Chiến thuật kéo dài thời gian suy nghĩ trong IELTS Speaking

Trong bài thi IELTS Speaking, thí sinh có thể gặp những câu hỏi khó hoặc thuộc một chủ đề lạ lẫm đối với bản thân. Khi đó, kể cả khi có khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt, nếu thí sinh bí hoặc thiếu ý tưởng do thiếu thời gian suy nghĩ, câu trả lời có thể bị ngập ngừng, thậm chí đứt đoạn và cụt ngủn,  gây ảnh hưởng đến điểm phần thi Speaking. Để giải quyết được vấn đề này và đạt band điểm cao, người học cần trang bị cho bản thân những bí quyết để có thêm thời gian suy nghĩ và sắp xếp ý tưởng cho câu trả lời, từ đó làm gia tăng số điểm cho các tiêu chí của bài thi, đặc biệt trong tiêu chí Fluency and Coherence.

Tại sao cần phải sử dụng kỹ thuật kéo dài thời gian trong IELTS Speaking?

Ảnh hưởng của ý tưởng (idea) đối với tiêu chí Fluency and Coherence trong IELTS Speaking

Để đạt điểm cao trong phần thi Speaking, thí sinh cần đảm bảo được yếu tố đặc biệt quan trọng là Fluency and Coherence (Độ trôi chảy và mạch lạc). Trong đó, Fluency (độ trôi chảy) đề cập đến việc người nói có khả năng liên tục nói với tốc độ nói tự nhiên mà không ngắt quãng, không lặp từ hoặc không cần dừng lại trong thời gian dài để suy nghĩ về những gì cần nói. Bên cạnh đó, Coherence (tính mạch lạc)  đề cập đến cách tổ chức và trình bày những suy nghĩ và ý tưởng của thí sinh, bao gồm khả năng đưa ra câu trả lời liên quan và phù hợp với nội dung câu hỏi. Từ đó có thể thấy, tuy giám khảo chỉ đánh giá khả năng huy động và sử dụng ngôn ngữ, để đảm bảo tiêu chí Fluency and Coherence, thí sinh vẫn cần đưa ra được nội dung câu trả lời phù hợp với nội dung câu hỏi và sắp xếp những ý tưởng đó một cách hợp lý trong câu trả lời của mình. 

Sự cần thiết của việc có thêm thời gian suy nghĩ

Như đã được đề cập ở trên, việc đưa ra được câu trả lời với những ý tưởng phù hợp và được sắp xếp hợp lý sẽ đảm bảo cho thí sinh dành được điểm tốt trong tiêu chí Fluency and Coherence. Tuy nhiên, trong điều kiện phòng thi căng thẳng cùng nhiều câu hỏi mới, lạ và khó, việc nghĩ ý tưởng cho câu trả lời sẽ cần có thời gian. Nếu thí sinh dừng lại quá lâu hoặc ngập ngừng, do dự khi đưa ra câu trả lời, điểm Fluency and Coherence của họ có thể lập tức bị ảnh hưởng. Do đó, khi cần dừng lại lâu một chút để suy nghĩ về những gì cần nói, những cách kéo dài thời gian dưới đây có thể trở nên rất hữu dụng để đảm bảo nội dung câu trả lời của thí sinh được trọn vẹn, phong phú mà không làm ảnh hưởng tới tiêu chí Fluency and Coherence.

Các chiến thuật kéo dài thời gian suy nghĩ trong IELTS Speaking

Đưa ra nhận xét - Comment

Nhận xét về câu hỏi - Comment on the question

Một kỹ thuật phổ biến khi gặp câu hỏi khó, lạ, cần thời gian suy nghĩ để có thể trả lời trọn vẹn hơn chính là đưa ra nhận xét về câu hỏi của giám khảo trước khi trả lời, bằng cách sử dụng một số cụm như: 

• Honestly, this question is really difficult/ This is such a tricky question for me, but I suppose that…

  (Thú thực thì câu hỏi này là rất khó / Đây quả thực là một câu hỏi khó đối với tôi, nhưng theo tôi thì....).

• Nobody has ever asked me about that before, but I think… (Chưa có ai từng hỏi tôi về vấn đề này bao giờ, tuy nhiên tôi nghĩ rằng…).

• Very intriguing question. Let me think about it for a second… (Quả là một câu hỏi thú vị. Để tôi suy nghĩ về câu hỏi này một lát…).

Khi sử dụng những cụm từ trên, thí sinh cho thấy mình đang tích cực suy nghĩ về nội dung và ý tưởng của câu trả lời, chứ không phải do đang gặp khó khăn về việc sử dụng ngôn ngữ. Đây là một tiêu chí quan trọng trong bài thi IELTS Speaking, khi mà sự ngập ngừng để tìm ý tưởng (content-related hesitation) ít làm ảnh hưởng tới tiêu chí Fluency and Coherence, trái ngược với sự ngập ngừng để tìm từ vựng hoặc sắp xếp ngữ pháp (language-related hesitation).

Ví dụ về việc sử dụng kỹ thuật comment on the question trong IELTS Speaking Part 3

• How do people become famous? (Người ta trở nên nổi tiếng bằng cách nào?)

→ Uhm, very intriguing question indeed. Let me think about it for a sec(ond) (pause). I have to say that there are all sorts of ways to attain fame nowadays. There are people who become popular for their genuine talents in sports or arts, while others can become overnight celebs due to scandalous or extravagant deeds.

(Quả là một câu hỏi thú vị. Để tôi nghĩ về vấn đề này một lát (khoảng dừng hợp lý). Tôi phải thừa nhận rằng trong thời buổi này có rất nhiều cách khác nhau để đạt được sự nổi tiếng. Có những người nổi lên vì tài năng thực sự về thể thao hoặc nghệ thuật, và cũng có những người trở thành người nổi tiếng chỉ sau một thời gian ngắn do những hành động quá lố hoặc đầy scandal của họ).

• Do you think the government should provide free gifts for their citizens?   (Bạn có nghĩ rằng chính phủ nên tặng quà miễn phí cho người dân không?)

→ Honestly, this is such a tricky question for me, but my assumption is that provision of presents to citizens is favorable for national governments, as such an act can desirably affect governmental trust among citizens. The people will get the impression that they are taken care of by the government, thus placing more faith into the political system.

(Thú thực đây là một câu hỏi rất khó đối với tôi, nhưng tôi cho rằng việc tặng quà cho người dân sẽ có nhiều lợi ích cho phía nhà nước, bởi lẽ hành động đó sẽ có hiệu quả tích cực với lòng tin của nhân dân. Người dân sẽ có ấn tượng rằng họ nhận được sự quan tâm từ chính quyền và do đó đặt nhiều lòng tin hơn vào hệ thống chính trị .)

Nhận xét về kiến thức bản thân - Comment on your knowledge

Bên cạnh việc đưa ra cảm nghĩ về câu hỏi của giám khảo, thí sinh có thể thú nhận về mức độ hiểu biết của mình với chủ đề hoặc nội dung câu hỏi để “câu” thêm thời gian suy nghĩ. Một số mẫu câu hữu dụng bao gồm:

• This topic is not really my area of interest, but I reckon that… (Chủ đề này không thực sự thuộc những vấn đề tôi quan tâm, nhưng tôi cho rằng…).

• I don’t know the first thing about (this topic), but if I had to guess I would say that… (Tôi không có ý niệm gì về (chủ đề này) cả, nhưng nếu phải đoán thì tôi nghĩ rằng…).

• To be honest, I’m pretty much in the dark about (this topic), but I gotta say that… (Thú thực là tôi khá mù mờ về chủ đề này, nhưng tôi phải nói rằng…).

• Actually, it's outside of my expertise, but I assume… (Thực ra thì cái này không thuộc chuyên môn của tôi, nhưng tôi cho rằng…).

Với những câu hỏi khó hoặc thuộc chủ đề mới lạ, những mẫu câu trên sẽ vừa giúp thí sinh có thêm thời gian suy nghĩ nội dung câu trả lời, vừa phô diễn được những cụm từ và idiom (cụm thành ngữ) có giá trị, có lợi cho tiêu chí Lexical Resource (vốn từ vựng). 

Chú ý khi sử dụng chiến thuật comment

Việc sử dụng kỹ thuật Comment on the question/ on your knowledge sẽ cho thí sinh thêm tương đối nhiều thời gian để suy nghĩ và sắp xếp câu trả lời, tuy nhiên, không nên quá lạm dụng kỹ thuật này, bởi thực tế, không phải câu hỏi nào cũng hay, thú vị hoặc quá khó như trong những mẫu câu comment ở trên. Bên cạnh đó, nếu thí sinh sử dụng quá thường xuyên những mẫu câu này, giám khảo sẽ nhận ra đây là câu học thuộc chứ không phải đến từ khả năng ngôn ngữ thực sự của người học, từ đó gây ảnh hưởng tới kết quả tổng thể của bài thi Speaking.  

Paraphrase câu hỏi và trả lời khái quát

Cách sử dụng 

Ở chiến thuật này, thí sinh sẽ kéo thêm thời gian bằng cách paraphrase câu hỏi của giám khảo và biến nó thành một câu mở đầu mang tính tổng quát. Việc paraphrase lại câu hỏi sẽ giúp người học vừa có thêm thời gian để suy nghĩ các ý mới, vừa giúp cho câu trả lời mạch lạc và có hệ thống hơn nhờ việc có một câu dẫn súc tích.

Chiến thuật này được sử dụng phổ biến nhất khi trong câu trả lời của mình, thí sinh muốn đưa ra một danh sách các lí do, sự việc, sự vật…. 

Ví dụ với câu hỏi:  “What do you often do in your morning routine?” (Bạn thường làm những gì trong quy trình buổi sáng của mình?)

Thí sinh sẽ trả lời bằng cách liệt kê các hoạt động mà họ thường làm mỗi buổi sáng (get up (thức dậy), brush teeth (đánh răng), get dressed (thay đồ) , have breakfast (ăn sáng), rush to work (vội đi làm)…). Nếu thí sinh trả lời trực tiếp: Every morning, I would first get up, then I brush my teeth… (Mỗi sáng, tôi sẽ thức dậy đầu tiên, sau đó tôi đánh răng…) thì rất có thể sẽ bỏ qua một vài hành động, hoặc đảo lộn thứ tự của các hành động này do thiếu thời gian để suy nghĩ và sắp xếp. Trong trường hợp đó, sẽ tốt hơn nếu thí sinh bắt đầu bằng việc đưa ra một câu mang tính khái quát thông qua việc paraphrase câu hỏi của giám khảo. 

Ví dụ khác:

→My morning rituals include many different activities. First of all I would brush my teeth right after I get out of bed, then… 

(Nghi lễ buổi sáng của tôi bao gồm rất nhiều hoạt động khác nhau. Đầu tiên, tôi sẽ đánh răng ngay sau khi thức dậy, sau đó…).

Với cách trả lời này, có thể thấy, thí sinh vừa có thêm thời gian suy nghĩ những ý tưởng phía sau, câu trả lời cũng trở nên hay, trọn vẹn và đầy đặn hơn.

Ví dụ về việc sử dụng paraphrase và trả lời khái quát trong IELTS Speaking Part 1: 

• What do you do to help you concentrate? (Bạn thường làm gì để tập trung hơn?)

→ I normally employ a variety of strategies to stay on task. For the most part, I would go to a serene and quiet place, say a library. On top of that, my headphones also bring me concentration as they effectively block distracting sounds from the ambience.

(Tôi thường áp dụng một số chiến thuật để tập trung hơn vào công việc. Đầu tiên, tôi sẽ tới một nơi bình yên và yên tĩnh, ví dụ như là thư viện. Thêm vào đó, cặp tai nghe của tôi cũng giúp mang lại sự tập trung bởi chúng rất hiệu quả trong việc chặn hết các tiếng ồn gây phân tâm từ môi trường xung quanh.)

Ở ví dụ trên, thí sinh đã paraphrase câu hỏi “What do you do to help you concentrate?” bằng cách sử dụng các từ đồng nghĩa (concentrate → stay on task; do → employ various strategies). Câu trả lời được đưa ra ở dạng khái quát (I normally employ a variety of strategies – chưa vội trực tiếp liệt kê luôn các strategies) để làm tiền đề đưa ra câu trả lời chi tiết ở phía sau (For the most part; On top of that…). 

Một số ví dụ khác:

• What can people do with math in their daily life? (Người ta có thể sử dụng Toán vào việc gì trong đời sống hàng ngày?)

→ Mathematics can be utilized in a host of day-to-day situations. First of all, … 

(Toán học có thể được áp dụng vào rất nhiều tình huống thường ngày. Đầu tiên,…)

• If you had the chance, would you like to learn how to draw? Why so? (Nếu bạn có cơ hội, bạn có muốn học vẽ không và tại sao?)

→ If I am offered the opportunity, I would definitely pick up drawing for a couple of reasons. The major reason is that…

(Nếu được cho cơ hội, tôi chắc chắn sẽ bắt đầu học vẽ vì một số lý do. Lý do lớn nhất là…)

• What kind of mobile apps are you usually interested in? (Bạn thường thích những loại ứng dụng trên điện thoại nào?)

→ Given my passion for all things modern, I take a keen interest in a plethora of mobile applications. The ones I enjoy using the most include…

(Với niềm đam mê của tôi đối với tất cả những thứ hiện đại nhất thì tôi có hứng thú với rất nhiều ứng dụng điện thoại khác nhau. Những ứng dụng tôi hay dùng nhất bao gồm…)

Lưu ý khi sử dụng paraphrase và trả lời khái quát 

Đưa ra câu trả lời sử dụng kỹ thuật paraphrase và khái quát hóa cũng là một cách hay và hiệu quả để có thêm thời gian suy nghĩ trong phần thi IELTS Speaking. Chiến thuật này sẽ không chỉ mang lại cho thí sinh thêm thời gian suy nghĩ mà còn làm tăng độ mạch lạc cho câu trả lời và thể hiện được vốn từ phong phú, từ đó và ghi điểm với giám khảo. Tuy nhiên, cũng như mọi chiến thuật khác, thí sinh chỉ nên sử dụng một cách có chọn lọc và với tần suất hợp lý để tránh việc giám khảo nghĩ rằng đây là sản phẩm của việc học thuộc một cách máy móc, làm ảnh hưởng tới số điểm trong phần thi Speaking. 

Bài tập tự luyện và gợi ý đáp án

Bài 1: Điền các từ trong bảng để hoàn thành câu:

1. Automation is not really my………………, but I reckon that self-driving cars are sought-after by everyone because of the heightened sense of convenience and safety they bring.

2. I don’t know…………………………about cars, but I would say that color can play an extremely crucial part in the decision of Vietnamese people when making any purchase, so people would really consider the car’s hue before buying it.

3. To be honest, I’m pretty much ……………… about technology, but I gotta say that technical advancement has enormously revolutionized the way we communicate.

4. Actually, it's …………………., but I assume drawing can be an emotional outlet and give people a feeling of liberty.

Bài 2: Đưa ra câu trả lời tổng quát bằng cách paraphrase các câu hỏi sau:

1. On what situations do you not wear headphones?

……………………………………………… Firstly, I can’t wear them at work as I was telling you. On top of that, I have to take them off when I take a shower because they are unfortunately not waterproof. I also do not wear headphones if my friends are in to visit me as a hospitable host that I am.

2. What mobile apps have you recently used?

.……………………………………………… but the ones I have been using most of late would be Facebook, Notion, Spotify. Facebook is the notoriously famous social network, Notion is a productivity app and Spotify is my go-to choice for streaming music.

Gợi ý đáp án

Bài 1:

1.area of interest

2.the first thing

3.in the dark

4.outside of my expertise

Bài 2: Gợi ý

1. I take off my earphones on a number of occasions.

2. I have a plethora of applications on my cellphone.

Tổng kết

Như vậy, để cải thiện độ mạch lạc và trôi chảy trong phần thi nói và cải thiện điểm trong bài thi IELTS Speaking, thí sinh cần thí sinh nên luyện tập để sử dụng các chiến thuật có thêm thời gian suy nghĩ trong bài viết một cách hợp lý và linh hoạt. Khi được sử dụng chính xác, các kỹ thuật này sẽ giúp thí sinh có thời gian nghĩ và sắp xếp các ý tưởng, từ đó làm câu trả lời trở nên tự nhiên, trôi chảy hơn.