Speaking là một kĩ năng khiến nhiều thí sinh ôn thi IELTS cảm thấy lo lắng, có thể nói đây là một kĩ năng khó nhất trong bài thi nhất là đối với học sinh Việt Nam. Việc quá chú tâm vào lý thuyết sách vở và thiếu đi sự luyện tập là tình trạng quen thuộc của hầu hết chương trình học phổ thông, học sinh vì vậy mà thiếu đi những phản xạ cần có mà việc tương tác bằng tiếng Anh mang lại, gặp khó khăn trong việc cải thiện phát âm hay diễn đạt trôi chảy. Bước vào quá trình ôn thi IELTS, không như các kỹ năng nghe, đọc, viết với những dạng bài và kỹ thuật làm bài nhất định, kỹ năng nói hoàn toàn phải dựa vào thực lực của thí sinh và hầu như không có tips và tricks nào để ôn cho một phạm trù nhất định. Tuy vậy vẫn sẽ có những cách khiến quá trình chuẩn bị và ôn thi Speaking của thí sinh trở nên dễ dàng hơn, bài viết này sẽ hé lộ một trong các cách đó - ghép và ôn các đề Speaking cùng chủ đề.
Key takeaways |
|---|
|
Vì sao nên ghép đề khi ôn luyện kĩ năng Speaking IELTS
Rất nhiều chủ đề với phạm vi rộng
Các sĩ tử ôn thi IELTS có thể đã biết rằng, để nằm lòng tất cả các câu hỏi trong bài thi IELTS Speaking là điều gần như không thể, vì chỉ riêng Part 2 đã có đến hơn 50 câu hỏi khác nhau, và Part 1 bao gồm hàng chục những chủ đề đa dạng.
Tuy nhiên, thí sinh có thể thấy dù đề có lạ và biến tấu đến đâu, các câu hỏi vẫn sẽ nằm trong một phạm trù chung nhất định, do đó sẽ có những từ vựng, cách diễn đạt của chủ đề đó mà thí sinh có thể tận dụng.
Ví dụ: Xét các đề Speaking Part 2 sau:
Describe something special you took home from a tourist attraction
Describe something you bought that was difficult to use at first
Describe something you borrowed from others
Ta có thể thấy dù là những câu hỏi khác nhau và yêu cầu thí sinh miêu tả những chủ đối tượng (có vẻ như) không liên quan, chung quy các đề này vẫn yêu cầu thí sinh nói về một đồ vật (Describe an item) và trong bài viết này, thí sinh sẽ được tìm hiểu cách kết nối các đề này vào với nhau trong quá trình luyện tập.
Đề thay đổi liên tục
Sau mỗi quý, dựa vào tình hình xã hội và các chủ đề đang được quan tâm, các đề bài và câu hỏi mới sẽ được thêm vào. Có một sự thật không thể bàn cãi đó là sự đa dạng và mới lạ của các câu hỏi này càng ngày càng tăng lên, và nếu không chuẩn bị trước những kiến thức cần biết, thí sinh rất có thể sẽ hoang mang, không có ý tưởng gì để trả lời và 15 phút trong phòng thi sẽ qua nhanh như một cái chớp mắt
Ví dụ: Một số chủ đề mới trong Quý 1 năm 2022 có thể kể đến như Memory, Time management, Lost and found,... Các chủ đề kể trên tuy không khó nhưng cần một vốn từ vựng chuyên biệt, nếu không câu trả lời của thí sinh sẽ lòng vòng, chưa sâu do thiếu từ vựng để diễn đạt.
Tránh tình trạng học thuộc, học tủ
Đây là cách học khá phổ biến với một số bạn thí sinh, khi các bạn ôn thi bằng cách chuẩn bị những câu trả lời mẫu và học thuộc. Thí sinh nên nhớ IELTS là một bài kiểm tra năng lực sử dụng ngôn ngữ, cụ thể là đối với bài thi Speaking, các kỹ năng mềm của thí sinh sẽ được thử thách như:
Sự linh động trong sử dụng từ ngữ
Phản xạ trước các tình huống, các câu hỏi lạ có thể gặp
Ngữ điệu tự nhiên, trôi chảy, phát âm dễ nghe
Do đó, khi học thuộc lòng câu trả lời, người học có thể mất thời gian suy nghĩ xem câu đó thuộc phần nào trong bài, trong bài này mình đã sử dụng những từ vựng khó nào,...Đó là lí do dẫn đến việc nói ngắt quãng, dừng lại lâu và giám khảo - những người được đào tạo để nhận ra lỗi học thuộc của thí sinh - sẽ trừ điểm không thương tiếc nếu bạn vi phạm vào lỗi này.
Hơn nữa, đề forecast chỉ là những đề tham khảo, được rút ra từ những bài thi của thí sinh thi trước, do đó độ chính xác của những đề này là không cao, nhất là với phần thi Part 1 và Part 3. Việc chuẩn bị những câu trả lời y nguyên những câu hỏi trong đề forecast là một bước đi sai lầm mà các bạn cần tránh.
Tuy nhiên, ghép đề theo chủ đề là một câu chuyện hoàn toàn khác khi thí sinh không bắt buộc phải học theo một câu hỏi nhất định mà sẽ chuẩn bị các kiến thức, từ vựng trong một chủ đề rộng, học cách liên kết các đề với nhau để tiện học và ôn tập.
Cách để ghép đề Speaking Part 2 để tối ưu thời gian
Part 2 trong bài thi Speaking thường được đánh giá là phần khó nhằn nhất vì ở dạng bài này, thí sinh cần trình bày liên tục trong vòng khoảng 2 phút về một chủ đề cho trước. Dưới đây là một đề bài Speaking Part 2 tiêu biểu:
Describe a person you only met once and want to know more
|
Lí do khiến nhiều thí sinh e ngại phần thi này là bởi khả năng thuyết trình bằng tiếng Anh chưa được tốt và lưu loát, việc phải nói liên tục về một chủ đề (rất có thể sẽ không quen thuộc) trong vài phút sẽ là một thử thách lớn khi vốn từ vựng còn hạn chế hay không nghĩ ra kịp cách khai triển câu chuyện của mình. Các chủ đề trong phần này tuy không phải quá khó, nhưng đòi hỏi thí sinh phải sắp xếp được bố cục câu chuyện mạch lạc, cung cấp được các từ vựng thuộc chủ đề. Để làm được việc này, thí sinh cần ôn tập một cách thông minh, bằng việc nhóm các đề có điểm chung theo những bước sau đây.
Bước 1: Đưa tất cả các đề vào các chủ đề chính
Dù có được biết tấu đa dạng đến đâu, các đề được ra trong part 2 sẽ đều xoay quanh bốn chủ đề chính. Việc phân các đề cụ thể vào các nhóm đề chính này làm đơn giản quá trình ta hiểu và phân tích đề, sau đó nhóm các đề thuộc cùng chủ đề với nhau. Nếu chăm chỉ tổng hợp, thí sinh sẽ thấy những đề tả người lên con số hàng chục, điều này có nghĩa là chỉ cần nắm vững cách làm dạng đề Describe a person này, thí cơ bản sẽ nắm được cách làm cho toàn bộ các câu hỏi còn lại.
Person: miêu tả người
Ví dụ:
Describe someone you have not seen before but you would like to know more
Describe someone who speaks a foreign language well
Describe a person who often helps others
Describe a person who encouraged and helped you to achieve a goal
Nếu chăm chỉ tổng hợp, thí sinh sẽ thấy những đề tả người lên con số hàng chục, điều này có nghĩa là chỉ cần nắm vững cách làm dạng đề Describe a person này, thí sinh cơ bản sẽ nắm được cách làm cho toàn bộ các câu hỏi còn lại. Tương tự với ba chủ đề còn lại.
Object - miêu tả vật
Ví dụ:
Describe your grandparent’s job
Describe an important plant in your country
Describe a family business you know
Describe the last book you read
Place - nơi chốn
Ví dụ:
Describe a house or an apartment you would like to live in
Describe a place you plan to travel to that is far away from your home
Describe a historical building you have been to
Describe a newly built public facility (such as parks, cinemas etc) that influences your city
Experience/ Event: sự kiện, câu chuyện
Ví dụ:
Describe a time that someone did not tell you the whole truth about something
Describe a time you borrowed something from your friends or family 从
Describe a party that you joined
Describe a time you enjoyed your free time
Bước 2: Tạo một câu chuyện
Trong 4 chủ đề chính trên, thí sinh hãy chọn ra các đề có những điểm chung nhất định, liên quan đến nhau và chuẩn bị một câu chuyện có thể kết nối các đề đó lại, cùng với từ vựng ăn điểm.
Ví dụ: xét các đề sau thuộc chủ đề miêu tả người:
A. Describe someone you have not seen before but you would like to know more
B. Describe a person who you follow on social media
C. Describe a foreign celebrity you want to meet in person
D. Describe a creative person whose work you admire
Thoạt nhìn các đề này, thí sinh sẽ thấy là 4 đề riêng biệt, không có mấy liên quan đến nhau. Tuy nhiên, điểm chung là các đề này đang yêu cầu miêu tả về một dạng người có đặc điểm đặc biệt, thí sinh thường sẽ không gặp hàng ngày. Do đó, thí sinh có thể nghĩ ngay đến những đối tượng một người nghệ sĩ/ diễn viên/Youtuber,.. để nói đến. Tuy nhiên thí sinh phải lưu ý đến yêu cầu cụ thể của đề bài.
Cụ thể, với 4 đề bài trên, thí sinh có thể soạn đề về Robert Pattinson - một diễn viên người Mỹ nổi tiếng mà mình đã theo dõi từ lâu trên Instagram (đề B), anh ấy sản xuất và góp mặt trong những bộ phim tâm lý sâu sắc mà bản thân rất ngưỡng mộ (đề D). Không chỉ ngưỡng mộ về tài năng diễn xuất, thí sinh còn yêu thích tính cách hài hước nhưng thẳng thắn của diễn viên đó, do vậy muốn được tìm hiểu và làm bạn với anh ta (đề C, D).
Qua đó thí sinh có thể thấy, chỉ với một câu chuyện đơn giản, 4 đề tưởng chừng như khác nhau đã được xử lý xong.
Bước 3: Lái sang các đề khác
Để tối đa thời gian ôn tập, ngoài việc nhóm các đề cùng topic, thí sinh có thể biến tấu câu chuyện sang những topic hoàn toàn khác.
Ví dụ: Ngoài những đề liên quan được nhắc đến ở trên, với đề bài “Describe a creative person whose work you admire” - “một người có tính sáng tạo mà bạn ngưỡng mộ sản phẩm của họ”, ta có thể lái sang:
Describe a time you saw something interesting on social media - nhìn thấy một điều thú vị trên mạng xã hội
=> xem được một đoạn phỏng vấn diễn viên mà mình yêu thích - Halsey thời chưa nổi tiếng và học thêm nhiều điều về cô.
Describe an ambition that you haven’t achieved - một tham vọng mà bạn chưa thực hiện được
=> muốn trở thành một ca sĩ nổi tiếng như Halsey
Describe a time when you shared something with others - một lần mình chia sẻ điều gì với ai đó
=> chia sẻ cho bạn thân về ca sĩ yêu thích của mình - Halsey
Describe a time when you waited for something special that would happen - chờ một điều gì đặc biệt xảy ra
=> chờ được gặp Halsey khi cô sang Việt Nam.
Một số lưu ý khi ghép đề ôn tập theo cách này
Không nên quá khiên cưỡng
Thí sinh nên suy nghĩ logic khi ghép đề và nói lái sang các chủ đề khác. Lưu ý chỉ nên ghép những chủ đề có có ít nhất là 1 điểm tương đồng, tránh việc quá gò ép sẽ tạo nên những điểm bất hợp lý trong câu trả lời của mình.
Tập trung và chủ đề chính
Tuy vận dụng cùng một chủ đề chính và từ vựng liên quan, thí sinh không nên lơ là những yêu cầu cụ thể được đưa ra trong đề bài, nếu không điểm thành phần của bài thi nói sẽ bị trừ nặng do lạc đề.
Ví dụ: Describe an ambition that you haven’t achieved: kể về một tham vọng của bản thân mà chưa thực hiện được, dù vận dụng cốt truyện và từ vựng về thần tượng của mình, thí sinh vẫn cần tập trung kể về ước mơ đó (bắt nguồn từ khi nào, do ai,..) chứ không nên quá sa đà vào kể về tiểu sử và tính cách của diễn viên kia.
Ví dụ và luyện tập
Để rõ hơn cách tận dụng cốt truyện truyện chính và từ vựng, thí sinh quan sát hai bài mẫu dưới đây
Describe a creative person whose work you admire
You should say
Who he/she is?
How do you know him/her?
What creative things he/she has done?
And explain why you think he or she is creative?
Whenever creativity is mentioned, I always envisage it in talented individuals and artists such as singers, musicians, producers. So, I’d like to talk about an American singer-songwriter whose name is Halsey. About a year ago, my friends played a song called “Colors” when I came to her house for a sleep-over. I really took a liking to that song and immediately looked it up. And the moment I found out that the singer - Halsey who was also the writer, I was hooked by her talents. She was only in her twenty something but she definitely had marvelous potential with her alternative pop career, not to mention she took an avid interest in painting which she extremely excelled in. As for why she’s so creative and it’s also what I adore the most about her, is that she has a brilliant new way to tell stories about her life - by putting it into her songs and artwork she makes. Therefore, she does an amazing job by inspiring youngsters who are suffering the same problems not to give up on themselves and find the silver lining in everything that they do. In spite of her natural talents and the fact that being a public figure, she is the most down-to-earth person that I know. She is truly one in a million and my admiration for her can never stop enhancing. |
New vocabulary:
envisage (v) | liên tưởng, tưởng tượng |
take a liking | bắt đầu thích một cái gì |
look it up | tra cứu, tìm hiểu |
hooked by something | bị cuốn hút bởi cái gì |
take an avid interest in something | cực kỳ yêu thích cái gì |
excelled in something | xuất sắc ở lĩnh vực nào đó |
public figure | nhân vật của công chúng |
down-to-earth (adj) | khiêm tốn |
one in a million | trăm người có một, hiếm có |
silver lining (n) | (ẩn dụ) trong cái rủi có cái may |
Giờ hãy cùng thử đưa cốt truyện chính và từ vựng từ bài nói trên để trả lời cho đề bài sau.
Describe ambition that you haven’t achieved
You should say:
What it is?
Why haven't you achieved it?
What you did?
And how did you feel about it?
Almost everyone has a strong desire to obtain success, power, or wealth. After all, ambitions are the driving forces behind a meaningful life, and I’d love to tell you an aspiration that I’m hoping to fulfill soon which is becoming a public figure, specifically a famous singer. This is an ambitious plan that I’ve had for a long time, due to the fact I’ve taken an avid interest in singing and becoming well-known- Halsey. She is an American singer - songwriter and I was hooked instantly by her music and the fact that she is the most down-to-earth person I’ve known. Her works inspire me to live with my dreams and find a silver lining in every obstacle of life. To become a well-known singer like her, I started to attend a music class and practice writing songs on my own. Whenever I feel dispirited, I remember the journey she had been through in the past, then I envisage myself in front of a packed stadium full of audience, performing the song that I compose. Halsey is a one-in-a-million singer, and even if I cannot reach that level of popularity, I want to exert myself doing what she does, no matter how long it takes to succeed in materializing my plans, ambitions and dreams. |
Tổng kết
Việc cải thiện điểm Speaking là một thử thách vì kĩ năng này hầu như không có lý thuyết hay cấu trúc ngữ pháp. Tuy nhiên, trước giới hạn tương đối lớn các đề trong bài thi speaking, thí sinh có thể áp dụng cách ghép đề trong quá trình ôn tập, để có thể tận dụng nhiều từ vựng hay và tiết kiệm thời gian đáng kể trong quá trình ôn thi.
Nếu người học đang tìm kiếm tài liệu học tập để cải thiện kỹ năng IELTS Speaking và vượt qua nỗi lo khi nói tiếng Anh trong kỳ thi IELTS Speaking, tác giả khuyên người học nên tham khảo sách "IELTS Speaking Actual Tests May 2023 - Tổng hợp và giải đề thi IELTS tháng 5/2023".
Sách bao gồm một bộ sưu tập các đề thi IELTS Speaking thực tế, được tổng hợp từ các kỳ thi IELTS trước đó, giúp nắm vững cấu trúc đề thi và chuẩn bị tốt hơn cho kỳ thi thực tế. Ngoài ra, sách còn cung cấp các bài tập và hướng dẫn giải chi tiết, giúp người học rèn luyện kỹ năng trả lời câu hỏi một cách chính xác và tự tin.
Để đánh giá chính xác trình độ IELTS hiện tại của bản thân, tham gia thi thử IELTS tại ZIM Academy với format bài thi chuẩn thi thật.
Bình luận - Hỏi đáp