Những lỗi diễn đạt tiếng Anh trong Writing mà người Việt hay mắc phải

Đây là chuỗi bài viết tổng hợp các lỗi mà người Việt thường xuyên mắc phải khi hành văn/viết câu trong tiếng Anh. Về bản chất, các lỗi này mắc phải do người học đang dịch thô cú pháp hay lối hành văn của tiếng Việt sang tiếng Anh và do đó dẫn đến lỗi sai trong ngữ pháp tiếng Anh. Trọng tâm của chuỗi bài viết này là trình bày và phân tích các kiến thức ngữ pháp tiếng Anh được áp dụng khi viết câu; đồng thời, đưa ra hướng dẫn để người học tiếng Anh hành văn chính xác hơn. Song song đó, các kiến thức ngữ pháp tiếng Việt cũng sẽ được đề cập để giúp người học có sự đối chiếu giữa hai ngôn ngữ. 

Nhằm phục vụ mục đích trên, tài liệu này được chia thành 2 chương lớn với nội dung chính như sau:

Chương 1: Các lỗi về ngữ pháp

Gồm 10 bài viết nhỏ. Mỗi bài viết trình bày 1 lỗi ngữ pháp viết câu tiếng Anh. Nội dung của từng bài bao gồm:

• nêu ra lỗi hành văn mà người Việt hay gặp phải;

• trình bày và phân tích điểm ngữ pháp tiếng Việt liên quan;

• trình bày và phân tích điểm ngữ pháp tiếng Anh liên quan;

• trình bày các kinh nghiệm rút ra từ lỗi sai trên;

Chương 2: Các lỗi về dùng từ

Gồm 20 bài viết nhỏ. Mỗi bài viết trình bày 1 lỗi dùng từ trong tiếng Anh. Nội dung của từng bài bao gồm:

• nêu ra lỗi dùng từ mà người Việt hay gặp phải;

• trình bày các từ vựng tiếng Anh phù hợp;

• trình bày nguồn gốc từ và các hiểu của người bản xứ về từ vựng đó;

• trình bày các kinh nghiệm rút ra từ lỗi sai trên;

Lỗi về ngữ pháp tiếng Anh – Dùng dấu phẩy để liên kết các mệnh đề (Run-on Sentence)

Phân tích lỗi run-on sentence

There are a lot of interesting sites on the internet like facebook, twitter, the Internet can promote distraction.

Bạn hãy xác định câu trên có bao nhiêu mệnh đề và có sử dụng liên từ nào hay không?

Trong tiếng Việt, các mệnh đề độc lập hoàn toàn có thể đứng cạnh nhau, chỉ cần liên kết với nhau bởi dấu phẩy mà không cần các liên từ nối để biểu hiện mối quan hệ về nghĩa giữa các mệnh đề. Ví dụ:

• Hôm nay trời nắng đẹp, cả nhà tôi quyết định đi cắm trại bên bờ hồ.

• Bàn ăn trải khăn trắng, giữa bàn có một lọ hoa nhỏ, bát úp trên đĩa, đũa bọc trong giấy bản và từng người ngồi đúng chỗ đã quy định[1].

Tuy nhiên, trong tiếng Anh, nếu người viết hành văn như vậy thì câu sẽ bị xem là mắc lỗi run-on sentence (tạm dịch: câu nối đuôi). Đây là lỗi khi các mệnh đề độc lập được đặt cạnh nhau mà không được liên kết phù hợp; trong đó loại lỗi run-on sentence phổ biến nhất là ‘comma splice’, tức là chỉ dùng dấu phẩy để liên kết các mệnh đề độc lập. Ví dụ:

There are a lot of interesting sites on the internet like facebook, twitter, the Internet can promote distraction.

Câu trên đây mắc lỗi ‘run-on sentence’ vì 2 mệnh đề độc lập chỉ được liên kết với nhau bằng dấu phẩy.

Đây là một lỗi phổ biến của người Việt khi viết câu tiếng Anh. Đối với tiếng Việt, mối liên kết giữa các mệnh đề có phần lỏng lẻo hơn do chúng chỉ cần dấu phẩy là kết nối được với nhau. Tuy nhiên, đối với ngữ pháp Tiếng Anh thì các liên từ mới đóng vai trò kết nối hai mệnh đề độc lập, còn bản thân dấu phẩy không có chức năng liên kết mà chỉ có chức năng ngăn cách các mệnh đề.

Sử dụng conjunction để khắc phục lỗi 

Khi hành văn trong tiếng Anh, để thực hiện việc liên kết các mệnh đề trong câu, người viết cần sử dụng các conjunction (tạm dịch: liên từ). Có hai loại chính là coordinating conjunction và subordinating conjunction

Coordinating conjunction (CC) là liên từ kết nối hai mệnh đề độc lập tạo thành một câu. Có bảy CC, bao gồm: for, and, nor, but, or, yet, so (FANBOYS).

7 liên từ for, and, nor, but, or, yet, so (FANBOYS).

• There was no sugar left at home, so I went to the convenience store to buy some.

• I love seafood, but I don’t really like oysters.

Subordinating conjunction (SC) là liên từ kết nối một mệnh đề độc lập và một mệnh đề phụ thuộc để tạo thành một câu. Khi câu bắt đầu bằng SC thì giữa câu có dấu phẩy, còn nếu SC đứng giữa câu thì có thể không cần dấu phẩy ngăn cách.

• She walked home by herself although she knew that it was dangerous.[2]

• The trip was cancelled because the weather is bad.[3]

• When I told her the truth, she got frustrated.

• Before Robin decided to buy that smartphone, he did careful research online.

Do đó, đối với câu văn tiếng Anh được nêu ở đầu bài, người viết nên thêm liên từ để liên kết hai mệnh đề độc lập.

There are a lot of interesting sites on the internet like facebook, twitter, so the Internet can promote distraction.

Hoặc là:

Because there are a lot of interesting sites on the internet like facebook, twitter, the Internet can promote distraction.

Tóm lại, khi hành văn trong tiếng Anh, người viết cần sử dụng các liên từ để liên kết các mệnh đề trong cùng một câu.

Đào Ngọc Minh Thi – Giảng viên tại ZIM