Kỹ thuật ghi chú hiệu quả cho PTE Summarize Spoken Text

Hai kỹ thuật ghi chú đề xuất

Khi làm bài thi Summarize Spoken Text, việc take note trong lúc nghe là một điều không thể thiếu để tối ưu việc giữ lại thông tin. Tuy nhiên, để vừa nghe vừa ghi chú đòi hỏi kỹ năng cao. Để thành thạo, người học cần luyện tập thường xuyên. Dưới đây là hai kỹ thuật ghi chú hiệu quả có thể áp dụng khi làm bài thi này.

Xem thêm: Chiến thuật chinh phục dạng bài PTE Writing Summarize Written Text

Phương pháp ghi chú Cornell

Cornell Method là một phương pháp ghi chú đã được chứng minh là một trong các phương pháp ghi chú hiệu quả nhất trong việc ghi nhớ những thông tin nhờ vào việc tận dụng lợi ích thúc quả trình này của ghi chú viết tay [1]

Phương pháp Cornell là một kỹ thuật ghi chú hiệu quả có thể áp dụng để giúp học sinh ghi nhớ và tóm tắt nội dung một cách dễ dàng hơn trong bài thi PTE Summarize Spoken Text. Phương pháp này không chỉ giúp ghi lại thông tin mà còn hỗ trợ trong việc nắm bắt và nhớ lại kiến thức.

Cấu trúc ba phần của Cornell

Phương pháp Cornell chia trang giấy ghi chú thành ba phần chính, mỗi phần có một chức năng riêng biệt:

• Phần bên phải lớn nhất là Khu vực ghi chú (Note-taking area): Đây là phần mà người học ghi lại các điểm quan trọng từ bài nghe dưới dạng các gạch đầu dòng ngắn gọn, biểu đồ, hoặc định nghĩa. Mục tiêu là nắm bắt được nội dung chính và các chi tiết quan trọng của bài giảng mà không cần ghi lại toàn bộ câu nói.

• Cột gợi ý (Cue section): Đây là phần đặc biệt nhất của phương pháp Cornell. Trong quá trình ghi chú, học sinh thêm câu hỏi hoặc từ khóa được lặp đi lặp lại vào phần này để giúp gợi nhớ lại nội dung đã nghe. Ví dụ, nếu ghi chú là "Laughing is the greatest therapies in combating adversity" thì cột gợi ý sẽ chứa câu hỏi: "Benefits of Laughing". Cách này giúp học sinh dễ dàng gợi lại kiến thức và tự kiểm tra sau khi nghe.

• Phần tóm tắt (Summary section): Khi phần ghi âm kết thúc, sử dụng phần "Summary section" để có thể sắp xếp lại các nội dung một cách mạch lạc trước khi tóm tắt lại nội dung trên máy tính.

Điểm nổi bật của kỹ thuật

Hiệu quả của kỹ thuật này nằm ở phần cột gợi ý (Cue Section) vì nó giúp ghi nhớ thông tin một cách chủ động và tránh bỏ sót những thông tin quan trọng.

• Ghi nhớ chủ động: Sau khi kết thúc ghi âm, phần cue column chứa những câu hỏi yêu cầu học sinh phải tự trả lời. Việc chủ động tìm kiếm câu trả lời cho những câu hỏi đó sẽ giúp học sinh gợi nhớ lại thông tin một cách thuận lợi hơn, thậm chí là không cần phải nhìn lại vào khu vực ghi chú (Note-taking area). Hơn nữa, việc ghi chú với một mục tiêu có ý nghĩa (để trả lời những câu hỏi) còn có thể giúp cho thông tin lưu trữ được giữ lại lâu hơn trong bộ nhớ [2].

• Tránh bỏ sót thông tin: Ngoài ra, cột cue cho phép ghi lại các từ khóa và câu hỏi quan trọng, thường được lặp lại trong bài nghe. Điều này giúp học sinh dễ dàng highlight các điểm chính và không bỏ sót thông tin cần thiết khi viết phần tóm tắt.

Xem thêm: Cách áp dụng kỹ thuật ghi chú theo phương pháp Cornell tăng hiệu quả học tập

Phương pháp ghi chú Outline

Phương pháp Outline là một trong những cách ghi chú đơn giản và trực quan nhất, đặc biệt hữu ích cho phần Summarize Spoken Text trong kỳ thi PTE. Phương pháp này giúp tổ chức thông tin theo một cấu trúc phân cấp rõ ràng, tạo ra dòng chảy logic cho nội dung và giúp dễ dàng nắm bắt các điểm chính.

Các bước của phương pháp

Để áp dụng phương pháp Outline trong bài thi PTE, thí sinh có thể thực hiện các bước sau:

1. Ghi tiêu đề của các chủ đề chính của bài nói ở phía bên trái của trang.

2. Thêm các chủ đề phụ ngay dưới từng chủ đề chính, lùi vào trong để tạo sự phân biệt.

3. Mở rộng các chủ đề phụ bằng cách ghi chú các ý hỗ trợ, sự kiện hoặc câu hỏi liên quan, lùi thêm vào bên phải.

Với cách tiếp cận này, thí sinh có thể dễ dàng tổ chức và theo dõi thông tin chính và phụ, giúp quá trình tóm tắt trở nên hiệu quả và mạch lạc.

Điểm nổi bật của kỹ thuật

Phương pháp ghi chú Outline là một trong những phương pháp hiệu quả để tổ chức thông tin theo cấu trúc phân cấp, giúp người học nắm bắt và kết nối các ý tưởng một cách rõ ràng và logic. Lợi ích của phương pháp này không chỉ nằm ở việc giúp ghi chú trở nên ngắn gọn, trực quan mà còn tăng cường khả năng nhớ và hiểu sâu về nội dung.

• Giúp nắm bắt nội dung: Với việc sử dụng các tiêu đề chính và các tiểu đề phụ được lùi vào một cách hệ thống, phương pháp này giúp tổ chức thông tin theo một trình tự hợp lý. Điều này giúp hỗ trợ cho người học trong việc hình thành cấu trúc tư duy, từ đó nắm bắt nội dung nhanh chóng hơn [1].

• Thúc đẩy ghi nhớ: Nghiên cứu còn cho thấy rằng ghi chú dưới dạng phân cấp hỗ trợ rất lớn cho việc nâng cao khả năng ghi nhớ thông tin [1].

Minh hoạ ứng dụng của 2 kỹ thuật ghi chú

Phương pháp ghi chú Cornell

Để có một cái nhìn trực quan hơn về kỹ thuật Cornell, người viết sẽ ứng dụng kỹ thuật này để giải quyết một bài summarize spoken text thực tế.

Transcript:

Architecture is something that brings both pleasure and trouble. In West London, many streets are undeniably ugly, and this causes me constant distress whenever I walk through them. The problem with bad buildings is that their impact can last for hundreds of years, leaving a negative mark on the landscape and those who live around them. My frustration turned into anger as I realized how much bad architecture surrounds us. When I spoke to architects about this, they often brushed it off by saying no one really knows what’s beautiful. However, this reasoning seems unsatisfactory. Surely, we can recognize that certain places are more universally admired, like the charming streets of Paris or the historical grandeur of Florence, in contrast to more modern but less aesthetically pleasing areas, like certain parts of suburban London or generic office parks. If we can make these distinctions, there must be some objective principles about why certain buildings succeed while others fail. This book, therefore, seeks to uncover what makes architecture work when it does and to explore the reasons behind architectural failures when it doesn’t.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Ghi chú vào phần Note-taking area, tìm ra những nội dung chính của bài viết và gạch đầu dòng ngắn gọn.

Một số những nội dung quan trọng:

• Architecture —> Causes pleasure and troubles

• Many streets London —> ugly —> Distress

• Problem w. architectures —> Last so long

• Bad building → Impact a hundred years

• Anger —> So much bad architecture around

• No one knows what’s beautiful

• Generalizations —> Say about why a building works and why it doesn’t

• Book —> Suggest why architecture works when it does, and what goes wrong

Bước 2: Song song với đó, trong cột gợi ý (Cue section), Ta thêm các từ khoá được lặp đi lặp lại với tần suất cao và các câu hỏi giúp gợi nhớ lại nội dung đã ghi chú.

Architecture brings 2 things?

Serious problem of architecture?

Impact of ugly architecture?

How to tell beauty in architecture?

The goal of the book?

Bước 3: Sau khi audio kết thúc, dành thời gian để organize lại các cue theo thứ tự phù hợp, sau đó bắt đầu khai triển thành phần summary của mình.

Thứ tự khai triển:

1. Architecture brings 2 things?

2. Serious problem of architecture?

3. Impact of ugly architecture?

4. How to tell beauty in architecture?

5. The goal of the book?

Bài summary tham khảo:

According to the speech, architecture brings both pleasures and troubles. Ugly streets in West London are an example, which distresses the speaker. It is even worse when bad architecture lasts for so long and is so much around. Although no one knows what is beautiful, generalizations can help determine why some buildings work. Therefore, this book is to explore what makes architecture successful and what goes wrong when it doesn't. (70 words)

Bước 4: Đọc lại phần tóm tắt, đảm bảo ngữ pháp và diễn đạt của bài.

Phương pháp ghi chú Outline

Ghi chú outline cũng có thể là một kỹ thuật hữu ích trong bài thi này. Dưới đây là một ví dụ tiêu biểu ứng dụng kỹ thuật này trong bài thi Summarize Spoken Text.

Transcript:

One of the most fascinating achievements in the field of cosmology has been our ability to accurately predict the origins and age of the universe. Decades ago, scientists believed that the universe began with a Big Bang, though not everyone was convinced. At that time, the estimated age of the universe ranged from 10 to 20 billion years. However, with the progress of scientific research, we now have concrete evidence that the universe did indeed start with a Big Bang and is exactly 13.8 billion years old. It’s not an approximation of 13 or 14, but a precise calculation—an impressive milestone in cosmological science. What’s even more fascinating is that the laws of physics, especially those governing subatomic particles, have been critical in explaining what occurred during the Big Bang. By applying nuclear physics, scientists have been able to understand how stars function. For instance, it has been discovered that the oldest star in the universe is around 13 billion years old, meaning that the universe is just slightly older than its oldest stars. This alignment between the age of the universe and the stars affirms our understanding of how everything fits together—if the stars had been older than the universe, our scientific theories would have faced serious challenges. While the future of cosmology remains speculative, current ideas are as strong as those developed decades ago.

Các bước thực hiện:

Bước 1: Ghi tiêu đề chính (Main Topic): The prediction of cosmology

Bước 2: Ghi chú các ý phụ (Subtopics):

• We thought:

  • The universe began with a big bang

  • 10 or 20 billion years old

• Now:

  • Did start with a Big Bang

  • 13.8 years old not 13 or 14

  • Laws of physics explain what happened in the Big Bang

    • Apply nuclear physics —> understand how stars work

    • Oldest star - 13 billion years

    • Galaxy —> a bit older

• Future

  • More speculative —> Got ideas —> Good

Bước 3: Dựa vào các ghi chú có tính tổ chức như thế này, người viết có thể dễ dàng hoàn thành summary từ 50 đến 70 từ.Bài summary tham khảo:

The audio mentioned the prediction of cosmology over time. Previously, the universe was thought to begin with a big bang and aged between 10 and 20 billion years. Now, we agree it started with a big bang. Yet, its actual age is 13.8 billion. Nuclear physics reveals what happened in the Big Bang and that the galaxy is slightly older than the oldest star. The future remains speculative but promising. (70 words)

Bước 4: Đọc lại phần tóm tắt, đảm bảo ngữ pháp và diễn đạt của bài.

Một số lưu ý khi ghi chú

Bất kể người học chọn chiến lược ghi chú nào, một số mẹo ghi chú cơ bản có thể áp dụng cho tất cả mọi người. Những mẹo ghi chú sau đây có thể giúp nâng cao khả năng làm dạng bài thi này.

Hãy viết tay ghi chú thay vì đánh máy

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một sự kết nối mạnh mẽ giữa việc viết tay và hoạt động của não, giúp tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ khi ghi chú bằng tay. Mặc dù việc đánh máy ghi chú nhanh và tiện lợi, nhưng nó có thể không mang lại hiệu quả ghi nhớ sâu sắc như việc viết tay.Việc ghi chú bằng laptop thường khiến người học sao chép nguyên văn nội dung bài giảng, dẫn đến quá trình xử lý thông tin thụ động. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những sinh viên ghi chú bằng laptop thường trả lời kém hơn ở các câu hỏi mang tính khái niệm so với những sinh viên viết tay ghi chú. Điều này là do ghi chú bằng tay yêu cầu người học phải tổng hợp và diễn đạt lại thông tin bằng ngôn từ của mình, giúp cải thiện khả năng ghi nhớ và hiểu sâu [3].

Thêm vào đó, việc ghi chú bằng tay không cho phép viết nhanh như việc đánh máy, vì trung bình tốc độ nói của người giảng nhanh hơn nhiều so với tốc độ viết của người học. Sự chênh lệch tốc độ này chính là lý do mà việc ghi chú bằng tay thành công hơn, bởi người học phải hiểu, tóm tắt và ghi lại nội dung trong khi bài giảng tiếp tục. Quá trình này đòi hỏi nỗ lực nhận thức cao, kết hợp với trí nhớ làm việc, giúp người học ghi nhớ thông tin tốt hơn [4].

Luyện tập thường xuyên

Mục tiêu chính là tìm ra phương pháp ghi chú phù hợp nhất với loại nội dung mà người học đang tiếp cận. Để làm được điều này, cần thử nghiệm với nhiều phong cách khác nhau và đánh giá độ hiệu quả của phương pháp dựa trên trải nghiệm cá nhân theo các tiêu chí như khả năng gợi nhớ thông tin, lượng thông tin ghi nhớ được và thời gian ghi nhớ.

Khi đã chọn được phương pháp phù hợp, luyện tập thường xuyên là cách tốt nhất để thành thạo và tối ưu hóa khả năng tóm tắt bài nghe trong phần Summarize Spoken Text.

Các lưu ý khác khi làm bài Summarize Spoken Text

Duy trì sự tập trung

Trong phần thi Summarize Spoken Text của PTE, việc lắng nghe với sự tập trung cao độ là yếu tố quan trọng đầu tiên để đạt được thành công. Không chỉ đơn thuần là nghe, người học cần phải thật sự chú tâm để hiểu nội dung mà người nói đang truyền tải. Việc nắm bắt được nội dung chính giúp dễ dàng tóm tắt thông tin một cách chính xác hơn mà không bị bỏ sót các chi tiết quan trọng.Khi hiểu nội dung, người nghe còn có thể liên kết những thông tin đó với những gì mình đã được trải qua hoặc quen thuộc vì vậy có thể nhớ được nội dung tốt hơn và lâu hơn [1].

Hơn nữa, khả năng ghi nhớ của con người có giới hạn nên việc cố gắng ghi nhớ hết toàn bộ nội dung sẽ gây ra tác dụng phụ như bỏ qua thông tin quan trọng [2].

Tuy nhiên, bộ não lại có khả năng phân bố sự tập trung của mình phù hợp với mục tiêu lắng nghe [5]. Vì thể, để vượt qua giới hạn này, con người có thể tập trung vào việc hiểu những ý chính (và những điểm hỗ trợ) và chủ động bỏ qua những chi tiết bổ sung như số liệu hay những ví dụ cụ thể.

Luôn ghi chú một cách hiệu quả

Việc ghi chú đúng cách là yếu tố quan trọng để giúp nắm bắt các thông tin chính trong phần thi Summarize Spoken Text của PTE. Tránh việc ghi chép toàn bộ câu vì điều này sẽ làm mất thời gian và dễ dẫn đến việc bỏ lỡ thông tin. Thay vào đó, hãy chỉ ghi lại những ý chính và những thông tin quan trọng.

Một cách ghi chú hiệu quả là sử dụng hệ thống viết tắt để tối ưu thời gian. Hệ thống này có thể bao gồm các cụm từ ngắn, ký hiệu, đơn vị, hoặc hệ thống tốc ký của riêng từng cá nhân. Ví dụ, có thể viết tắt các từ vựng dài và hay gặp (e.g. Environment, Education) thành những ký tự ngắn hơn (e.g. Envi, Edu). Điều này giúp ghi lại thông tin nhanh hơn mà không bỏ sót các ý chính quan trọng.

Ngoài ra còn một số ký hiệu phổ biến có thể sử dụng, bao gồm:

• bc: because (vì)

• wo: without (không có), w: with (có)

• + hoặc &: and (và)

• <: ít hơn, >: nhiều hơn.

Không nên lo lắng về các lỗi chính tả hoặc ngữ pháp khi ghi chú, bởi việc này sẽ làm chậm quá trình ghi chép và có thể làm bỏ lỡ thông tin quan trọng. Sau khi kết thúc bài nghe, có thể dành thời gian để chỉnh sửa các lỗi này nếu cần thiết.

Lưu ý: Bên cạnh một hệ thống ký hiệu phù hợp, học viên cần có một kỹ thuật ghi chú hiệu quả như Cornell Method hoặc Outlining Method (được đề cập ở phần sau) và luyện tập kỹ thuật đó một cách thành thạo trước khi thi.

Luôn kiểm tra lại trước khi nộp

Sau khi đã hoàn thành bài tóm tắt, hãy dành ít nhất 2 phút để kiểm tra lại ngữ pháp, vì đây là một trong ba tiêu chí chấm điểm của phần này (Form, Content, and Grammar). Việc kiểm tra lại bài giúp đảm bảo không bỏ sót những lỗi này và tối ưu điểm số .

Một số lỗi phổ biến có thể gặp bao gồm:

• Lỗi chính tả: Ví dụ, viết sai các từ có cách phát âm gần giống nhau (homophones), hoặc viết sai từ do đánh máy nhanh.

• Lỗi dấu câu: Thiếu dấu chấm, dấu phẩy đặt sai chỗ, hay dấu câu không phù hợp có thể làm mất đi tính mạch lạc của câu.

• Lỗi ngữ pháp: Bao gồm việc chia động từ sai, sử dụng sai các từ nối, hoặc viết các câu không rõ nghĩa.

Để đảm bảo tiêu chí Content, người viết còn phải đảm bảo rằng mỗi câu trong bài viết được liên kết logic với nhau. Một bài tóm tắt tốt không chỉ đòi hỏi chính xác về mặt ngữ pháp mà còn cần phải mạch lạc và dễ hiểu. Kiểm tra xem các câu có dẫn dắt ý tưởng liền mạch không, hay có chỗ nào bị lủng củng trong cách trình bày không.

Gợi ý: Có thể sử dụng các từ nối như "Moreover", "Therefore", "As a result" để liên kết các ý và giúp bài viết mượt mà hơn.

Lưu ý: Tận dụng toàn bộ thời gian được cho để kiểm tra lại bài thay vì vội vàng nộp.

Đảm bảo giới hạn từ (50 đến 70 từ)

Một trong những lỗi phổ biến mà thí sinh thường gặp phải là không tuân thủ giới hạn số từ. Vì đây là câu hỏi tóm tắt, bài làm chỉ nên chứa những điểm chính. Điều này có nghĩa là không nên tập trung vào các chi tiết phụ hoặc ví dụ không cần thiết.

Nếu bài viết chưa đạt được số từ tối thiểu, có thể lặp lại một vài ý hoặc từ khóa quan trọng được nhấn mạnh trong bài nói. Ngược lại, nếu vượt quá giới hạn, hãy ưu tiên lựa chọn các ý chính, loại bỏ những nội dung kém quan trọng hơn để đảm bảo câu trả lời nằm trong khoảng 50 đến 70 từ.

Quản lý thời gian

Phần Summarize Spoken Text trong PTE dường như bao gồm nhiều bước cần thực hiện, do đó việc quản lý thời gian hiệu quả là vô cùng quan trọng. Thí sinh cần tận dụng tối đa 10 phút cho mỗi câu hỏi để đạt kết quả tốt nhất.Thời gian có thể được ước chừng như sau:

1-2 phút: Đọc lại ghi chú.

5-6 phút: Viết câu trả lời.

1-2 phút: Kiểm tra lại phần tóm tắt và sửa lỗi nếu cần.

Xem thêm: Cách làm dạng bài PTE Listening Summarize Spoken Text chi tiết

Kết luận

Các kỹ thuật ghi chú hiệu quả không chỉ giúp nắm bắt những thông tin quan trọng mà còn tối ưu khả năng gợi nhớ thông tin cho phần Summarize Spoken Text của PTE. Việc sử dụng hệ thống viết tắt, ghi chú theo phương pháp Cornell hoặc Outline đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện kết quả của bài thi này.