Cá nhân hóa việc học tiếng Anh dựa trên sở thích

Hiện nay, nhiều người học thường gặp khó khăn trong việc duy trì động lực và cảm thấy nhàm chán với các phương pháp học truyền thống. Do đó, phương pháp học tiếng Anh dựa trên sở thích cá nhân là một cách tiếp cận mới, giúp người học tận dụng đam mê và sở thích riêng để nâng cao kỹ năng ngôn ngữ. 

Thông qua việc tự do lựa chọn những chủ đề, hoạt động hay tài liệu học tập mà mình yêu thích, người học không chỉ cảm thấy hứng thú hơn mà còn dễ dàng duy trì động lực học tập. Việc cá nhân hóa quá trình học không chỉ giúp cải thiện hiệu quả tiếp thu kiến thức mà còn tạo ra một trải nghiệm học tập sinh động, thú vị và phù hợp với từng cá nhân. Bài viết này sẽ phân tích những nghiên cứu có liên quan về phương pháp cá nhân hóa và học tiếng Anh theo sở thích.

Định nghĩa phương pháp cá nhân hóa trong việc học tiếng Anh

Học tập cá nhân hóa (Personalized learning) thường được biết đến là quá trình học tập mà người học tự kiểm soát. Theo J. DeMonte (2018), phương pháp này cũng được mô tả như một tiếp cận lấy người học làm trung tâm, mang tính linh hoạt và có thể khuyến khích người học thể hiện năng lực một cách toàn diện. Mục tiêu của học tập cá nhân hóa là tăng cường sự tham gia của người học trong quá trình giảng dạy, từ đó xây dựng niềm đam mê học tập và cải thiện động lực cũng như thành tích của người học.

Ngoài ra, Coll (2018) cũng đã đề xuất áp dụng một hoặc nhiều chiến lược cá nhân hóa sau đây cho quá trình học tập tại trường:

(a) làm việc dựa trên sở thích học tập của học sinh

(b) khuyến khích khả năng ra quyết định

(c) tạo sự liên kết giữa các trải nghiệm học tập trong và ngoài trường

(d) sử dụng các nguồn lực và cơ hội học tập từ cộng đồng

(e) chọn lựa nội dung phù hợp với bối cảnh xã hội và văn hóa

(f) thúc đẩy việc tự phản ánh về quá trình học tập cũng như bản thân người học

Mối liên kết giữa phương pháp cá nhân hóa, tự học và sở thích của người học

Định nghĩa phương pháp tự học và mối liên kết với cá nhân hóa

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, việc học tiếng Anh trở nên thiết yếu và đòi hỏi người học phải tự học (Independent learning). Candy (1991) định nghĩa tự học là quá trình mà học sinh tự nỗ lực để tiếp thu kiến thức và phát triển khả năng tìm tòi và tư duy phản biện. Đồng thời, trong quá trình này, người học cũng có được sự tự do trong việc lựa chọn mục tiêu và phương pháp học tập. 

Meyer và các cộng sự (2008) cũng chứng minh mối liên kết giữa tự học với các phương pháp học tập khác như cá nhân hóa (Personalization), qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học sinh tự chịu trách nhiệm cho quá trình học tập của mình.

Cá nhân hóa việc học tiếng Anh dựa trên sở thích

Theo J.M. Spector (2018), học tập cá nhân hóa yêu cầu môi trường học tập phải thích ứng với kiến thức, kinh nghiệm và sở thích (Hobbies) của từng học sinh. Tuy nhiên, nghiên cứu của R. Adelina (2022) cũng cho thấy rằng nhiều người học tiếng Anh vẫn chưa nhận ra họ có thể sử dụng sở thích cá nhân để hỗ trợ việc học.

Sở thích không chỉ mang lại niềm vui mà còn có thể là nguồn cảm hứng và động lực mạnh mẽ trong việc học tiếng Anh. Người học có thể lựa chọn các chủ đề học tập liên quan đến sở thích của mình, giúp duy trì hứng thú và động lực học tập.

Kết quả nghiên cứu của R. Adelina (2022) đã tìm ra 8 sở thích chính có thể giúp người học cải thiện tiếng Anh tốt hơn. Các sở thích này bao gồm: 

• Nghe nhạc

• Xem phim

• Xem video của các YouTuber nước ngoài

• Chơi game

• Đọc tiểu thuyết hoặc truyện tranh

• Xem kênh nấu ăn trên YouTube

• Chơi và xem bóng đá

• Viết nhật ký

Thách thức của người học khi ứng dụng các phương pháp mới

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất đối với việc tự học hay cá nhân hóa là thiếu sự hướng dẫn hoặc hỗ trợ từ giáo viên. Ngoài ra, môi trường học tập truyền thống đang được áp dụng rộng rãi cũng là một rào cản. Nezif (2015) chỉ ra rằng, việc tự học đối mặt với nhiều khó khăn như thiếu tài liệu thực tế, thiếu tiếp cận giáo viên, thiếu mục tiêu học tập rõ ràng và thiếu sự tự tin.

Vì vậy, sự hỗ trợ và động viên từ người hướng dẫn sẽ giúp người học phát triển kế hoạch học tập cá nhân hóa hiệu quả hơn, bao gồm việc lựa chọn những sở thích phù hợp giúp cải thiện việc học tiếng Anh.

Phân tích từng sở thích và phương pháp cá nhân hóa

Nghe nhạc

Nghe nhạc là một trong những phương pháp học tiếng Anh hiệu quả và thú vị nhất. Để tối ưu hóa việc học qua âm nhạc, người học có thể bắt đầu bằng cách đơn giản như tạo danh sách phát các bài hát tiếng Anh theo thể loại yêu thích. Việc chọn nghe thể loại yêu thích không chỉ giúp người học dễ dàng duy trì hứng thú học tập mà còn giúp người học tiếp xúc với từ vựng và cấu trúc ngữ pháp phù hợp với sở thích của mình.

Ví dụ, nếu người học thích nhạc pop, người học có thể thêm các bài hát của Taylor Swift, Ed Sheeran, hoặc Billie Eilish vào danh sách phát của mình. Nếu người học thích nhạc rock, người học có thể nghe các bài của Queen, Nirvana, hoặc Imagine Dragons.

Ngoài ra, người học có thể sử dụng các ứng dụng học tiếng Anh qua bài hát như Lyricstraining. Ứng dụng này không chỉ giúp người học nghe nhạc mà còn cải thiện khả năng nghe và phát âm thông qua việc điền từ vào chỗ trống trong lời bài hát. Lyricstraining cung cấp nhiều cấp độ khó khác nhau, từ cơ bản đến nâng cao, giúp người học dần dần nâng cao kỹ năng tiếng Anh của mình. người học cách kết hợp việc nghe nhạc và sử dụng các công cụ học tập chuyên biệt, người học sẽ thấy việc học tiếng Anh trở nên dễ dàng và thú vị hơn bao giờ hết.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Tìm các bài hát với lời đơn giản, dịch nghĩa và hát theo để làm quen với từ vựng và cấu trúc câu cơ bản như nhạc thiếu nhi hoặc nhạc pop nhẹ nhàng. Ví dụ: “Twinkle Twinkle Little Star” của Pharrell Williams.

• Cấp độ trung bình: Nghe nhạc có lời phức tạp hơn, cố gắng hiểu nghĩa của lời bài hát. Nếu người học yêu thích hát karaoke, người học có thể chọn hát danh sách các bài tiếng Anh. Ví dụ, các bài hát của Westlife với lời bài hát rõ ràng và dễ hiểu sẽ là lựa chọn phù hợp.

• Cấp độ nâng cao: Phân tích lời bài hát phức tạp hơn. Qua đó, người học có thể học các thành ngữ và cụm từ mới trong từng ngữ cảnh. Nếu muốn thử thách hơn, người học có thể thử viết lời bài hát của riêng mình. 

Xem thêm: Hướng dẫn cách học tiếng Anh bằng nhạc hiệu quả

Xem phim

Xem phim là một cách tuyệt vời để cải thiện kỹ năng tiếng Anh của người học, đặc biệt là kỹ năng nghe hiểu ngữ cảnh. Một phương pháp hiệu quả là bắt đầu xem phim với phụ đề tiếng Anh. Điều này sẽ giúp người học hiểu rõ hơn về ngữ nghĩa và cấu trúc câu, đồng thời giúp người học làm quen với giọng điệu và cách phát âm của người bản xứ.

Khi người học đã cảm thấy tự tin hơn, hãy dần dần tắt phụ đề đi để thử thách khả năng nghe hiểu của mình mà không cần sự trợ giúp. Người học có thể bắt đầu với các bộ phim có ngôn ngữ đơn giản và sau đó chuyển sang các phim có cốt truyện phức tạp hơn. Các bộ phim truyền hình dài tập như “Friends” hay “Hannah Montana” với ngôn ngữ đời thường là lựa chọn tốt để bắt đầu. Tuy nhiên, tùy vào sở thích, người học cũng có thể tùy chỉnh yếu tố khác như thể loại hoạt hình (nếu không thích phim người đóng), phim ngắn từ 1-2 giờ (nếu không có nhiều thời gian để theo dõi các phần)…

Ngoài xem phim, tham gia các nhóm thảo luận về phim với cộng đồng là người nước ngoài cũng hữu ích để nâng cao kỹ năng tiếng Anh. Các nhóm này thường thảo luận về nội dung phim, nhân vật, cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn, giúp người học mở rộng vốn từ vựng và hiểu biết về văn hóa của nước bạn. Người học có thể tham gia vào các nhóm trên Facebook, Reddit, hoặc các diễn đàn phim ảnh để chia sẻ quan điểm của mình và xem bình luận từ những người khác. Tham gia thảo luận không chỉ giúp người học thực hành tiếng Anh mà còn giúp người học kết nối với những người có cùng sở thích, làm phong phú thêm trải nghiệm học tập của mình.

Xem phim: Cải thiện tiếng Anh thông qua xem Netflix

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Xem phim hoạt hình hoặc phim với ngôn ngữ đơn giản, sử dụng phụ đề tiếng Việt. Các bộ phim hoạt hình của Disney hoặc Pixar là lựa chọn tốt.

• Cấp độ trung bình: Xem phim với phụ đề tiếng Anh, ghi chú từ vựng và cấu trúc câu mới. Các bộ phim như “Friends” hoặc “The Big người học Theory” với ngôn ngữ đời thường và hài hước sẽ rất hữu ích.

• Cấp độ nâng cao: Xem phim không có phụ đề, thảo luận về phim người học tiếng Anh trên các diễn đàn, viết bài nhận xét phim. người học có thể thử xem các bộ phim phức tạp hơn như “Inception” hoặc “The Godfather” để thử thách khả năng nghe và hiểu của mình.

Xem video của các YouTuber nước ngoài

Xem video của các YouTuber nước ngoài là một cách tuyệt vời để học tiếng Anh theo sở thích cá nhân của người học. Đầu tiên, hãy lựa chọn YouTuber chuyên về các lĩnh vực mà người học quan tâm như làm đẹp, công nghệ, du lịch, ẩm thực, hoặc trò chơi.

Ví dụ, nếu người học yêu thích làm đẹp, người học có thể theo dõi các chủ kênh nói tiếng Anh và làm nội dung liên quan đến hướng dẫn make up hoặc gợi ý trang phục.

Việc theo dõi các YouTuber này không chỉ giúp người học học từ vựng và cách diễn đạt chuyên ngành mà còn giúp người học cập nhật những xu hướng mới nhất trong lĩnh vực người học yêu thích.

Ngoài ra, với các kênh chuyên về nội dung học tiếng Anh, nhiều YouTuber cũng tổ chức các thử thách học tiếng Anh, chẳng hạn như học từ vựng mới trong một tuần hoặc thử thách phát âm chuẩn trong một tháng. Việc tham gia các thử thách này sẽ giúp tạo thêm động lực học tập cho người học.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Chọn YouTuber nói tiếng Anh rõ ràng và đơn giản, xem các video ngắn với phụ đề tiếng Anh. Ví dụ các kênh như “Spotlight English” hay “English Speaking Success”
  với nội dung về tiếng Anh có cách nói chậm rãi.

• Cấp độ trung bình: Theo dõi các YouTuber với nội dung phức tạp hơn, ghi lại từ vựng mới và thực hành sử dụng chúng. Các kênh như “TED Talks” hay “BBC Learning English
  ” sẽ giúp người học mở rộng từ vựng.

• Cấp độ nâng cao: Người học có thể thử làm video chia sẻ về lộ trình học tiếng Anh hoặc chia sẻ chủ đề mà người học thích. Điều này sẽ giúp người học rèn luyện khả năng thuyết trình bằng tiếng Anh hoặc tìm hiểu sâu hơn về kiến thức tiếng Anh.

Chơi game

Chơi game, đặc biệt là các game nhập vai (RPG) hoặc game chiến thuật, là một cách thú vị để cải thiện tiếng Anh của người học. Các game này thường có nội dung phong phú, cốt truyện chi tiết và đối thoại phức tạp, giúp người học học từ vựng và cụm từ trong ngữ cảnh cụ thể. Ví dụ, các game như “The Witcher 3: Wild Hunt” hoặc “Mass Effect” có cốt truyện sâu sắc và các đoạn hội thoại phong phú, trong khi các game chiến thuật như “Civilization VI” hoặc “StarCraft II” giúp người học học các thuật ngữ chiến thuật và quản lý.

Bên cạnh việc chơi game, tham gia các cộng đồng game tiếng Anh trên Discord hoặc Reddit cũng sẽ giúp người học mở rộng kỹ năng giao tiếp. Các cộng đồng này thường có các kênh thảo luận, hỗ trợ và chơi game cùng nhau, giúp người học thực hành tiếng Anh trong môi trường thực tế và giao lưu với người chơi từ khắp nơi trên thế giới. Người học có thể tham gia các diễn đàn, thảo luận chiến thuật, chia sẻ kinh nghiệm chơi game và học hỏi từ những người chơi khác.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Chơi game có nội dung đơn giản, tham gia cộng đồng game quốc tế với sự trợ giúp của từ điển.

• Cấp độ trung bình: Chơi game có cốt truyện và đối thoại phức tạp hơn, ghi chú từ vựng và cụm từ mới. Các game như “The Witcher 3” hoặc “Assassin’s Creed” với cốt truyện phong phú và đối thoại sâu sắc sẽ giúp người học cải thiện tiếng Anh.

• Cấp độ nâng cao: Thảo luận chiến thuật và kết người học với người chơi nước ngoài, tham gia các sự kiện và giải đấu game quốc tế. Các game như “League of Legends” hoặc “World of Warcraft” với cộng đồng người chơi quốc tế lớn sẽ là môi trường tốt để người học thực hành tiếng Anh.

Xem thêm: Học tiếng Anh qua game - Phương pháp “vừa học vừa chơi”

Đọc tiểu thuyết hoặc truyện tranh

Đọc tiểu thuyết hoặc truyện tranh là một cách hiệu quả để phát triển kỹ năng đọc và mở rộng vốn từ vựng. Bắt đầu với những sách hoặc truyện tranh dễ hiểu, sau đó dần dần nâng cao độ khó. Ví dụ, người học có thể bắt đầu với các tác phẩm dành cho thiếu nhi hoặc truyện tranh như “Doraemon”. Khi người học cảm thấy tự tin hơn, hãy thử đọc các tiểu thuyết như “Harry Potter” hoặc truyện tranh phức tạp hơn như “Watchmen”.

Sử dụng các ứng dụng đọc sách tiếng Anh có tích hợp từ điển cũng là một công cụ hữu ích. Các ứng dụng như Kindle hoặc iBooks không chỉ cung cấp một thư viện sách phong phú mà còn cho phép người học tra cứu từ vựng ngay lập tức. Điều này giúp người học hiểu rõ hơn ngữ cảnh và ý nghĩa của từ mới, đồng thời ghi nhớ chúng dễ dàng hơn.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Bắt đầu với sách hoặc truyện tranh dễ hiểu, sử dụng từ điển khi cần. Ví dụ, người học có thể đọc các truyện tranh quen thuộc có cả bản tiếng Anh và tiếng Việt như “Doraemon” hoặc “Thám tử lừng danh Conan”.

• Cấp độ trung bình: Đọc sách hoặc truyện tranh với ngôn ngữ phức tạp hơn, ghi chú từ vựng và cấu trúc câu mới. Người học cũng có thể làm quen đọc 1-3 đoạn trích dẫn ngắn mỗi ngày hoặc đọc đánh giá về các tác phẩm mà người học hứng thú trên mạng xã hội hoặc báo mạng.

• Cấp độ nâng cao: Đọc sách hoặc truyện tranh không cần từ điển, viết tóm tắt và nhận xét về câu chuyện, tham gia câu lạc bộ sách tiếng Anh. Người học có thể thử thách người học thân với các tác phẩm kinh điển.

Xem thêm: Top 10 cuốn tiểu thuyết tiếng Anh kinh điển nhất mọi thời đại

Nấu ăn và xem kênh nấu ăn trên YouTube

Nấu ăn và xem các kênh nấu ăn trên YouTube không chỉ giúp người học thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để học tiếng Anh. Theo dõi các kênh nấu ăn nổi tiếng có thể giúp người học hiểu thêm về từ vựng và thuật ngữ liên quan đến nấu ăn. Các video này thường có hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu, giúp người học học cách làm các món ăn mới và mở rộng vốn từ vựng của mình.

Thử viết công thức nấu ăn người học tiếng Anh là một cách thực hành tuyệt vời. Người học có thể bắt đầu người bằng việc dịch các công thức nấu ăn từ tiếng Việt sang tiếng Anh, hoặc tự tạo ra công thức của riêng mình và chia sẻ chúng trên blog hoặc mạng xã hội. Việc này không chỉ giúp người học củng cố từ vựng và ngữ pháp mà còn phát triển kỹ năng viết bằng tiếng Anh.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Theo dõi các kênh nấu ăn với công thức đơn giản, học các từ vựng cơ bản liên quan đến nấu ăn. Người học có thể tìm đến các kênh nhẹ nhàng như “Nino’s Home” có cả phụ đề tiếng Anh và tiếng Việt.

• Cấp độ trung bình: Thử nấu theo các công thức phức tạp hơn, ghi chú các thuật ngữ mới. Các cuộc thi như “Masterchef US” hoặc kênh “Gordon Ramsay” với công thức và lời nhận xét phức tạp hơn sẽ giúp người học mở rộng từ vựng.

• Cấp độ nâng cao: Viết công thức nấu ăn người học tiếng Anh, tham gia các diễn đàn nấu ăn và thảo luận về công thức và kỹ thuật nấu ăn. Người học có thể thử viết blog nấu ăn hoặc tham gia các cuộc thi nấu ăn trực tuyến.

Chơi và xem bóng đá

Nếu người học là người yêu thích bóng đá, việc theo dõi các giải đấu lớn người học tiếng Anh sẽ giúp người học học từ vựng và thuật ngữ liên quan đến môn thể thao này. Các giải đấu như Premier League, Champions League hoặc La Liga thường có bình luận người học tiếng Anh rõ ràng và chi tiết, giúp người học làm quen với các từ vựng và cụm từ chuyên ngành.

Tham gia các nhóm thảo luận về bóng đá trên các diễn đàn như Reddit hoặc Facebook cũng là một cách tuyệt vời để thực hành tiếng Anh. người học có thể thảo luận về các trận đấu, phân tích chiến thuật, chia sẻ nhận xét về các cầu thủ và kết nối với những người hâm mộ bóng đá từ khắp nơi trên thế giới. Việc này không chỉ giúp người học mở rộng vốn từ vựng mà còn phát triển kỹ năng giao tiếp và viết tiếng Anh.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Học các từ vựng liên quan về bóng đá.

• Cấp độ trung bình: Tham gia các nhóm thảo luận về bóng đá trên mạng xã hội, ghi chú các từ vựng mới.

• Cấp độ nâng cao: Xem các trận đấu bóng đá có bình luận viên nói tiếng Anh. Viết nhận xét và phân tích trận đấu, tham gia các diễn đàn bóng đá quốc tế và thảo luận chuyên sâu.

Viết nhật ký

Viết nhật ký là một cách hiệu quả để phát triển kỹ năng viết và tự tin biểu đạt ý tưởng người học tiếng Anh. Người học có thể đặt mục tiêu thời gian viết nhật ký hàng ngày. Người học có thể viết về sự kiện đã xảy ra, cảm xúc, suy nghĩ hoặc đã học được. Việc viết thường xuyên sẽ giúp người học cải thiện ngữ pháp, mở rộng vốn từ vựng và phát triển khả năng tư duy.

Thỉnh thoảng, hãy thử viết về một chủ đề cụ thể để nâng cao khả năng diễn đạt. Người học cũng có thể viết về sở thích, mục tiêu, trải nghiệm du lịch, hoặc bất kỳ chủ đề nào mà người học quan tâm. Ngoài ra, người học có thể chia sẻ một số đoạn viết với người học bè hoặc giáo viên để nhận phản hồi và cải thiện kỹ năng của mình.

Gợi ý những phương pháp dựa trên trình độ tiếng Anh của người học:

• Cấp độ cơ bản: Viết nhật ký bằng các câu ngắn. Ví dụ viết 5 câu động viên bản thân hoặc 5 việc mình đã làm tốt trong ngày.

• Cấp độ trung bình: Thử viết một đoạn về một chủ đề cụ thể, sử dụng từ vựng và cấu trúc câu phức tạp hơn. Người học có thể viết về sở thích, mục tiêu hoặc những trải nghiệm đáng nhớ.

• Cấp độ nâng cao: Tập viết dài và thoải mái hơn. Hãy tìm từ vựng hay cấu trúc câu thể hiện rõ hơn cảm xúc của mình.

Xem thêm: Hướng dẫn cách viết nhật ký bằng tiếng Anh

Nhìn chung, cá nhân hóa việc học tiếng Anh dựa trên sở thích không chỉ tạo ra một môi trường học tập linh hoạt và thú vị mà còn khuyến khích người học tự chịu trách nhiệm cho quá trình học tập của mình, từ đó nâng cao hiệu quả và sự tự tin trong việc sử dụng ngôn ngữ. Người học có thể kết hợp các phương pháp học tiếng Anh thông qua nghe nhạc, xem phim, xem video của các YouTuber nước ngoài... Hãy bắt đầu từ những sở thích của người học và biến chúng thành công cụ học tập mạnh mẽ để đạt được mục tiêu tiếng Anh của mình.

Trích dẫn

1. Nurhayati, Aan, et al. "Impact of E-Learning on Student Engagement: A Study in Indonesia." UICELL: Universitas Muhammadiyah Prof. Dr. HAMKA, 13 Dec. 2022, https://journal.uhamka.ac.id/index.php/uicell/article/view/11055.

2. “Học Tiếng Anh Hiệu Quả Với Phương Pháp Học Tập Cá Nhân Hóa.” ZIM, https://zim.vn/hoc-tieng-anh-hieu-qua-voi-phuong-phap-hoc-tap-ca-nhan-hoa. Accessed 20 June 2024.

3. Ginting, Anggi A., et al. "Personalized Learning in Teaching English as Foreign Language: Limiting the Challenges, Increasing Its Effectiveness." ResearchGate, May 2023, https://www.researchgate.net/publication/370878382_Personalized_ Learning_in_Teaching_English_as_Foreign_Language_Limiting_the_Challenges_Increasing_Its_Effectiveness

4. Meyer, D., et al. "Independent Learning and Personalization: Building Student Autonomy." Journal of Educational Technology, 2008.

5. Adelina, R. "Using Hobbies to Enhance English Learning: A Practical Guide." TESOL Quarterly, 2022.

6. Nezif, M. "Challenges of Independent Learning: A Teacher’s Perspective." Educational Practice and Theory, 2015.