hỏi.

• Nếu không có người hướng dẫn, người học có thể đối chiếu câu trả lời của bản thân với câu trả lời mẫu được đính kèm trong sách bằng cách thu âm câu trả lời cho các câu hỏi Speaking của bản thân. Tuy vậy, do đặc thù của kỹ năng nên việc có giáo viên hướng dẫn 2 kỹ năng Viết và Nói sẽ giúp người học tiến bộ nhanh hơn vì sách chỉ cung cấp các hướng dẫn và thông tin tổng quan chứ không đi kèm các dịch vụ chữa bài miễn phí.

Kết luận

Bài viết cung cấp cho người học thông tin chi tiết về bố cục, nội dung chính của sách The Official Guide to PTE Academic, đi kèm với phần phân tích ưu- nhược điểm và hướng dẫn sử dụng sách theo gợi ý từ tác giả. Đây là tài liệu tương đối hữu dụng và uy tín cho người học đang cần thông tin chi tiết về format bài thi cũng như các nội dung cần ôn luyện, giúp người học tự tin và hiểu rõ hơn về sự khác biệt của bài thi PTE so với các bài thi chuẩn hoá phổ biến khác.