3 quy tắc tối ưu hóa phiếu câu hỏi và 1 phút chuẩn bị trong IELTS Speaking Part 2
IELTS Speaking Part 2 vốn là một phần thi quan trọng của kỹ năng nói, để hoàn thành tốt bài thi, thí sinh cần vận dụng nhiều khả năng sử dụng ngôn ngữ như: chọn lọc ý tưởng, sắp xếp thông tin, kiểm soát nhịp nói, phát âm,… Phần thi kéo dài khoảng 3 phút, trước khi bắt đầu, giám khảo sẽ giới thiệu quy trình tới thí sinh: thí sinh được cung cấp đề bài nói, 1 phút để chuẩn bị và tối đa 2 phút để trình bày phần thi của mình. Một trong những điểm khác biệt lớn giữa IELTS Speaking part 2 và IELTS Speaking Part 1 cùng Part 3 là ở phần thi này, thí sinh sẽ được cung cấp một Cue Card/phiếu câu hỏi – một tờ giấy nhỏ với các thông tin về chủ đề nói và các câu hỏi gợi ý “You should say” liên quan đến những nội dung trình bày. Cue Card đóng vai trò gợi ý về mặt thông tin đồng thời giúp thí sinh trả lời đúng trọng tâm, tránh lạc đề. Tuy nhiên, khi nhận phiếu câu hỏi, nhiều thí sinh cảm thấy khó khăn trong một phút chuẩn bị: Liệu có nên trả lời dựa theo các câu hỏi trong phiếu? Ghi chú sao cho hiệu quả trong một phút chuẩn bị? Phân chia thời gian và độ dài ở các câu trả lời sao cho vừa vặn hai phút trả lời?.... Thấu hiểu điều đó, tác giả bài viết trình bày 3 quy tắc thí sinh có thể tham khảo để tối ưu hóa Cue Card cũng như một phút chuẩn bị trong phòng thi sao cho hiệu quả, tiết kiệm thời gian và có ích cho bài thi. Bài viết có đi kèm các ví dụ mẫu cụ thể cùng bài tập vận dụng nhằm hỗ trợ người đọc hiểu sâu và luyện tập áp dụng trực tiếp vào phần thể hiện của mình.
Key Takeaways:
Quy tắc 1: Thí sinh nên trả lời theo phần “You should say” trong phiếu câu hỏi, không nên cố gắng nói khác đi vì những gợi ý này đã mang tính quy chuẩn và hợp lý, giúp người thi tránh nói lạc đề, có thêm thời gian tập trung vào chuẩn bị và khai thác ý tưởng.
Quy tắc 2: Thí sinh nên ưu tiên nội dung và thời lượng cho các câu hỏi dạng How/ Why/ Explain, chỉ đưa ra thông tin vừa đủ với câu hỏi What/ When/ Where/ Who. Cách tổ chức này nhằm thể hiện được nhiều hơn về quan điểm và trải nghiệm cá nhân, tăng thêm chiều sâu, tính đa dạng cùng nhiều cơ hội thể hiện từ vựng, ngữ pháp cho phần thi.
Quy tắc 3: Thí sinh chỉ nên ghi chú keyword, mỗi keyword giới hạn ở 2-3 từ trong một phút chuẩn bị, tránh ghi chú nguyên câu hoặc ghi chú quá dài sẽ gây mất thời gian hoặc gây ra sự phụ thuộc vào ghi chú trong quá trình nói.
3 quy tắc tối ưu hóa phiếu câu hỏi và 1 phút chuẩn bị trong bài thi IELTS Speaking Part 2
Quy tắc 1: Nên trả lời theo phần “You should say” trong phiếu câu hỏi
Lý do:
Cue card đến từ chính ban tổ chức bài thi nên đã mang tính quy chuẩn và hợp lý, hơn nữa trong bảng tiêu chí chấm thi của kĩ năng nói (band descriptor), ở tất cả các band điểm IELTS Speaking, không có tiêu chí nào cho thấy thí sinh trả lời khác đi so với các gợi ý trong phiếu câu hỏi thì sẽ được điểm cao hơn. Việc trả lời khác với Cue Card cũng mang tính rủi ro cao, nhiều trường hợp thí sinh do cố gắng trình bày khác đi khiến cho bài nói phần nào mất đi tính tổ chức, trở nên rời rạc hoặc không đủ ý.
Tránh lạc đề: Các câu hỏi trong phiếu đều có liên quan trực tiếp tới chủ đề bài nói, giúp định hình phần trả lời đi vào trọng tâm và tránh được tình huống thí sinh đưa ra nhiều thông tin không liên quan tới nội dung chính.
Tăng thêm thời gian để tập trung vào ý tưởng: Do thí sinh chỉ có một phút để chuẩn bị, tránh được thời gian tự tìm ra cách tổ chức bài nói cũng đồng nghĩa với việc thí sinh có thêm thời gian tập trung xác định mình sẽ nói về ý tưởng gì và trình bày như thế nào trong hai phút tiếp theo.
Quy tắc 2: Thứ tự ưu tiên cho các dạng câu hỏi trong phần “You should say”
Cách thực hiện:
Dạng câu hỏi | Thứ tự ưu tiên |
|---|---|
Câu hỏi Why/ How/ Explain | Ưu tiên dành nhiều thông tin và thời lượng |
Câu hỏi What/ When/ Who/ Where | Đưa ra thông tin vừa đủ |
Lý do:
Các câu hỏi What/ When/ Who/ Where thường mang tính chất dẫn dắt, khơi mở cho vấn đề, câu trả lời chứa thông tin xác định. Đối với các câu dạng Why/ How/ Explain, thí sinh có cơ hội bộc lộ quan điểm cá nhân, đưa ra thông tin đa chiều và thể hiện được nhiều kĩ năng. Ví dụ, thí sinh có thể đưa ra 2-3 cách/bước làm/ lý do để trả lời các câu trên, giúp vận dụng tối đa những câu phức, từ vựng, ngữ pháp cùng cách diễn đạt, bổ trợ cho bài cả về mặt ý tưởng cũng như những yêu cầu từ phía giám khảo.
Trong phần “You should say” của Cue Card, thường sẽ có đầy đủ các dạng câu hỏi trên, tuy nhiên không phải lúc nào cũng được sắp xếp theo thứ tự từ ít quan trọng tới quan trọng, từ câu cần trả lời ngắn đến câu cần trả lời dài. Do đó xác định được câu hỏi nào cần ưu tiên và câu hỏi nào cần trả lời ngắn gọn là rất quan trọng, cả trong một phút chuẩn bị và hai phút trình bày của thí sinh.
Nếu dành quá nhiều thời gian ở những câu dạng What/ When/ Who/ Where, có những trường hợp thí sinh kết thúc 2 phút nói nhưng vẫn chưa trình bày được nhiều về mặt ý tưởng, chưa hoàn thành bài hoặc chưa thể hiện được những thông tin chính đề yêu cầu.
Ví dụ:
Đề bài:
Describe a time when you organized a happy event successfully
You should say:
What the event was
How you prepared for it
Who helped you to organize it
And explain why you think it was a successful event.
Xem xét hai phần trình bày sau
(1)
What the event was | So I want to tell you about two of my most favorite festivities of the year, Christmas and my birthday! Last month, I turned 19 and it happened to be right on Christmas’ Day. That’s why I decided that I would celebrate both of them at the same time with my family. I really like birthday parties, it’s the time when I can dress up, enjoy good food and have fun with my favorite people. |
How you prepared for it | I spent some time on the Internet to find out some cool ideas for the party, and finally decided to carry out a Disneyland-themed party. I also went to the supermarket to buy some decorations. |
Who helped you to organize it | Actually, I got a lot of help from my dear siblings and family in the preparation part of the party. My sister went all the way from Da Nang to Hanoi to help me set up the lighting of the party. My brother took a day off from work to help me cook delicious dishes. Even though my dad was sick, he still tried to bake me a stunning cake. Unfortunately, my mom had to be on a business trip that day so she couldn’t join us. However, she still sent me a hand-written letter before she left, which was so meaningful to me. |
Explain why you think it was a successful event. | The party took place exactly like I had envisioned and I was really happy because I had the long-awaited opportunity to spend some quality time with my family and loved ones. |
(2)
What the event was | So I want to tell you about two of my most favorite festivities of the year, Christmas and my birthday! Last month, I turned 19 and it happened to be right on Christmas’ Day. That’s why I decided that I would celebrate both of them at the same time with my family. |
How you prepared for it | It was quite an exciting and memorable experience preparing for this party since I had not organized any events before in my life. First, I went on to image-driven social platforms like Instagram or Pinterest to search for some ideas for my party. After a while, I decided that this celebration would be Disneyland-themed, which I had been obsessed with my whole life. Having chosen that, I invited my friends to go decoration shopping with me at some local stores and found some simple yet stunning pieces. I spent hours making a detailed plan for it, from preparation, organization to cleaning up. |
Who helped you to organize it | Despite the efforts that I had put into this, the party would never have been a success without the help of my family. Even though my siblings were quite busy, both of them took an afternoon off to help me set up the lighting and the dinner table. |
Explain why you think it was a successful event. | The party took place exactly like I had envisioned. Everyone invited was very excited about the Mickey mouse figures at the dinner table and the food was extremely appealing. Since all my family members are regularly occupied with work or study, most days we don’t get to sit back together like that. I was really happy because I had the long-awaited opportunity to spend some quality time with my family and loved ones. |
Nhận xét:
Cả hai phần trình bày đều thể hiện được đúng yêu cầu và diễn đạt theo cách tổ chức trong Cue Card: nói về một sự kiện được tổ chức thành công. Tuy nhiên:
Ở bài số (1), thí sinh đã tập trung chủ yếu nội dung và thời lượng vào phần câu hỏi What và Who, ngược lại câu How và Explain đều được trả lời khá ngắn. Việc tổ chức như vậy khiến cho những thông tin vốn chỉ mang tính chất dẫn dắt, khơi mở như đó là dịp gì, ai đã phụ giúp chủ nhân tổ chức bữa tiệc trở thành thông tin chính. Thông tin liên quan tới quá trình tổ chức bữa tiệc và cảm nhận về ý nghĩa của bữa tiệc, vốn là phần để thí sinh có thể trình bày sâu sắc hơn về quan điểm và trải nghiệm của mình lại được nói khá ngắn, dẫn tới tổng thể bài chưa hợp lý và chưa có chiều sâu.
Ở bài số (2), thí sinh ưu tiên câu hỏi dạng How và Explain, cho thấy được tính tổ chức tốt hơn khi tập trung thể hiện trải nghiệm cá nhân và quan điểm của mình về bữa tiệc, những thông tin dẫn dắt như giới thiệu về bữa tiệc và những người hỗ trợ được trình bày đơn giản và ngắn gọn.Trong khi trình bày How và Explain, thí sinh cũng đã vận dụng được các mẫu câu, từ vựng theo chủ đề phù hợp với mục đích nói, điều này có đóng góp đáng kể tới tổng thể cũng như kết quả của bài.
Quy tắc 3: Chỉ ghi chú keywords trong một phút chuẩn bị
Cách thực hiện:
Thí sinh sẽ được cung cấp giấy và bút chì để ghi chú tùy ý trong một phút chuẩn bị. Trong khi chuẩn bị những ý tưởng chính, từ vựng hoặc cấu trúc hay muốn trình bày, thí sinh tránh ghi chú nguyên câu hoặc ghi chú quá dài. Chỉ nên sử dụng keywords, giới hạn trong 2-3 từ cho một keyword và có thể viết tắt nếu thuận tiện.
Lý do:
Tiết kiệm thời gian: Nếu ghi chú nguyên câu hoặc viết quá kĩ câu trả lời sẽ mất rất nhiều thời gian, nâng cao rủi ro hết một phút mà người thi vẫn chưa hoàn thiện phần chuẩn bị của mình.
Gíup thí sinh không bị phụ thuộc vào phần ghi chú: do khi đã viết đầy đủ cả câu, thí sinh thường có xu hướng đọc thành tiếng những thông tin đã ghi trên giấy chuẩn bị. Việc này có thể khiến bài nói trở nên kém tự nhiên và trôi chảy, ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng và kết quả của phần thi.
Ví dụ:
Đề bài:
Describe a time when you organized a happy event successfully
You should say:
What the event was
How you prepared for it
Who helped you to organize it
And explain why you think it was a successful event.
Tương ứng với bài làm số (2) ở ví dụ trước, thí sinh ghi chú:
What the event was —> XMAS, BDAY PARTY, 19
How you prepared for it —> INTERNET, DISNEY, SHOPPING, DETAILED PLAN
Who helped you to organize it —> SIBLINGS, BUSY, LIGHTING, DINNER TABLE
And explain why you think it was a successful event. —> ENVISIONED, MICKY FIGURES, APPEALING, OCCUPIED, SIT BACK, LONG-AWAITED
Bài tập vận dụng
Bài tập 1: Sắp xếp câu hỏi trong Cue Card sau đây theo 2 nhóm: ưu tiên và không ưu tiên
(a) Describe something that was you received for free
You should say:
(1) What it was
(2) How you received it
(3) Who you received it from
(4) And how you felt about it
Nhóm ưu tiên:…………………………………….
Nhóm không ưu tiên:……………………………..
(b) Describe a house or an apartment you would like to live in
You should say:
(1) What it is like
(2) Where it would be
(3) Why you would like to live in this house/apartment
(4) And how you feel about this house/apartment
Nhóm ưu tiên:…………………………………….
Nhóm không ưu tiên:……………………………..
Bài tập 2: Ghi chú Keywords cho đề bài sau đây
Describe an interesting song
You should say:
What the song is
What story the song tells
The artist behind the song
And explain why you think it is interesting
Đáp án tham khảo:
Bài tập 1:
(a) Nhóm ưu tiên: (2), (4); Nhóm không ưu tiên: (1), (3)
(b) Nhóm ưu tiên: (3), (4); Nhóm không ưu tiên: (1), (2)
Bài tập 2:
What the song is —> DREAMS COME TRUE
The artist behind the song —> AESPA, KOREAN
What story the song tells —> TOUGH TIMES, PERSEVERANCE
And explain why you think it is interesting —> CATCHY, MEANINGFUL, OPTIMISTIC, HELP, OVERCOME MY PROCRASTINATION
Tổng kết
Trong bài viết, tác giả đã gợi ý 3 quy tắc tối ưu hóa Cue Card và một phút chuẩn bị trong bài thi IELTS Speaking Part 2 với mong muốn giúp người đọc nắm được cách đánh giá đề bài, sử dụng hiệu quả thời gian, công sức và tạo được nền tảng tốt cho hai phút trình bày. Tác giả hi vọng những chia sẻ trên có thể đóng góp và giúp ích cho các thí sinh cả trong quá trình ôn thi và trong phòng thi thực tế.
Vũ Văn Khoa
Bình luận - Hỏi đáp