Dạng câu hỏi Gist-Content và Gist-Purpose trong TOEFL iBT® Listening

Dạng câu hỏi Gist-Content và Gist-Purpose trong TOEFL iBT Listening là hai dạng câu hỏi xuất hiện phổ biến trong phần nghe, yêu cầu thí sinh xác định nội dung chính và mục đích giao tiếp của người nói. Đây là kỹ năng thiết yếu để đạt điểm cao trong kỳ thi TOEFL iBT. Bài viết này sẽ giúp người học hiểu rõ đặc điểm, cách nhận diện, và chiến lược làm bài hiệu quả cho hai dạng câu hỏi này. Ngoài ra, bài viết còn cung cấp bài tập thực hành kèm hướng dẫn chi tiết nhằm hỗ trợ thí sinh rèn luyện kỹ năng nghe một cách toàn diện.

Định nghĩa và đặc điểm câu hỏi Gist-Content

Trong phần Listening của kỳ thi TOEFL iBT, câu hỏi Gist-Content là một trong những dạng câu hỏi quan trọng và thường xuất hiện đầu tiên sau đoạn audio. Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh xác định ý chính hoặc nội dung tổng quát của bài nói hoặc đoạn hội thoại, thay vì chỉ tập trung vào một chi tiết cụ thể. Mục tiêu chính là đánh giá khả năng nghe hiểu toàn diện và nhận diện được bức tranh lớn mà người nói đang truyền tải.

Câu hỏi Gist-Content thường đi kèm với các cụm hỏi như:

• “What is the main idea of the lecture/conversation?”

• “What is the conversation mainly about?”

• “What are the speakers mainly discussing?”

• “What is the main topic of the talk?”

Dễ thấy rằng các câu hỏi dạng này luôn yêu cầu người nghe tóm tắt nội dung một cách khái quát, bỏ qua các chi tiết phụ hoặc ví dụ cụ thể. Đây cũng là lý do vì sao dạng câu hỏi này thường chỉ có một đáp án đúng rõ ràng – phản ánh chính xác nội dung chính yếu nhất của đoạn nghe.

Để trả lời chính xác câu hỏi Gist-Content, người học cần:

• Nghe toàn bộ bài nói một cách chủ động và liên tục.

• Tập trung vào các ý chính, thường được nhấn mạnh ở phần mở đầu hoặc được lặp lại nhiều lần.

• Ghi chú các thông tin quan trọng như chủ đề chính, các luận điểm hỗ trợ, hoặc bất kỳ sự thay đổi nào trong quan điểm của người nói.

Trong bối cảnh thi TOEFL iBT, Gist-Content đóng vai trò đánh giá kỹ năng tổng hợp thông tin, khả năng phân biệt giữa thông tin trọng tâm và chi tiết bổ trợ – một năng lực thiết yếu trong môi trường học thuật. Vì vậy, thành thạo dạng câu hỏi này không chỉ giúp cải thiện điểm số Listening mà còn nâng cao năng lực học tập trong môi trường đại học quốc tế.

Định nghĩa và đặc điểm câu hỏi Gist-Purpose

Trong phần TOEFL iBT Listening, câu hỏi Gist-Purpose là một dạng câu hỏi quan trọng nhằm kiểm tra khả năng xác định mục đích giao tiếp của người nói. Không giống như câu hỏi Gist-Content – tập trung vào nội dung chính – Gist-Purpose đòi hỏi thí sinh hiểu rõ lý do tại sao người nói lại đưa ra một nhận định, hành động hoặc triển khai một phần nội dung nào đó trong đoạn hội thoại hoặc bài giảng.

Câu hỏi Gist-Purpose thường được nhận diện thông qua các cụm hỏi phổ biến như:

• “Why does the speaker say…?”

• “What is the purpose of the talk/conversation?”

• “What is the speaker trying to do?”

• “Why does the student go to see the professor?”

• “What does the professor intend to do in this part of the lecture?”

Những câu hỏi này hướng người học đến việc phân tích ý đồ giao tiếp – ví dụ: người nói muốn cung cấp thông tin, đề xuất một giải pháp, đặt câu hỏi, yêu cầu giúp đỡ hay giải thích một khái niệm.

Để trả lời tốt dạng câu hỏi Gist-Purpose, thí sinh cần:

• Tập trung vào ngữ cảnh của đoạn hội thoại hoặc bài nói (ai nói, nói với ai, ở đâu, và trong hoàn cảnh nào).

• Lưu ý đến tông giọng, cách nhấn mạnh, hoặc thay đổi trong cách diễn đạt – những yếu tố giúp suy ra mục đích thực sự của người nói.

• Ghi chú các hành động hoặc phản ứng của người nghe (nếu có) để xác định hiệu ứng mà người nói muốn tạo ra.

Trong kỳ thi TOEFL iBT, dạng câu hỏi Gist-Purpose đánh giá năng lực suy luận và hiểu biết ngôn ngữ trong tình huống thực tế, từ đó đo lường khả năng tiếp nhận thông điệp ẩn sau lời nói. Việc nắm chắc dạng câu hỏi này sẽ giúp thí sinh nâng cao kỹ năng nghe phản xạ, đồng thời tăng điểm số ở các câu hỏi thiên về ngữ dụng – một trong những tiêu chí đánh giá năng lực học thuật bằng tiếng Anh trong môi trường đại học.

Đọc thêm: TOEFL iBT Listening - Cấu trúc bài thi và chiến lược làm bài hiệu quả

Chiến lược làm bài hiệu quả cho câu hỏi Gist-Content và Gist-Purpose

Dạng câu hỏi Gist-Content và Gist-Purpose trong TOEFL iBT Listening yêu cầu thí sinh không chỉ nghe rõ ràng từng từ, mà còn phải hiểu sâu sắc nội dung tổng thể và mục đích giao tiếp trong đoạn hội thoại hoặc bài giảng. Đây là kỹ năng cốt lõi giúp người học thành công trong môi trường học thuật quốc tế – nơi mà việc nắm bắt “bức tranh lớn” và hiểu “vì sao người ta nói điều đó” là vô cùng cần thiết. Dưới đây là các chiến lược làm bài hiệu quả, kèm theo ví dụ minh họa để người học dễ dàng áp dụng.

Bước 1: Lắng nghe toàn bộ đoạn hội thoại hoặc bài nói để nắm bắt tổng thể nội dung và mục đích

Khi nghe bài nói hoặc đoạn hội thoại, đừng cố ghi lại từng chi tiết nhỏ mà hãy tập trung vào dòng chảy chính của nội dung. Với bài nói, hãy chú ý đến mở bài và kết luận – nơi thường chứa ý chính. Với đoạn hội thoại, hãy xác định mối quan hệ giữa các nhân vật và lý do cuộc trò chuyện bắt đầu.

• Ví dụ (Bài nói):

Professor: Today, we’ll look at how glaciers shape the landscape. Many people think glaciers are just frozen rivers, but in fact, they are powerful forces of erosion that carve valleys and transport huge amounts of debris…

(Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu cách các sông băng định hình cảnh quan. Nhiều người cho rằng sông băng chỉ là những dòng sông bị đóng băng, nhưng thực tế, chúng là những lực xói mòn mạnh mẽ, có thể tạo ra các thung lũng và vận chuyển một lượng lớn trầm tích.)

• Gist-Content Question:

What is the lecture mainly about?
A. The composition of glaciers
B. How glaciers form
C. How glaciers shape the landscape
D. The dangers of melting glaciers

Lời giải:

• Từ phần mở đầu, giáo sư đã chỉ rõ mục tiêu bài giảng là nói về cách mà sông băng định hình địa hình: “Today, we’ll look at how glaciers shape the landscape” (Bài giảng hôm nay sẽ bàn về cách các sông băng định hình cảnh quan.)

• Đây là ý chính. Vì vậy, đáp án đúng là C. How glaciers shape the landscape (Cách sông băng định hình cảnh quan)

Bước 2: Ghi chú nhanh các ý chính và từ khóa quan trọng

Ghi chú (note-taking) là kỹ năng bắt buộc. Hãy luyện tập ghi tóm tắt bằng cụm từ hoặc ký hiệu thay vì viết nguyên câu. Đối với Gist-Content, chú ý đến tiêu đề bài nói, khái niệm được nhắc lại nhiều lần. Đối với Gist-Purpose, để ý đến hành động của nhân vật hoặc thái độ/tông giọng của người nói.

• Ví dụ (Đoạn hội thoại):

Student: Hi Professor, I was wondering if I could talk to you about the upcoming assignment. I’m not sure I understand the requirements…

(Chào thầy/cô, em đang tự hỏi liệu em có thể nói chuyện với thầy/cô về bài tập sắp tới được không ạ. Em không chắc là mình hiểu rõ yêu cầu của bài...)

Professor: Of course! That’s what office hours are for. Let’s take a look…

(Tất nhiên rồi! Giờ hành chính là để dành cho việc đó mà. Hãy cùng xem qua nhé…)

• Gist-Purpose Question:

Why does the student go to see the professor?
A. To complain about her grade (Để phàn nàn về điểm số)
B. To ask for an extension (Để xin gia hạn thời hạn nộp bài)
C. To clarify the assignment (Để làm rõ bài tập)
D. To hand in her work (Để nộp bài tập)

Lời giải:
Sinh viên muốn thảo luận thêm về bài tập sắp tới và sau đó nói: “I’m not sure I understand the requirements” (Em không chắc mình hiểu rõ yêu cầu của bài tập) → cho thấy mục đích là hỏi về yêu cầu của bài tập.

Ghi chú đơn giản:

• S → ask about assignment

• P → clarify / guide

Vì vậy đáp án của câu này là C. To clarify the assignment.

Bước 3: Phân biệt rõ giữa nội dung (content) và mục đích (purpose)

Đây là điểm dễ nhầm lẫn nhất. Nhiều thí sinh hay chọn nhầm vì nghĩ rằng nội dung nói nhiều tức là chủ đề chính. Tuy nhiên, nội dung là “bài nói xoay quanh cái gì”, còn mục đích là “vì sao người nói lại nói như vậy”. Bảng dưới đây sẽ chỉ rõ sự khác nhau giữa hai dạng câu hỏi này.

Ví dụ:

• Ngữ cảnh đoạn nghe (giả định):

Professor: Today, I want to talk about the migratory patterns of monarch butterflies. These insects travel thousands of miles every year, and scientists have studied how they navigate using the sun and Earth’s magnetic field. But before we dive into that, let me tell you a story about how I once followed a monarch migration myself...

(Hôm nay, tôi muốn nói về các kiểu di cư của loài bướm monarch. Những loài côn trùng này di chuyển hàng nghìn dặm mỗi năm, và các nhà khoa học đã nghiên cứu cách chúng định hướng bằng mặt trời và từ trường Trái Đất. Nhưng trước khi chúng ta đi sâu vào chủ đề đó, để tôi kể cho các bạn một câu chuyện về lần tôi từng đích thân theo dõi một cuộc di cư của bướm monarch...)

Gist-Content Question – Câu hỏi về nội dung chính:

Q: What is the lecture mainly about?
A. The professor’s personal travel experience
B. The magnetic field of the Earth
C. How monarch butterflies migrate
D. How all insects navigate

→ Đáp án đúng: C. How monarch butterflies migrate

Giải thích
Dù giáo sư mở đầu bằng một câu chuyện cá nhân, phần lớn nội dung tập trung vào quá trình di cư và cách di chuyển của bướm monarch. Câu hỏi Gist-Content yêu cầu thí sinh nhận diện nội dung bao quát, không bị đánh lạc hướng bởi các chi tiết nhỏ hoặc phần mở đầu mang tính kể chuyện.

Gist-Purpose Question – Câu hỏi về mục đích giao tiếp:

Q: Why does the professor mention his experience following a monarch migration?
A. To introduce the topic in a more engaging way
B. To explain how scientists track butterflies
C. To compare human and insect travel
D. To give travel advice

→ Đáp án đúng: A. To introduce the topic in a more engaging way

Giải thích
Câu chuyện cá nhân không phải nội dung chính, mà chỉ là một công cụ để thu hút sự chú ý của người nghe và giới thiệu bài giảng. Đây là mục tiêu giao tiếp – đúng với yêu cầu của dạng câu hỏi Gist-Purpose.

Đọc thêm: TOEFL Writing Task 2 (Independent Writing) - Cách làm & bài mẫu

Bước 4: Sử dụng kỹ thuật loại trừ đáp án không phù hợp hoặc không liên quan

TOEFL là bài thi trắc nghiệm, nên thí sinh có thể nâng cao điểm bằng cách luyện loại trừ phương án sai, đặc biệt là các đáp án:

• Quá chi tiết (không phản ánh tổng thể)

• Sai bối cảnh

• Chỉ nhắc đến 1 phần nội dung nhỏ

• Dựa trên suy đoán không có cơ sở từ đoạn nghe

Ví dụ:
Ngữ cảnh đoạn nghe (giả định):

Student: Hi, I’m here because I missed class on Monday and I want to know what I need to do to catch up.

(Chào thầy/cô, em đến đây vì em đã nghỉ học vào thứ Hai và muốn biết mình cần làm gì để theo kịp bài.)

Professor: Sure. We covered Chapters 4 and 5, and there was also a group discussion about the reading. I can give you a summary, and you should talk to your group as well.

(Được thôi. Chúng ta đã học Chương 4 và 5, và cũng có một buổi thảo luận nhóm về phần đọc. Tôi có thể cung cấp cho em bản tóm tắt, và em cũng nên trao đổi với nhóm của mình.)
Student: Thanks! I’ll also check the course website.

(Sinh viên: Cảm ơn ạ! Em cũng sẽ kiểm tra trang web của khóa học.)

Gist-Purpose Question:
Why does the student go to see the professor?

A. To ask for help with an assignment
B. To apologize for missing class
C. To find out what was missed during a class
D. To complain about group work

Phân tích bằng kỹ thuật loại trừ:

• A. To ask for help with an assignment → Sai. Trong đoạn hội thoại không có chi tiết nào nói về việc cần giúp đỡ với một bài tập cụ thể.

• B. To apologize for missing class → Sai. Sinh viên có nói là mình vắng học, nhưng không hề xin lỗi.

• D. To complain about group work → Sai hoàn toàn. Không có bất kỳ lời phàn nàn nào.

Vì vậy, C. To find out what was missed during a class → Đúng. Sinh viên nói rõ lý do đến gặp giáo sư là vì đã nghỉ học buổi thứ Hai và muốn biết mình cần làm gì để theo kịp.

Kết luận:
Kỹ thuật loại trừ đáp án sai dựa trên:

• Không có trong đoạn nghe

• Không phản ánh mục đích chính của người nói

• Là chi tiết phụ không liên quan đến toàn bộ nội dung

→ Đây là cách giúp thí sinh tăng cơ hội chọn đúng đáp án, ngay cả khi không nghe được hết mọi chi tiết.

Tổng kết chiến lược

Áp dụng thành thạo các bước trên sẽ giúp thí sinh nâng cao khả năng suy luận khi nghe, phản xạ tốt hơn với các dạng câu hỏi “gist”, từ đó cải thiện điểm số Listening trong kỳ thi TOEFL iBT một cách bền vững.

Đọc thêm: TOEFL iBT Listening Conversations - Các dạng câu hỏi và cách làm bài

Bài tập vận dụng

1. Dạng bài Gist-content

Đoạn nghe:

Professor:
Today, I want to talk about how the movement of the Earth’s tectonic plates can affect global climate. For instance, the uplifting of the Himalayas altered wind patterns and caused long-term climate shifts. Another example is Antarctica—once located much closer to the equator, but as the continent drifted southward over millions of years, the climate gradually became colder. These examples help us understand how geologic processes can influence atmospheric conditions over time.

• Câu hỏi dạng Gist-Content:

What is the main topic of the lecture?
A. The differences in climate that occur in different countries
B. How movement of the Earth’s plates can affect climate
C. Why the ocean has less effect on climate than previously thought
D. The history of the climate of the region where the university is located

Đáp án đúng: B. How movement of the Earth’s plates can affect climate

Giải thích: Đây là ý chính bao quát toàn bộ bài giảng. Các lựa chọn còn lại chỉ đề cập đến chi tiết hoặc không liên quan đến nội dung thực tế.

• Câu hỏi Gist-Content khác (cách diễn đạt khác):

What is the main topic of the lecture?
A. A climate experiment and its results
B. A geologic process and its effect
C. How a theory was disproved
D. How land movement is measured

Đáp án đúng: B. A geologic process and its effect

Giải thích: Dù cách diễn đạt trừu tượng hơn, nhưng ý nghĩa tương đương với câu hỏi trước – nhấn mạnh quá trình địa chất (movement of Earth’s plates) và ảnh hưởng của nó (thay đổi khí hậu).

Hướng dẫn làm bài:

• Lắng nghe phần mở đầu và kết thúc bài giảng – nơi thường chứa ý chính.

• Ghi chú các từ khóa như “mainly talk about,” “key idea,” “focus of today’s lecture.”

• Loại bỏ những đáp án chỉ đề cập đến ví dụ phụ hoặc chi tiết rời rạc.

2. Dạng bài Gist-purpose

Tình huống đoạn nghe:

Student:
Hi, Professor. I was hoping to go over my notes for the upcoming presentation with you. I’m not sure if I’ve organized the main points clearly enough.

Professor:
Sure, I’d be happy to help. Let me take a look. Hmm... you have some good information here, but I’d recommend grouping your examples under broader categories to make the flow more logical.

Student:
That makes sense. I was also thinking about including a comparison with last year’s data—would that fit here?

Professor:
Yes, that would strengthen your argument. Just make sure it doesn’t take up too much time in your limited presentation slot.

• Câu hỏi Gist-Purpose:

Why does the student visit the professor?
A. To get some note cards for his presentation
B. To show her some examples of common errors in research
C. To review the notes for his presentation with her
D. To ask for help in finding a topic for his presentation

Đáp án đúng: C. To review the notes for his presentation with her

Giải thích:
Mặc dù phần lớn đoạn hội thoại nói về nội dung bài thuyết trình, mục đích chính của cuộc gặp là để sinh viên cùng giáo sư xem lại và chỉnh sửa phần ghi chú đã chuẩn bị. Đây là đặc điểm điển hình của câu hỏi Gist-Purpose – đòi hỏi người học xác định lý do giao tiếp, chứ không chỉ dựa vào thông tin được nhắc đến nhiều.

Chiến lược làm bài:

• Xác định ai bắt đầu cuộc trò chuyện và vì lý do gì.

• Tập trung vào câu mở đầu và câu đầu tiên của sinh viên, vì đó thường là nơi thể hiện mục đích gặp gỡ.

• Loại bỏ những đáp án nói đến chi tiết phụ hoặc nội dung được đề cập nhưng không phải là lý do chính của cuộc trò chuyện.

Việc luyện tập với các bài nghe có phân tích như trên sẽ giúp thí sinh cải thiện khả năng suy luận mục đích giao tiếp – một kỹ năng cốt lõi để thành công trong phần Listening của kỳ thi TOEFL iBT.

Đọc tiếp: Tổng hợp từ vựng TOEFL cần thiết và phương pháp học hiệu quả

Tổng kết

Tổng kết lại, Gist-Content và Gist-Purpose là hai dạng câu hỏi nền tảng trong phần TOEFL iBT Listening, nhằm kiểm tra khả năng nắm bắt ý chính và mục đích giao tiếp của người nói. Trong quá trình luyện thi, người học cần ghi nhớ dấu hiệu nhận biết, luyện tập kỹ năng nghe tổng thể, ghi chú từ khóa và áp dụng phương pháp loại trừ để chọn đáp án chính xác. Việc luyện tập thường xuyên với các bài nghe học thuật và hội thoại sẽ giúp nâng cao kỹ năng xử lý thông tin và phản xạ nhanh với dạng câu hỏi Gist-Content và Gist-Purpose trong TOEFL iBT Listening.

Nếu người học đang tìm kiếm một lộ trình học tập hiệu quả để nâng cao kỹ năng ngôn ngữ và đạt kết quả cao trong kỳ thi TOEFL iBT, hệ thống đào tạo tại ZIM Academy mang đến giải pháp phù hợp. Với đội ngũ giảng viên chuyên môn cao, tài liệu giảng dạy cập nhật và phương pháp học tập cá nhân hóa, người học có thể tối ưu hóa quá trình rèn luyện. Liên hệ hotline 1900-2833 nhánh số 1 hoặc chat trực tiếp trên website để được tư vấn chi tiết.

ETS, and TOEFL iBT are registered trademarks of ETS, used in Vietnam under license.

Tác giả: Đặng Nhật Hoàng Linh