IELTS Reading Matching Headings Tips: Cách loại trừ 4 bẫy đáp án thường gặp

Bài thi IELTS Reading đánh giá khả năng đọc hiểu của thí sinh qua nhiều dạng câu hỏi. Dạng bài Matching Headings (tạm dịch là dạng bài nối tiêu đề) là một trong những dạng câu hỏi đọc khó. Dạng câu hỏi này không chỉ yêu cầu thí sinh hiểu được các câu chữ trong đoạn văn viết gì mà còn phải hiểu được ý tổng thể của cả đoạn (global comprehension). Vì vậy, bài viết sẽ phân tích rõ các đáp án bẫy trong dạng câu hỏi này và cung cấp IELTS Reading Matching Headings Tips giúp thí sinh có chiến lược làm bài hợp lý và đạt kết quả cao.

Các bẫy thường gặp trong IELTS Reading Matching Headings

Các tiêu đề có nét tương đồng, dễ gây nhầm lẫn

Các tiêu đề có nét tương đồng, dễ gây nhầm lẫn

Khi làm bài dạng IELTS Reading Matching Headings, một số đáp án bẫy sẽ được viết khá giống với đáp án đúng để đánh lừa người đọc. Những đáp án này có thể giống đến 90% về câu chữ và ý tưởng. Vì vậy, việc xác định được những đáp án bẫy như vậy là cần thiết.

Ví dụ:

List of Headings

i The future of urban planning in Ameria

ii Conflicting ideas through the history of urban planning

iii Urban planning has a long and varied history

iv Financial problems helped spread an urban planning concept

v The background to one particular planned community

vi Political change obstructs progress in urban planning

vii An urban plan to reduce traffic

 (Source: Official Guide to IELTS)

Đoạn văn:

The notion of planning entire communities prior to their construction is an ancient one. In fact, one of the earliest such cities on record is Miletus, Greece, which was built in the 4th century BC. Throughout the Middle Ages and the Renaissance, various planned communities (both theoretical and actual) were conceived. Leonardo da Vinci designed several cities that were never constructed. Following the Great Fire of London in 1666, the architect Christopher Wren created a new master plan for the city, incorporating parkland and urban space. Several 18th-century cities, including Washington D.C., New York City, and St Petersburg, Russia, were built according to comprehensive planning.

Tiêu đề đúng: iii: Urban planning has a long and varied history (Quy hoạch đô thị có lịch sử dài và đa dạng)

Trong ví dụ trên, tiêu đề “ii: Conflicting ideas through the history of urban planning” (Các ý tưởng trái ngược nhau trong lịch sử của quy hoạch đô thị) “iii” có ý tưởng tương đối giống nhau khi đều đề cập đến “urban planning” và “history”. 

Đọc đoạn văn, thí sinh cũng thấy cả bài đề cập đến quy hoạch đô thị và các sự kiện liên quan trong quá khứ. Cả hai đều trùng khớp với đoạn “ii” và “iii”. Để tìm được đáp án đúng, thí sinh cần phải nhận ra sự khác nhau giữa hai tiêu đề này và đối chiếu lại với thông tin trong đoạn văn. Cụ thể ở đây tiêu đề “ii” đề cập về “conflicting ideas” (các ý tưởng mâu thuẫn nhau), còn tiêu đề “iii” đề cập về “long and varied history” (lịch sử dài và đa dạng). Bài đọc không đề cập đến các conflicting ideas” mà chỉ đề cập đến các sự kiện và ý tưởng khác nhau. Vì vậy, đáp án là “iii”. 

Thông tin chứa trong bài nhưng không phải thông tin chính

Thông tin chứa trong bài nhưng không phải thông tin chính

Dạng matching headings yêu cầu thí sinh hiểu được ý chính của đoạn thay vì chỉ nắm được thông tin chi tiết trong bài, nên đề bài sẽ thường đưa những thông tin có chứa trong bài nhưng không phải thông tin chính. Đây là cách để đánh giá xem người đọc có thật sự hiểu đoạn văn được viết để truyền tải thông chính gì. 

List of Headings

i Local art and craft work to take home

ii Inexpensive things to eat straight from the countryside

iii Toys for children of all ages

iv Invent a new style for yourself at bargain prices

v London has one of the best markets

vi Find gifts for winter celebrations

vii Sell what you don’t need

Đoạn văn:

Markets are also good places to buy clothes. Some sell cheap new and second-hand clothes, while others specialise in vintage or ethically made clothes and original items. The markets of London are some of the best in the world for those who want to create a unique look for themselves. Many new designers start with a market stall, so if you are looking for a totally original item of clothing, you could get something really special at a bargain price at Brick Lane, Spitalfields or Portobello Road markets. 

(Chợ cũng là nơi tốt để mua quần áo. Một số chợ bán quần áo mới và đồ cũ giá rẻ, trong khi một vài chợ khác chuyên về quần áo cổ điển hoặc quần áo dân tộc và các mặt hàng nguyên bản. Các khu chợ ở London là một trong những khu chợ tốt nhất trên thế giới dành cho những ai muốn có một diện mạo độc đáo cho riêng mình. Nhiều nhà thiết kế mới bắt đầu với một gian hàng trong chợ, vì vậy nếu bạn đang tìm kiếm một mặt hàng quần áo hoàn toàn nguyên bản, bạn có thể mua được thứ gì đó thực sự đặc biệt với giá hời tại các chợ Brick Lane, Spitalfields hoặc Portobello Road.)

Tiêu đề đúng: iv: Invent a new style for yourself at bargain prices (Tạo ra một phong cách mới cho bản thân với giá hời)

Ở trong danh sách tiêu đề có tiêu đề “v: London has one of the best markets (London có một trong những chợ tốt nhất). Thông tin này có thể dễ dàng tìm thấy trong bài “Các khu chợ ở London là một trong những khu chợ tốt nhất trên thế giới dành cho những ai muốn có một diện mạo độc đáo cho riêng mình.” Thông tin này không sai nhưng chỉ đóng vai trò làm ví dụ trong bài và không đưa ý chính.

Tiêu đề không chứa từ khóa trong đoạn văn

Tiêu đề không chứa từ khóa trong đoạn văn

Trường hợp 1: Đáp án không chứa từ khóa giống hoàn toàn mà chỉ chứa từ khóa đã được viết lại với nghĩa tương đương (paraphrase)

Khi làm bài đọc nếu thí sinh chỉ tập trung vào những đáp án có từ khóa giống hệt trong bài thì có khả năng sẽ chọn phải đáp án bẫy.

Ví dụ: 

List of Headings

i the disappearance of traditional playground sports

ii the disappearance of classic playground games

iii the dangers of the playground

iv the best traditional games in Britain

v possible explanations for the bans

vi not a very British bulldog

vii no real support for the bans

viii differing opinions about the bans

ix different ways of playing

x a closer look at some traditional games

Đoạn văn:

A survey has suggested that traditional pastimes are increasingly being banned at break times in primary schools. Number one on the list is chasing game British Bulldog, followed by leapfrog and conkers.

Tiêu đề đúng “ii: the disappearance of classic playground games” (Sự biến mất của các trò chơi truyền thống).

Đáp án này không chứa từ khóa giống hệt mà chỉ chứa từ khóa được viết lại cùng nghĩa: 

+ classic games = traditional pastimes (trò chơi cổ điển = trò chơi truyền thống)

+ increasingly being banned = disappearance (việc bị cấm ngày càng tăng lên = sự biến mất: nghĩa ở đây sẽ không tương đương hoàn toàn nhưng có thể suy ra được: càng ngày càng bị cấm thì trò chơi sẽ dần biến mất)

Nếu thí sinh chỉ chú ý tìm từ khóa hoàn toàn giống trong đáp án thì rất dễ bị bẫy bởi các đáp án “v”, “vii”, “viii” vì chứa từ “ban” – từ khóa được viết nguyên trong đoạn.

Trường hợp 2: Không chứ từ khóa và không chứa từ khóa được viết lại

Ở dạng này, thí sinh sẽ không tìm thấy bất cứ từ khóa hay từ đồng nghĩa với từ khóa nào trong phần tiêu đề. Muốn chọn được đáp án đúng, thí sinh phải đọc lướt (skimming) cả đoạn để xem đoạn văn nói về gì

Ví dụ: 

List of Headings

i A solution which is no solution

ii Changing working practices

iii Closing city centres to traffic

iv Making cars more environmentally friendly

v Not doing enough

vi Paying to get in

vii A global problem

Đoạn văn:

Other, more forward-thinking, planners know that more and more drivers and cars are taking to the roads every day, and they are unwilling to encourage more private automobiles when public transport is so much better both for people and the environment. For this reason, the American government has decided to spend some $7 billion on helping to increase capacity on public transport systems and upgrade them with more efficient technologies. But environmentalists complain that such funding is tiny compared with the $50 billion being spent on roads and bridges.

(Source: Complete ielts band 4-5)

Tiêu đề đúng: “v” Not doing enough” (Làm chưa đủ)

Tiêu đề này không chứ từ khóa hay từ khóa được viết lại nào tìm được trong đoạn văn. Để tìm được đáp án đúng, thí sinh phải đọc cả đoạn để hiểu kết cấu của đoạn và đoạn muốn nói gì. 

Cụ thể thông tin ở phần cuối của có chỉ ra “For this reason, the American government has decided to spend some $7 billion on helping to increase capacity on public transport systems and upgrade them with more efficient technologies. But environmentalists complain that such funding is tiny compared with the $50 billion being spent on roads and bridges.”

(Vì lý do này, chính phủ Mỹ đã quyết định chi khoảng 7 tỷ đô la để giúp tăng sức chứa cho các hệ thống giao thông công cộng và nâng cấp chúng với các công nghệ có hiệu quả cao hơn. Nhưng các nhà bảo vệ môi trường phàn nàn rằng số tiền tài trợ như vậy là rất nhỏ so với 50 tỷ đô la được chi cho cầu đường)

Đọc cả đoạn này, thí sinh mới suy ra được là dù chính phủ đã có biện pháp khắc phục, nhưng biện pháp đó là chưa đủ.

Thông tin chính không ở câu đầu và câu cuối của đoạn

Thông tin chính không ở câu đầu và câu cuối của đoạn

Một trong những lời khuyên khi làm các dạng bài tìm ý chính đó là đọc câu đầu và câu cuối để tìm ý chính vì kết cấu của bài viết thường có “câu chủ đề” (topic sentence) hoặc “câu tổng kết” (concluding sentence), nhằm nêu ý chính hoặc tóm tắt ý chính của bài. Tuy nhiên có những trường hợp đề ra bẫy bằng cách không tập trung ý chính vào hai vị trí này.

Trường hợp 1: Câu chủ đề không phải câu đầu trong đoạn.

Ví dụ: 

Compared to some other professions, human services work does not pay very well. However, on a personal level, it can be very rewarding. Human services work brings you into contact with people every day. To be good at this kind of work, you need to like people. The challenge of the work is to help people become independent, and not to rely on the services that you provide. A person under the guidance of a good human services worker learns how to help himself. By this way, you create value not for this individual but for the whole society. 

(Source: Basic IELTS Reading)

(So với một số ngành nghề khác, công tác dân sinh không được trả lương cao. Tuy nhiên, ở mức độ cá nhân, công việc này có thể rất xứng đáng. Công tác dân sinh giúp bạn tiếp xúc với mọi người mỗi ngày. Để làm tốt loại công việc này, bạn cần phải thích mọi người. Thách thức của công việc là giúp mọi người trở nên độc lập và không phụ thuộc vào các dịch vụ mà bạn cung cấp. Một người dưới sự hướng dẫn của một nhân viên công tác dân sinh hoặc được cách tự giúp mình. Bằng việc làm được điều đó, bạn tạo ra giá trị không chỉ cho cá nhân đó mà cho cả xã hội.)

Câu đầu tiên của đoạn này là câu chuyển tiếp vào đề. Câu này dẫn vào câu chủ đề là câu thứ hai. Phần còn lại của đoạn văn có các câu hỗ trợ giải thích hoặc phát triển ý chính của câu chủ đề.

Trường hợp 2: Không có câu chủ đề

Đôi khi một đoạn văn giúp phát triển cùng một luận điểm giống như đoạn trước. Một câu chủ đề mới ở đoạn này sẽ là thừa. Trong một số trường hợp cách kết nối giữa đoạn trước và đoạn sau, các ý giữa các câu được sử dụng hiệu quả đến mức câu chủ đề có thể được ẩn trong từng phần của đoạn văn. 

Ví dụ: 

One of the most common butterflies of the ten thousand species in North America is
the monarch butterfly. It is also one of the most beautiful. The adult lays tiny green eggs on
the leaves of the milkweed plant, which the young will eat when the eggs hatch. The baby butterfly does not have wings. It is a caterpillar. It will shed its skin four times as it matures.
Monarchs leave their northern homes when summer is over and travel in large groups to
find a warm winter home in the south. In the spring, they return north again.

(Source: Basic IELTS Reading)

(Một trong những loài bướm phổ biến nhất trong số mười nghìn loài ở Bắc Mỹ là bướm vua. Nó cũng là một trong những loài đẹp nhất. Con trưởng thành đẻ trứng nhỏ màu xanh lá cây vào lá của cây bông sữa mà con non sẽ ăn khi trứng nở. Bướm non không có cánh mà là sâu bướm. Nó sẽ rụng lột xác bốn lần trong quá trình trưởng thành. Bướm vua rời khỏi ngôi nhà phía bắc của chúng khi mùa hè kết thúc và di cư theo nhóm lớn để tìm một ngôi nhà ấm áp vào mùa đông ở phía nam. Vào mùa xuân, chúng quay trở lại phía bắc một lần nữa.)

Đoạn trên không có câu chủ đề mà cả bài tổng hợp lại mô tả cuộc đời của loài bướm vua (điều này được thể hiện xuyên suốt toàn bài)

IELTS Reading Matching Headings Tips làm bài để tránh bẫy trong dạng bài Matching headings

Bước 1: Đọc các tiêu đề (headings) và xác định từ khóa

Mục đích: để nắm được nội dung của tiêu đề, không phải để dò tìm các từ đó trong các đoạn vì tìm từ khóa và nối nguyên với các tiêu đề rất dễ dính bẫy 2.2 và 2.3

Bước 2: Tìm câu chủ đề (topic sentences) hoặc đọc lướt các đoạn để nắm được nội dung chính

Các vị trí của câu chủ đề theo thứ tự phổ biến:

• Đầu đoạn

• Cuối đoạn

• Câu thứ 2 của đoạn

• Giữa đoạn

Một số đoạn vẫn có thể không có câu chủ đề, khi đó cần đọc lướt cả đoạn để nắm được nội dung chính để tránh bẫy 2.4

Bước 3:Dự đoán/xác định các từ đồng nghĩa hoặc mang nghĩa tương đương giữa các tiêu đề và câu chủ đề ở các đoạn

Đến bước này, nếu không tìm thấy từ đồng nghĩa hoặc mang nghĩa tương đương giữa các tiêu đề và câu chủ đề ở các đoạn, IELTS Reading Matching Headings Tips: đọc lướt (nếu đoạn quá dài) hoặc đọc kĩ (nếu đoạn có độ ngắn vừa phải) để nắm được ý chính ẩn trong đoạn.

Bước 4: Chọn câu trả lời

Không phải lúc nào sau khi làm ba bước ở trên sẽ tìm được ngay câu trả lời đúng. Với một số đoạn khó xác định ý chính, thí sinh hãy áp dụng các IELTS Reading Matching Headings Tips: 

• Ghi lại tất cả các headings có khả năng là câu trả lời cho đoạn và quay lại làm sau. Tránh trường hợp dành quá nhiều thời gian cho một câu hỏi.

• Ghi chú lại sự giống và khác nhau giữa các heading tương tự nhau

• Loại trừ dần các đáp án đã chọn để tìm đáp án đúng.

Tổng kết

Trong bài viết trên, tác giả làm rõ các bẫy thường gặp trong dạng bài Matching headings trong bài thi IELTS Reading và IELTS Reading Matching Headings Tips làm bài để tăng điểm Reading trong kì thi IELTS.

Phạm Thị Hồng