Danh từ ghép (Compounds) | Định nghĩa, phân loại và ví dụ cụ thể

Bài viết giới thiệu những thông tin chi tiết về danh từ ghép (Compounds noun) trong tiếng anh kèm theo những ví dụ và bài tập minh họa để thí sinh có thể hiểu và sử dụng tốt.

Định nghĩa và phân loại

Danh từ ghép là gì?

Danh từ ghép là những danh từ được tạo nên từ hai hoặc nhiều hơn hai từ ghép lại cùng với nhau (có thể là tính từ-danh từ, danh từ-danh từ,…) tạo thành một đơn vị từ ngữ duy nhất. 

Trong câu, danh từ ghép đóng vai trò như một danh từ bình thường, nghĩa là nó có thể làm chủ ngữ, tân ngữ, có thể được sử dụng trong các cụm trạng ngữ chỉ vị trí, thời gian, cũng như có thể được bổ nghĩa bởi một tính từ.

Ví dụ:

• His girlfriend just broke up with him.

(Bạn gái anh ta vừa chia tay với anh ta.)

Trong câu trên, danh từ girl và danh từ friend được ghép lại với nhau tạo thành danh từ ghép girlfriend mang nghĩa bạn gái.

• We got up early and went to the beach to watch the sunrise.

(Chúng tôi dậy sớm và đi đến bãi biển để ngắm bình minh.)

Trong câu trên, danh từ sun và động từ rise được ghép lại với nhau để tạo thành danh từ ghép sunrise mang nghĩa bình minh.

Phân loại

Danh từ ghép tiếng Anh được phân thành 3 loại chính:

Ví dụ: Water + bottle = water bottle (bình nước)

• I need to buy a new larger water bottle. (Danh từ ghép giữ vai trò làm tân ngữ)

(Tôi cần mua một bình nước mới to hơn.)

Ví dụ: Son + in + law = Son-in-law

• Her son-in-law is a famous actor. (Danh từ ghép giữ vai trò làm chủ ngữ)

(Con rể của cô ấy là một diễn viên nổi tiếng.)

Ví dụ: Back + pack = backpack (cái ba lô/ túi đeo sau lưng)

• My backpack has been left at a store for repairs. (Danh từ ghép giữ vai trò làm chủ ngữ)

(Cái ba lô của tôi được để lại tại một cửa hàng để sửa.)

Xem thêm: Danh từ chung và danh từ riêng trong tiếng Anh là gì? - Tổng hợp kiến thức và bài tập vận dụng

Các cách thành lập nên danh từ ghép

Danh từ + Danh từ

• Bedroom (Phòng ngủ)

My brother usually does homework in his bedroom. 

(Em trai của tôi thường làm bài tập trong phòng ngủ của nó.)

• Wallpaper (Giấy dán tường)

The store plans to replace its wallpapers because they are too old.

(Cửa hàng dự định thay giấy dán tường vì chúng quá cũ rồi.)

• Fish tank (Bể cá)

I’ve just bought a new fish tank in my living room. 

(Tôi mới mua một chiếc bể cá trong phòng khách.)

• Bus stop (Trạm xe buýt)

Could you show me the way to the nearest bus stop?

(Bạn có thể nào chỉ cho tôi cách để đi đến trạm xe buýt gần nhất được không?)

Tính từ + Danh từ

• Mobile phone (Điện thoại di động)

People nowadays usually use mobile phones to handle their work.

(Mọi người ngày nay thường sử dụng điện thoại để giải quyết công việc của họ.)

• Software (Phần mềm)

Our company has developed a new software called Veggie Vision.

(Công ty của chúng ta vừa mới phát triển một phần mềm mới tên là Veggie Vision.)

• Greenhouse (Nhà kính)

Growing crops in greenhouses is becoming a trend nowadays. 

(Trồng lương thực trong nhà kính đang trở thành xu hướng ngày nay.)

Danh từ + Động từ

• Haircut (Kiểu tóc, việc cắt tóc)

Tom has just got his new haircut today. 

(Tom mới có kiểu tóc mới hôm nay.)

• Rainfall (Lượng mưa)

The rainfall this year is below average. 

(Lượng mưa năm nay thì thấp hơn mức trung bình.)

• Sunrise (Mặt trời mọc)

We get up very early just to watch the sunrise. 

(Chúng tôi dậy rất sớm chỉ để xem mặt trời mọc.)

Danh từ + Giới từ

• Passerby (Người qua đường)

A passerby saw smoke from that house and called the police. 

(Một người qua đường thấy khói từ căn nhà đó và gọi cảnh sát.)

• Hanger-on (Người ăn bám)

There are always hangers-on who never want to work.

(Luôn có những người ăn bám, những người mà không bao giờ muốn làm việc.)

Danh từ + Cụm giới từ

• Brother-in-law (Anh rể/ vợ)

I do not have many chances to meet my brother-in-law. 

(Tôi không có nhiều cơ hội để gặp anh rể của mình.)

• Mother-in-law (Mẹ chồng/ vợ)

She is living with her mother-in-law. 

(Cô ấy đang sống chung với mẹ chồng.)

Danh từ + Tính từ

• Cupful (Ly/ cốc đầy)

After that, add two cupfuls of milk to the mixture.

(Sau đó, thêm hai cốc sữa đầy vào trong hỗn hợp.)

• Bagful (Bao/túi/cặp đầy)

He gave the homeless a bagful of rice. 

(Anh ấy đã tặng cho người vô gia cư một bao đầy gạo.)

Động từ + Danh từ

• Washing machine (Máy giặt)

We’re considering buying a new washing machine.

(Chúng tôi đang cân nhắc việc mua một cái máy giặt mới.)

• Walkway (Đường đi bộ)

A worker is sweeping a walkway.

(Một người công nhân đang quét đường đi bộ.)

• Pickpocket (Móc túi)

Pickpocket is still a big problem that needs to be addressed in my city.

(Móc túi vẫn là một vấn đề lớn cần được quan tâm giải quyết ở thành phố của tôi.)

• Swimming pool (hồ bơi)

The hotel offers activities in their swimming pool free of charge. 

(Khách sạn cung cấp nhiều hoạt động miễn phí ở hồ bơi.)

Giới từ + Danh từ

• Influx (dòng chảy, dòng người)

The influx of FDI is important to boost the economy. 

(Dòng chảy của nguồn vốn FDI thì quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế.)

• Bystander (người ngoài cuộc)

Many innocent bystanders were injured by the explosion. 

(Nhiều người ngoài cuộc vô tội đã bị thương bởi vụ nổ.)

• Upstairs (tầng cao nhất trong một tòa nhà)

No one was allowed to see the upstairs. 

(Không ai được phép lên xem tầng trên.)

Động từ + Giới từ

• Check-in (quầy làm thủ tục tại sân bay)

Fortunately, we arrived at the check-in on time,

(Thật may là chúng tôi đã đến quầy làm thủ tục tại sân bay kịp lúc.)

• Drawback (nhược điểm, mặt hạn chế)

He pointed out all the drawbacks to my plan. 

(Anh ấy đã chỉ ra tất cả những mặt hạn chế đối với kế hoạch của tôi.)

• Makeup (trang điểm)

Women usually wear makeup when they attend a party.

(Phụ nữ thường trang điểm khi họ tham gia một bữa tiệc.)

Tính từ + Động từ

• Public speaking (nói trước công chúng)

Public speaking can be quite hard for some people, especially those who are often shy. 

(Nói trước công chúng có thể khá khó đối với một vài người, đặc biệt là những người thường ngại ngùng.)

• Dry cleaning (giặt khô)

The hotel provides its customers with dry cleaning services.

(Khách sạn cung cấp dịch vụ giặt khô cho khách hàng.)

Giới từ + Động từ

• Input (dữ liệu đầu vào/ đầu vào)

We would appreciate input from our users on how we can improve our software.

(Chúng tôi đánh giá cao ý kiến ​​đóng góp từ người dùng về cách chúng tôi có thể cải thiện phần mềm của mình.)

• Output (đầu ra)

Our manufacturing output fell by 14% last year. 

(Đầu ra sản xuất của chúng ta giảm 14% vào năm ngoái.)

Xem thêm: Danh từ tập hợp trong tiếng Anh là gì? Tổng hợp những kiến thức cần biết và cách ứng dụng

Hướng dẫn chuyển đổi danh từ ghép sang số nhiều

Người học thường gặp khó khăn trong việc chuyển danh từ ghép sang số nhiều vì lúng túng không biết nên thêm “s” vào vị trí nào.

Nếu danh từ ghép có danh từ thì “s” sẽ được thêm vào đó. 

• Commander-in-chief (Tổng tư lệnh) có dạng số nhiều là Commanders-in-chief (“commander” là danh từ chính).

• Looker-on (Người xem, người đứng xem) có dạng số nhiều là  lookers-on (“looker” là danh từ chính).

Trường hợp danh từ ghép không có danh từ chính rõ ràng hoặc các từ ghép không có dấu gạch nối, “s” được thêm vào sau cùng để tạo ra danh từ số nhiều.

• Blackboard (bảng đen): blackboards

• Double agent (điệp viên nhị trùng): double agents

Các danh từ ghép có từ đầu tiên là “man” hoặc “woman” khi đổi thành thành danh từ số nhiều sẽ phải chuyển đổi cả hai thành phần của từ.

• Man-servant (người hầu nam): men-servants

• Woman-doctor (bác sĩ nữ): women-doctors

• Gentleman-farmer (nông dân nam lịch lãm): gentlemen-farmers

Xem thêm: Cách khắc phục lỗi thừa hoặc thiếu "s" cho danh từ trong IELTS Listening

Một số danh từ ghép thông dụng trong tiếng Anh

Danh từ ghép thông dụng trong đời sống hằng ngày:

• Battlefield: Chiến trận

• Background: Nền ở phía sau

• Backache: Đau lưng

• Blackboard: Bảng đen

• Bookshelf: Giá sách

• Bookworm: Mọt sách

• Booklet: Cuốn sổ/sách nhỏ

• Brainstorm: Thảo luận nhóm

• Butterfly: Bươm bướm

• Countdown: Sự kiện đếm ngược

• Comeback: Sự quay trở lại

• Chopstick: Đũa ăn

• Daredevil: Người thách thức tử thần

Danh từ ghép phổ biến trong công việc

• Application fee : phí nộp đơn

• Attendance record : ghi danh, điểm danh

• Communication skill: kỹ năng giao tiếp

• Construction site: công trường xây dựng

• Customer satisfaction: sự hài lòng của khách hàng

• Employee engagement: sự gắn kết của nhân viên

• Expiration date: ngày hết hạn

• Fringe benefit: lợi ích thêm (cho nhân viên công ty)

• Hotel reservation: đặt trước khách sạn

• Job performance: hiệu suất công việc

Cách đánh trọng âm của danh từ ghép

Danh từ ghép có trọng âm rơi vào chữ đầu tiên, vì vậy thông qua việc để ý dấu trọng âm, người học có thể nhận diện được ý nghĩa chính xác của cụm danh từ đang được nhắc tới.

Ví dụ: "boy friend /’bɔɪ frɛnd/ (Bạn trai) là danh từ ghép còn boy ‘friend /bɔɪ ‘frɛnd/ (Bạn là con trai). 

Phân biệt giữa danh từ ghép và cụm danh từ

 Trong quá trình học tiếng Anh, người học có thể dễ bị nhầm lẫn giữa danh từ ghép và cụm danh từ, tuy nhiên, khi xét về cấu trúc và về nghĩa hình thành, người đọc có thể dễ dàng phân biệt chúng với nhau.

Bài tập áp dụng 

Bài tập 1: Chọn từ phù hợp để tạo thành danh từ ghép.

1. Fund __________ (A – driver, B – game, C – raiser)

2. News __________(A– paper, B – story, C – travel)

3. Sun ___________ (A– day, B – glasses, C – energy)

4. Child ___________(A – hood, B – toy, C – play)

5. Post ___________ (A– news, B – merchandize, C – code)

6. Heart ___________(A – attack, B – hurt, C – murder)

7. Full____________ (A – moon, B – Sun, C – star)

8. Cooking  ________ (A – sugar, B – oil, C – ware)

Bài tập 2: Cấu tạo danh từ ghép từ các danh từ trong bảng để hoàn thành các câu sau:

1. That's a _______ but I only have coins on me. Therefore, I will have to see whether there is a public phone in that bar.

2. Alice was not satisfied with the airline company. She sat on that plane for 12 hours and
   her ______ didn't work. She couldn’t do anything but tried to sleep.

3. We need to repaint all the __________in this house. Otherwise, they will rot and will be hard to open.

4. Although English restaurants have a terrible reputation, the ___________ is very tasty.

5. I worked at night for so long that when I began to do some ________, I found it quite strange.

6. A ___________ sank off the Indian coast last night. Luckily, both fishermen were saved by the coast guard.

7. Our team will have a meeting this Friday. The topic is on how to make further ________.

8. Most natural fibers can be washed in water but some synthetics react poorly with water. In that case, we should use __________ service.

Đáp án và giải thích:

Bài tập 1

Người học lưu ý chỉ có một trong 3 phương án là đáp án chính xác cho bài tập này. Người học cần chọn phương án nào có khả năng kết hợp với danh từ cho sẵn để tạo thành danh từ ghép có nghĩa.

1. C. Fundraiser: một cá nhân hoặc một sự kiện được tổ chức để quyên góp tiền cho một mục đích cụ thể, nhất là cho mục đích từ thiện.

2. A. Newspaper: tờ báo

3. B. Sunglasses: kính râm (kính mát)

4. A. Childhood: thời niên thiếu

5. C. Postcode: mã bưu điện

6. A. Heart attack: cơn đau tim

7. A. Full moon: tuần trăng tròn/ trăng tròn

8. B. Cooking oil: dầu thực vật được sử dụng trong nấu ăn

Bài tập 2

Từ những từ riêng lẻ trong bảng, người học cần kết hợp thành danh từ ghép có nghĩa. Sau đó, người học cần điền những danh từ ghép này vào chỗ trống phù hợp với ý nghĩa của mỗi câu.

1. Cardphone

Đó là điện thoại sử dụng thẻ, nhưng tôi chỉ có tiền trên người. Do đó, tôi sẽ phải tìm xem liệu rằng trong quán bar đó có điện thoại công cộng hay không.

Cardphone: điện thoại sử dụng thẻ.

2. Reading light

Alice không hài lòng với công ty hàng không. Cô ấy đã ngồi trên chiếc máy bay đó trong 12 giờ và

đèn đọc sách của cô ấy không hoạt động. Cô không thể làm gì khác ngoài việc cố gắng ngủ.

Reading light: đèn đọc sách

3. Window frames

Chúng ta cần sơn lại tất cả các khung cửa sổ trong ngôi nhà này. Nếu không, chúng sẽ bị mục và khó mở ra.

Window frame: khung cửa sổ

Người học cần lưu ý đây là danh từ đếm được và trong trường hợp này cần sử dụng với dạng danh từ số nhiều. Vì vậy, người học cần thêm “s” sau danh từ “frame”, trở thành “window frames”.

4. Pub food

Mặc dù các nhà hàng ở Anh không có danh tiếng tốt, nhưng đồ ăn ở quán rượu rất ngon.

Pub food: đồ ăn ở quán rượu.

5. Day work

Tôi đã làm việc vào ban đêm quá lâu nên khi tôi bắt đầu làm một số công việc ban ngày, tôi thấy nó khá kỳ lạ.

Day work: công việc ban ngày.

6. Fishing boat

Một chiếc tàu đánh cá bị chìm ngoài bờ biển Ấn Độ đêm qua. May mắn thay, cả hai ngư dân đều được lực lượng bảo vệ bờ biển cứu sống.

Fishing boat: tàu đánh cá.

7. Cost reductions

Nhóm của chúng tôi sẽ có một cuộc họp vào thứ sáu tuần này. Chủ đề là làm thế nào để giảm chi phí hơn nữa.

Cost reduction: giảm chi phí.

Người học cần lưu ý đây là danh từ đếm được và trong trường hợp này cần chia danh từ ở dạng số nhiều. Vì vậy, người học cần thêm “s” sau danh từ “reduction”, trở thành “cost reductions”.

8. Dry cleaning

Hầu hết các sợi tự nhiên có thể được giặt trong nước nhưng một số chất tổng hợp phản ứng kém với nước. Trong trường hợp đó, chúng ta nên sử dụng dịch vụ giặt khô.

Dry cleaning: giặt khô.

Tổng kết

Trên đây là toàn bộ nội dung danh từ ghép trong tiếng anh, hy vọng thí sinh đã có cái nhìn tổng quan về điểm ngữ pháp này.