Tag question đặc biệt và bài tập vận dụng

Câu hỏi đuôi (tag question) là một trong những cấu trúc câu thông dụng trong tiếng Anh và có nhiều ứng dụng trong giao tiếp hàng ngày. Tuy nhiên, cấu trúc câu hỏi đuôi và câu hỏi đuôi đặc biệt có thể gây khó khăn đối với một số người mới học tiếng Anh. Bài viết này sẽ giới thiệu định nghĩa, và cấu trúc câu hỏi đuôi đặc biệt, và cung cấp một số bài tập để người học luyện tập sử dụng cấu trúc câu này.

Câu hỏi đuôi là gì?

Trong tiếng Anh, câu hỏi đuôi là dạng câu hỏi có phần đuôi sử dụng đảo ngữ: động từ + chủ ngữ và được ngăn cách với phần trước của câu hỏi ở dạng: chủ ngữ + động từ. Câu hỏi đuôi được xác định là một cụm ngắn đứng ở cuối một câu nhằm biến câu khẳng định thành câu hỏi. (Collins Dictionary).

Câu hỏi đuôi có thể:

• Ở dạng phủ định hoặc khẳng định

• Ở thì hiện tại hoặc quá khứ

• Sử dụng cùng với động từ to-be, trợ động từ have/has/had,  trợ động từ do/does/did, và động từ khuyết thiếu. 

Trong câu hỏi đuôi, người học cần lưu ý nguyên tắc tổng quát như sau:

• Mệnh đề khẳng định => câu hỏi đuôi sử dụng phủ định

• Mệnh đề phủ định => câu hỏi đuôi sử dụng khẳng định

• Luôn dùng dạng viết tắt với các động từ ở câu hỏi đuôi

• Chỉ sử dụng các đại từ nhân xưng: I, you, we, they, he, she, it trong câu hỏi đuôi

Ví dụ:

• You are working, aren't you? (Anh ấy đang làm việc, đúng không?) 

• My sister has already seen that film, hasn’t she? (Chị gái tôi đã xem bộ phim đó rồi, đúng không?)

• They do not do homework, do they? (Họ không làm bài tập về nhà, đúng không?)

• He should not be late in the interview, should he? (Anh ấy không nên đến muộn ở buổi phỏng vấn, đúng không?)

Tuy nhiên, có một số loại câu hỏi đuôi không tuân theo những nguyên tắc này. Những cấu trúc này được gọi là câu hỏi đuôi đặc biệt.

Câu hỏi đuôi đặc biệt

Câu hỏi đuôi với các trạng ngữ mang nghĩa phủ định: never, seldom, barely, hardly, scarcely.  

Khi câu có các trạng từ nêu trên ở vế trước, câu hỏi đuôi sẽ ở dạng khẳng định vì bản thân các trạng từ này mang nghĩa phủ định. 

Ví dụ: 

He never goes to work by bus, does he? (Anh ấy không bao giờ đi làm bằng đi xe buýt, đúng không?)

They hardly eat out, do they? (Họ ít khi ăn ngoài, đúng không?)

Câu hỏi đuôi với Let’s

Trong câu hỏi đuôi bằng đầu bằng “Let’s”, phần đuôi sẽ chứa cụm từ mặc định “shall we”. 

Ví dụ: 

Let’s grab some food, shall we? (Chúng ta đi ăn chút gì đó nhé?)

Xem thêm: Cấu trúc Shall we

Câu hỏi đuôi với There

Trong câu hỏi đuôi mở đầu bằng “There”, phần đuôi sẽ sử dụng chính động từ có sẵn ở mệnh đề trước kết hợp cùng chủ ngữ “there”. 

Ví dụ: 

• There is a garden near your house, isn’t there? (Có phải có một cái vườn gần nhà bạn không?)

• There are not any street markets in this city, are there? (Có phải không có bất kỳ cái chợ đường phố nào ở thành phố này, đúng không?)

• There will be extra lanes built for cyclists, won’t there? (Sẽ có thêm các làn đường cho người đi xe đạp, đúng không?)

Cấu trúc câu hỏi đuôi với đại từ bất định

Trường hợp 1: Trong câu hỏi đuôi với chủ ngữ là các đại từ bất định mang nghĩa phủ định như Nobody/No one, động từ ở phần đuôi sẽ dùng ở thể khẳng định với động từ số nhiều như are/were; have; do kết hợp với chủ ngữ mặc định “they”. 

Ví dụ: 

• Nobody knows her name, do they? (Không ai biết tên cô ấy, đúng không?)

• No one is suitable for this position, are they? (Không một ai phù hợp với vị trí này, đúng không?)

• Nobody has gained such a high score in that subject, have they? (Không một ai từng đạt được điểm cao như thế ở môn đó, đúng không?)

Chú ý: Với chủ ngữ là “Nothing”, người học áp dụng công thức tương tự bên trên; tuy nhiên, chủ ngữ ở phần đuôi sử dụng là “it”. 

Ví dụ:  

• Nothing is more important than job satisfaction in the workplace, is it? (Không gì quan trọng hơn sự hài lòng trong công việc, đúng không?)

• Nothing changes in your latest plan, does it? (Không có gì thay đổi trong kế hoạch mới nhất của bạn, đúng không?)

Trường hợp 2: Trong câu hỏi đuôi với chủ ngữ là các đại từ bất định như Everyone/Someone/Everybody/Somebody/Anyone/Anybody, động từ ở phần đuôi sử dụng khẳng định hoặc phủ định sẽ căn cứ vào động từ ở mệnh đề phía trước và kết hợp với chủ ngữ mặc định “they”. Ngoài ra, nếu sử dụng động từ tobe ở câu hỏi đuôi, người học sử dụng are/were; đối với trợ động từ người học sử dụng do/have.  

Ví dụ: 

• Somebody chooses to study abroad at an early age, don’t they? (Một vài người chọn đi du học từ độ tuổi trẻ, đúng không?)

• Anybody is not allowed to enter this area without permission, are they? (Bất kỳ ai cũng không được phép vào khu vực này nếu như không có sự cho phép, đúng không?)

• Someone has not informed me about the incidents, have they? (Một số người chưa báo cáo cho tôi về các sự cố, đúng không?)

Câu hỏi đuôi của câu mệnh lệnh

Trong câu hỏi đuôi bắt đầu bằng Don’t + động từ nguyên thể hoặc Động từ nguyên thể + Tân ngữ, phần đuôi sử dụng cụm mặc định “will you”. 

Ví dụ: 

• Don’t bring snacks to meeting rooms, will you? (Không được mang đồ ăn vặt vào phòng họp, đúng không?)

• Wear a helmet when trekking, will you? (Phải đội mũ bảo hiểm khi leo núi, đúng không?)

Câu hỏi đuôi với chủ ngữ “I” kết hợp với một trong số các động từ “think/believe/expect/reckon,... that” + mệnh đề 

Khi câu hỏi đuôi bắt đầu bằng chủ ngữ “I” kết hợp với một trong số các động từ kể trên, người học sử dụng câu hỏi đuôi cho phần mệnh đề phụ. 

Ví dụ: 

• He thinks that she can win a scholarship this semester, can’t she? (Anh ấy nghĩ rằng cô ấy có thể giành được học bổng kỳ này, đúng không?) 

• People believe that air quality in big cities is improved by banning private vehicles, isn’t it? (Mọi người tin rằng chất lượng không khí ở các thành phố lớn được cải thiện bằng việc cấm các phương tiện cá nhân, đúng không?)

Trong các câu trên, người học có thể nhận thấy các động từ chính trong mệnh đề phụ (bắt đầu từ “that”) lần lượt là “can win” và “is improved”; các động từ này sẽ được sử dụng ở thể phủ định cho phần câu hỏi đuôi. 

Lưu ý: Nếu chủ ngữ khác đại từ nhân xưng “I” thì câu hỏi đuôi được hình thành dựa theo động từ liền sau chủ ngữ đó. 

Ví dụ: 

She thinks that you are the best dancer in the team, doesn’t she? (Cô ấy nghĩ rằng bạn là diễn viên múa giỏi nhất trong đội, đúng không?)

Trong câu trên, chủ ngữ là “she” và động từ theo sau là “thinks” - đây là động từ thường, do vậy, câu hỏi đuôi sử dụng trợ động từ “doesn’t”.

Bài tập vận dụng câu hỏi đuôi đặc biệt

Hãy điền câu hỏi đuôi phù hợp cho những câu dưới đây:

1. There is a small coffee shop near your house, _______________________? 

2. Let's start working on the project now,  ______________________________?  

3. Stop using so many disposable utensils,  ____________________________? 

4. You reckon that the teacher allows us to cite Wikipedia, ______________?

5. Nobody has any idea on how to handle this PR scandal, ______________?

6. She barely spends money on herself, ________________________________?

7. Everyone is eligible to apply for this scholarship, _____________________?

8. Someone’s made a movie adaptation of this book already, ____________? 

Đáp án

1. There is a small coffee shop near your house, isn't there? (Có một quán cà phê nhỏ gần nhà bạn, đúng không?)

2. Let's start working on the project now, shall we? (Chúng ta bắt đầu làm dự án ngay bây giờ nhé?)

3. Stop using so many disposable utensils, will you? (Bạn ngưng sử dụng quá nhiều muỗng đũa dùng một lần, được chứ?)

4. You reckon that the teacher allows us to cite Wikipedia, doesn't she? (Bạn nghĩ rằng cô giáo cho phép chúng ta tham khảo Wikipedia, đúng không?) 

5. Nobody has any idea on how to handle this PR scandal, do they? (Không ai biết cách xử lý cuộc khủng hoảng truyền thông này, đúng không?)

6. She barely spends money on herself, does she? (Cô ấy hầu như không tiêu tiền cho bản thân, đúng không?

7. Everyone is eligible to apply for this scholarship, are they? (Tất cả mọi người đều đủ điều kiện để đăng ký học bổng này, đúng không?)

8. Someone’s made a movie adaptation of this book already, hasn't they? (Ai đó đã làm phim chuyển thể từ cuốn sách này rồi, phải không?)

Tổng kết

Bài viết đã giới thiệu cho người học câu hỏi đuôi là gì, cấu trúc câu hỏi đuôi đặc biệt, và cung cấp một số bài tập vận dụng. Người học nên nắm chắc kiến thức ngữ pháp của chủ điểm này và luyện tập thường xuyên để có thể sử dụng cấu trúc câu này một cách chính xác nhất. 

Tài liệu tham khảo

Alexander, L, G. Longman English Grammar. 

Lê, Q.T. (2004). Nghiên cứu đối chiếu các ngôn ngữ [Contrastive study of languages]. Hanoi: Hanoi National University Press.

Collins Dictionary: Tag questions