Các kỹ thuật trước khi đọc Reading cho người đọc thiếu tự tin

Kỹ năng đọc hiểu luôn là một thách thức đối với nhiều học viên, đặc biệt là những người có trình độ đọc thấp hoặc thiếu tự tin. Khi đối mặt với các văn bản phức tạp, những học viên này thường trải qua cảm giác lo lắng, căng thẳng, và áp lực, khiến cho việc hiểu và phân tích nội dung trở nên khó khăn hơn. Thực tế, những người thiếu tự tin thường bị cản trở bởi sự lo sợ không hiểu đúng hoặc không thể nắm bắt được ý chính của văn bản, dẫn đến việc họ không thể hoàn thành tốt các nhiệm vụ đọc hiểu, như trong các kỳ thi hoặc trong quá trình học tập hàng ngày.

Trong bối cảnh này, kỹ thuật “xem trước văn bản” đã được đề xuất như một phương pháp hữu ích để giúp học viên vượt qua những khó khăn này. Bằng cách dành thời gian để xem trước và chuẩn bị trước khi đọc, học viên có thể giảm bớt sự lo lắng, xây dựng kiến thức nền tảng cần thiết, và tự tin hơn khi bắt tay vào đọc văn bản chi tiết. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về việc xem trước văn bản và chia sẻ về cách thức áp dụng kỹ thuật xem trước văn bản, từ đó giúp học viên đang thiếu tự tin có thể cải thiện kỹ năng đọc hiểu của mình một cách toàn diện và hiệu quả.

Tổng quan lý thuyết

Người đọc trình độ thấp

Người đọc trình độ thấp thường gặp nhiều khó khăn khi đối mặt với các văn bản phức tạp, đặc biệt là trong các bài đọc hiểu khó như bài thi IELTS Reading. Theo Teftnet, những khó khăn này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, bao gồm vốn từ vựng hạn chế, thiếu kiến thức nền về chủ đề, và khả năng suy luận logic chưa hoàn thiện. Tất cả những yếu tố này góp phần tạo nên sự thiếu tự tin ở học viên khi họ phải tiếp cận các văn bản học thuật hoặc chuyên ngành. [1]

Sự thiếu tự tin này thường biểu hiện rõ ràng nhất qua việc học viên cảm thấy lo lắng, bị choáng ngợp khi đối mặt với những văn bản dài và phức tạp (về từ vựng - ngữ pháp - văn phong). Họ có thể không hiểu được ý chính của bài đọc, không xác định được thông tin cụ thể cần thiết, hoặc cảm thấy khó khăn trong việc theo dõi luồng suy nghĩ của tác giả. Những cảm giác tiêu cực này thường dẫn đến việc học viên bỏ cuộc hoặc đọc qua loa mà không thực sự nắm bắt được nội dung quan trọng.

Ngoài ra, khi phải đối mặt với những bài đọc có nhiều từ vựng khó, trừu tượng, hay yêu cầu khả năng suy luận và phân tích cao, học viên có trình độ thấp thường cảm thấy bị áp lực lớn hơn so với những người đọc thành thạo. Điều này càng làm gia tăng cảm giác thiếu tự tin và dẫn đến việc họ né tránh những thử thách đọc hiểu khó, gây ảnh hưởng đến kết quả học tập, điểm Overall khi thi và cả sự phát triển toàn diện về kỹ năng ngôn ngữ của họ.

Chính vì vậy, việc tìm kiếm và áp dụng các chiến lược hỗ trợ, như kỹ thuật xem trước văn bản, trở nên cần thiết để giúp học viên vượt qua những rào cản này. Kỹ thuật này không chỉ giúp học viên chuẩn bị tâm lý tốt hơn trước khi bắt đầu đọc mà còn cung cấp cho họ các công cụ hữu ích để phân tích và hiểu sâu hơn về nội dung văn bản, từ đó nâng cao sự tự tin và hiệu quả trong việc học tập.

Tính hữu ích của việc xem trước văn bản

Kỹ thuật xem trước văn bản đã được chứng minh là một phương pháp hữu hiệu trong việc cải thiện kỹ năng đọc hiểu của học viên, đặc biệt là những người có trình độ thấp hoặc thiếu tự tin. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc dành thời gian để xem trước văn bản trước khi bắt đầu đọc không chỉ giúp học viên làm quen với nội dung mà còn kích thích kiến thức nền tảng, tạo điều kiện cho việc tiếp nhận thông tin một cách dễ dàng hơn.

Một nghiên cứu nổi bật được thực hiện bởi Putri Saniatul Iklima và các cộng sự [2] đã nhấn mạnh hiệu quả của kỹ thuật này. Trong nghiên cứu này, các học viên năm nhất đại học được chia thành hai nhóm: nhóm thực nghiệm được cung cấp bản tóm tắt trước khi đọc văn bản, trong khi nhóm đối chứng đọc văn bản mà không có bất kỳ sự chuẩn bị nào.

Kết quả cho thấy nhóm được xem trước văn bản đạt điểm trung bình cao hơn đáng kể (M=67.69) so với nhóm đối chứng (M=52.31). Điều này chứng tỏ rằng việc xem trước văn bản giúp học viên hiểu rõ hơn và dễ dàng nắm bắt nội dung, từ đó cải thiện kỹ năng đọc hiểu tổng thể.

Tương tự, một nghiên cứu khác được tiến hành tại trường SMA N 12 Pekanbaru [3] cũng cho thấy rằng việc sử dụng chiến lược xem trước văn bản có tác động tích cực đến khả năng đọc hiểu của học sinh trung học.

Học sinh trong nhóm thực nghiệm, sau khi được xem trước văn bản, đã thể hiện khả năng dự đoán nội dung tốt hơn và đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra đọc hiểu so với nhóm đối chứng.

Nghiên cứu này khẳng định rằng việc xem trước văn bản giúp học sinh xây dựng một nền tảng hiểu biết cơ bản về văn bản, từ đó tăng cường khả năng dự đoán và suy luận, những kỹ năng quan trọng trong việc đọc hiểu.

Không chỉ dừng lại ở các bậc học phổ thông, nghiên cứu của Minoo Alemi tại Đại học Sharif [4] cũng chỉ ra rằng, đối với các học viên ngành khoa học và công nghệ, việc áp dụng các hoạt động tiền đọc, bao gồm xem trước văn bản, giúp cải thiện đáng kể khả năng nắm bắt nội dung chuyên ngành. Những học viên tham gia vào nhóm thực nghiệm, sau khi được cung cấp thông tin trước về cấu trúc và nội dung văn bản, đã thể hiện sự tiến bộ rõ rệt trong việc hiểu và phân tích các bài đọc phức tạp.

Kết quả này khẳng định rằng, đối với những lĩnh vực yêu cầu khả năng đọc hiểu chuyên sâu như khoa học và công nghệ, kỹ thuật xem trước văn bản là một công cụ hữu ích và cần thiết.

Cuối cùng, nghiên cứu của Xinia Chacón Arce [5] cho thấy rằng các chiến lược tiền đọc, bao gồm việc xem trước văn bản, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuẩn bị trước khi đọc kỹ lưỡng. Những chiến lược này không chỉ giúp học viên hiểu sâu hơn về nội dung văn bản mà còn nâng cao sự tự tin của họ trong việc đọc hiểu.

Khi học viên áp dụng các chiến lược này, họ có thể dễ dàng tiếp cận và xử lý thông tin, từ đó cải thiện khả năng đọc hiểu một cách toàn diện và hiệu quả. Điều này đặc biệt hữu ích đối với những học viên thiếu tự tin, giúp họ cảm thấy an tâm và tự tin hơn trong quá trình học tập.

Tóm lại, các nghiên cứu trên đã cho thấy rõ ràng rằng việc xem trước văn bản là một chiến lược quan trọng giúp học viên, đặc biệt là những người có trình độ thấp, nâng cao kỹ năng đọc hiểu. Bằng cách chuẩn bị trước và làm quen với nội dung văn bản, học viên không chỉ giảm bớt sự lo lắng mà còn tăng cường khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin, từ đó đạt được kết quả tốt hơn trong học tập và các kỳ thi.

Xem thêm: Cách ôn tập IELTS Reading hiệu quả khi gần sát ngày thi

Áp dụng kỹ thuật hỗ trợ trước khi đọc

Việc xem trước văn bản hoặc sử dụng các kỹ thuật trước khi đọc khác có thể được áp dụng hiệu quả bởi các học viên trong quá trình họ tự học hoặc được khuyến nghị bởi chính các giáo viên trong các lớp học Reading trình độ cơ bản.

Dưới đây là một hướng dẫn chi tiết, do tác giả đề xuất dựa trên một số nghiên cứu, tiêu biểu như nghiên cứu “STUDENTS' FIRST APPROACH TO READING COMPREHENSION: PRE-READING STRATEGIES” của Xinia Chacón Arce- Universidad Nacional, Costa Rica (2000) [5], và các nghiên cứu khác [6] [7] [8]. Quá trình 7 bước này có thể  từng bước giúp học viên tự mình thực hiện kỹ thuật trước khi đọc để cải thiện kỹ năng đọc hiểu của mình. 

Bước 1: Dự đoán nội dung qua tiêu đề và hình ảnh

Một bước quan trọng khác trong quá trình xem trước văn bản là nhìn qua tiêu đề, hình ảnh, các tiêu đề phụ, hoặc bất kỳ thông tin nào được tô đậm, gạch chân. Điều này giúp học viên có cái nhìn tổng quan về nội dung văn bản và có thể dự đoán được những gì họ sẽ đọc. Việc dự đoán này không chỉ giúp học viên dễ dàng theo dõi nội dung khi bắt đầu đọc mà còn tạo ra một lộ trình tư duy rõ ràng, giúp việc hiểu văn bản trở nên hiệu quả hơn.

Ví dụ: Nếu tiêu đề là “Climate Change: The Global Challenge” và hình ảnh là bức tranh băng tan, học viên có thể dự đoán rằng nội dung của bài sẽ liên quan đến vấn đề biến đổi khí hậu, đặc biệt là tác động của nó lên băng ở Bắc Cực và Nam Cực.

Bước 2: Xem lướt nhanh toàn bộ văn bản

Nếu văn bản không quá dài, học viên có thể tiếp tục bằng cách đọc nhanh toàn bộ văn bản. Điều này giúp họ có cái nhìn tổng quan về nội dung và hiểu được cấu trúc tổ chức của văn bản. Học viên nên cố gắng đọc với tốc độ nhanh nhất có thể, nhằm rèn luyện kỹ năng đọc lướt và tăng cường khả năng nhận diện các thông tin chính mà không cần phải dừng lại ở từng câu chữ.

Ví dụ: Khi đọc nhanh một bài báo khoa học về “The Effects of Pollution on Marine Life,” học viên không cần phải hiểu từng chi tiết ngay lập tức, nhưng có thể nhanh chóng nhận biết rằng bài đọc thảo luận về các loại ô nhiễm như rác thải nhựa, hóa chất độc hại, và ảnh hưởng của chúng lên động vật biển.

Bước 3: Kích thích kiến thức nền

Trước khi bắt đầu đọc văn bản chính, học viên nên suy nghĩ về chủ đề của văn bản và nghĩ đến, gọi ra những kiến thức liên quan mà mình đã biết. Bằng cách tự đặt câu hỏi hoặc thảo luận về chủ đề này, học viên có thể xây dựng hoặc làm mới kiến thức nền của mình, từ đó giúp việc đọc hiểu trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Điều này không chỉ giúp học viên cảm thấy tự tin hơn khi bắt đầu đọc mà còn tạo cơ hội để họ kết nối các ý tưởng mới với những gì họ đã biết.

Ví dụ: Trước khi đọc một văn bản về “Artificial Intelligence (AI) in Healthcare,” học viên có thể nghĩ về những gì họ đã biết về AI, chẳng hạn như vai trò của nó trong việc chẩn đoán bệnh và tự động hóa các quy trình y tế, từ đó giúp họ kết nối những thông tin mới trong bài đọc.

Bước 4: Xác định cấu trúc ngữ pháp quan trọng

Trước khi bắt đầu xem trước văn bản, học viên nên dành thời gian tìm hiểu và nhận diện các cấu trúc ngữ pháp có thể gây khó khăn trong văn bản. Điều này có thể bao gồm việc nhận biết các câu phức tạp, các dạng động từ khó hiểu, hoặc những cách diễn đạt không quen thuộc. Học viên có thể đọc lý thuyết và thậm chí thực hành thêm với các câu ví dụ để làm quen với những cấu trúc này.

Việc nắm vững ngữ pháp giúp học viên hiểu rõ hơn về các thông điệp mà văn bản muốn truyền tải, thay vì cảm thấy lúng túng hoặc bị phân tâm bởi các cấu trúc câu phức tạp.

Ví dụ: Khi đọc một bài văn sử dụng nhiều câu điều kiện loại 2 để giả định các tình huống không có thật, như “If we could stop global warming, the planet would be healthier,” học viên có thể nhận biết rằng bài viết sử dụng ngữ pháp giả định để thảo luận về các giải pháp tiềm năng cho vấn đề toàn cầu.

Bước 5: Tìm hiểu từ vựng quan trọng

Trong quá trình xem trước văn bản, học viên nên tìm kiếm và xác định một số từ khóa quan trọng xuất hiện trong tiêu đề, hình ảnh, hoặc các tiêu đề phụ. Học viên có thể tra cứu nghĩa của những từ này trước khi đọc văn bản để tránh bị lạc lõng khi gặp chúng trong quá trình đọc. Việc này giống như việc chuẩn bị một bộ công cụ từ vựng, giúp học viên hiểu rõ hơn về nội dung và ngữ cảnh của văn bản ngay từ lần đọc đầu tiên.

Ví dụ: Trước khi đọc một bài về “The Impact of Deforestation,” học viên có thể xác định các từ như “deforestation,” “biodiversity,” và “ecosystem,” và tra cứu chúng trước để đảm bảo hiểu rõ ý nghĩa của chúng trong ngữ cảnh của bài viết.

Bước 6: Xác định cấu trúc tổ chức của văn bản

Sau khi đã có cái nhìn tổng quan, học viên nên xác định cấu trúc tổ chức của văn bản, chẳng hạn như liệt kê, nhân quả, thời gian, so sánh, hay mô tả. Việc xác định cấu trúc này giúp học viên hiểu được cách tác giả trình bày thông tin và dễ dàng theo dõi luồng ý tưởng của văn bản. Đây là bước quan trọng để đảm bảo rằng học viên có thể nắm bắt được toàn bộ nội dung một cách mạch lạc và logic.

Ví dụ: Khi đọc một bài báo khoa học, học viên có thể nhận thấy cấu trúc nhân quả được sử dụng, chẳng hạn như “Due to increased pollution, the water quality has deteriorated, leading to a decline in fish populations,” điều này giúp họ dễ dàng theo dõi các mối quan hệ nhân quả trong bài.

Bước 7: Đánh giá giọng điệu và mục đích của tác giả

Một phần không kém quan trọng trong quá trình xem trước là đánh giá giọng điệu, thái độ, và mục đích của tác giả khi viết văn bản. Học viên nên xem xét liệu giọng điệu của văn bản có mang tính khách quan, cảm xúc hay thuyết phục, và tác giả đang cố gắng truyền tải thông điệp gì đến người đọc. Việc hiểu được những yếu tố này giúp học viên đọc với sự nhạy bén và ý thức rõ ràng hơn về nội dung.

Ví dụ: Nếu giọng điệu của văn bản mang tính thuyết phục, chẳng hạn như “We must act now to save our oceans,” học viên có thể đánh giá rằng mục đích của tác giả là kêu gọi hành động về bảo vệ môi trường.

Bằng cách thực hiện các bước trên, học viên đã ứng dụng được rất nhiều kỹ thuật trước khi đọc để cải thiện kỹ năng đọc hiểu của mình. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi đọc không chỉ giúp học viên giảm bớt sự lo lắng mà còn tăng cường sự tự tin, giúp họ hiểu rõ hơn và nắm bắt được các ý tưởng chính trong văn bản một cách hiệu quả hơn. Điều này cực kỳ có ích và phù hợp với người học trình độ cơ bản và chưa cao, vì nó tuân theo lý thuyết về tải nhận thức và lý thuyết về comprehensive input.

Sau khi đã hoàn thành quá trình xem trước văn bản, học viên sẽ bước vào giai đoạn đọc trả lời các câu hỏi đọc hiểu. Đây là thời điểm quan trọng để học viên áp dụng các chiến lược cụ thể cho từng dạng câu hỏi khác nhau, như Matching Information (nối thông tin) hay True/False/Not Given (Đúng/Sai/Không được nêu). Việc sử dụng đúng chiến lược không chỉ giúp học viên trả lời câu hỏi chính xác hơn mà còn tận dụng hiệu quả kiến thức đã thu thập được từ quá trình xem trước.

Ngoài ra, kiến thức nền và từ vựng đã được xây dựng trong quá trình xem trước cũng giúp học viên hiểu rõ hơn về câu hỏi và văn bản, giảm bớt sự nhầm lẫn giữa các thông tin tương tự. Học viên có thể áp dụng những từ khóa và cụm từ quan trọng mà họ đã nắm vững để xác định vị trí thông tin chính xác trong văn bản và trả lời câu hỏi một cách hiệu quả.

Xem thêm: Lập kế hoạch trước khi đọc (Pre-reading) trong bài thi IELTS Reading

Tổng kết

Kỹ thuật xem trước văn bản là một chiến lược hiệu quả giúp học viên, đặc biệt là những người có trình độ thấp hoặc thiếu tự tin, cải thiện kỹ năng đọc hiểu. Bằng cách áp dụng các bước chuẩn bị trước khi đọc, học viên có thể giảm bớt sự lo lắng, tăng cường sự tự tin, và xây dựng một nền tảng kiến thức vững chắc để hiểu sâu hơn về nội dung văn bản. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc xem trước văn bản không chỉ giúp học viên làm quen với nội dung mà còn nâng cao khả năng dự đoán, suy luận, và nắm bắt ý chính. Đây là một công cụ quan trọng trong việc phát triển kỹ năng đọc hiểu, giúp học viên đạt được kết quả tốt hơn trong học tập và các kỳ thi.

Nếu người học muốn nâng cao kỹ năng đọc hiểu IELTS một cách có hệ thống, Combo IELTS Reading Techniques and Strategies là tài liệu hữu ích. Bộ sách cung cấp phương pháp làm bài chi tiết, chiến lược tiếp cận từng dạng câu hỏi và bài tập thực hành có hướng dẫn, giúp thí sinh cải thiện kỹ năng đọc một cách hiệu quả. Đây là nguồn tài liệu phù hợp để học viên rèn luyện và nâng cao điểm số trong bài thi IELTS Reading.