Ngữ pháp của Anh – Anh và Anh – Mỹ có gì khác biệt? – Phần 2

Ở phần trước của bài viết về phân biệt ngữ pháp Anh-Anh và Anh-Mỹ, tác giả đã phân tích 2 điểm khác biệt trong ngữ pháp của Anh – Anh và Anh – Mỹ ở các thì tiếng Anh và một số động từ. Trong phần này, tác giả sẽ tiếp tục phân biệt hai dạng này trên 3 phương diện ngữ pháp còn lại: Giới từ, tính từ và câu hỏi đuôi. 

Giới từ

Giới từ “on” và “at” khi nói đến cuối tuần

“On” trong Anh – Mỹ thường được dùng khi đang nói đến cuối tuần, trong khi Anh – Anh có thể dùng “at”. (MM) (C)

Anh – Anh

Five talking-points from Serie A at the weekend.

Reuters

Men: what to wear at the weekend.

The Guardian

Anh – Mỹ

Voting on the Weekend? Democrats Eye a New Election Day.

ABC News

Catch-up sleep on the weekend may increase waistline, study finds.

NBC News

Giới từ “in” và “at” khi nói đến các trường đại học

“In” trong Anh – Mỹ thường được dùng khi đang nói về các trường đại học, trong khi Anh – Anh lại dùng “at”. (MM)

Anh – Anh

The government wants free speech at universities – but not for everyone.

The Guardian

Covid-19: Fears over ‘rush’ to cuts at universities and colleges.

The Herald

Anh – Mỹ

College students demand change in universities that have a racist past.

ABC News

“We are all on the same network, problems in one area can lead to problem in another, especially in universities.”

Hackers Target Colleges to Steal Personal Data, University Research – NBC News

“Different from”, “different to” và “different than”

Cả hai ngôn ngữ sử dụng “different from”, tuy nhiên, Anh – Anh còn sử dụng cả “different to”, và Anh – Mỹ có thể dùng “different than”. (MM)

Anh – Anh

How is Boris Johnson’s Brexit deal different from Theresa May’s?

The Guardian

Face masks: How is Wales’ advice different to England?

BBC

Anh – Mỹ

Kamala Harris: A pragmatic progressive different from Biden in many ways.

NBC News

How Is Heart Disease In Women Different Than Heart Disease In Men?

ABC News

“In” và “on” khi nói đến đường phố

Anh – Anh thường sử dụng “in” để chỉ tên đường phố, nhưng Anh Mỹ lại ưa dùng “on” hơn. (C)

Anh – Anh

New UK PM Johnson’s arrival speech in Downing Street.

Reuters

Liverpool shooting: Man found in street with fatal shotgun wounds.

BBC

Anh – Mỹ

Zimbabwe rugby team sleeps on street in Tunisia.

AP

D.C. Mayor Bowser has ‘Black Lives Matter’ painted on street leading to White House.

NBC News

“Write someone” và “write to someone”

Anh – Anh luôn luôn sử dụng giới từ “to” sau “write” để chỉ việc viết cho ai đó, nhưng giới từ này có thể được bỏ trong Anh – Mỹ. (MM)

Anh – Anh

William Roache trial: Star ‘urged girl to write to him‘

BBC

Franco Rabuffi apologises to pope, who often contacts strangers who write to him, after twice disconnecting phonecall amid fears it was a hoax.

Man hangs up on Pope twice thinking he is an impostor – The Guardian

Anh – Mỹ

…jump on its hook. “She doesn’t know”
says he; “It’s been years.” — “I’ll write her“…

Whatever You Say, Henry – Dan Masterson

… don’t make eye contact. No, you should write her. George tell him that…

Kịch bản phim Missed Connections

“from…through” và “from…till…”

Trong các câu ám chỉ đến khoảng thời gian cố định kéo dài từ một thời điểm này tới thời điểm khác, Anh – Mỹ thường sử dụng “through” còn Anh – Anh có thể dùng “till”. (MM)

Anh – Anh

…strike for next week which is scheduled to last from Monday till Friday. The UGT…

Fire and health service workers try to storm Catalan parliament – Reuters.

…take place between noon and 15:00 BST from Monday till Friday and would be controlled by Dorset Fire…

Dorset heath land to burn for fire research – BBC

Anh – Mỹ

…from 9 a.m. to 10 a.m., Monday through Friday for members ages…

Costco to require all customers to wear face masks, return to regular hours starting Monday – USA Today

… from 9 a.m. to 8 p.m. Monday through Friday and 9 a.m. to 6 p.m. Saturday; The Franciscan Center Family…

Center seeks more turkeys for giveaway – AP

Tính từ

“real” và “really”

Anh – Mỹ thường sử dụng “real” thay cho “really”. Hiện tượng này không thường xuyên xảy ra trong Anh – Anh.

Anh – Mỹ

They’ve been real good to us. Real good.

Anonymous donor funds kids’ gift cards – USA Today

“I said, ‘Wow, that’s a real pretty uniform,’” recalls Thompson, now 94.

A separate war: Pioneering black Marines endured, prevailed – AP

“Good” và “well”

Anh – Mỹ thường sử dụng “good” để thay cho trạng từ “well”. Hiện tượng này không thường xuyên xảy ra trong Anh – Anh, nhưng đang có xu hướng được sử dụng nhiều hơn trong giao tiếp hàng ngày (C).

‘Jeopardy!’ host Alex Trebek shares health update amid cancer battle: ‘I’m feeling good‘

USA Today

“After shooting 9 under it’s always tough to make a good score so I’m really happy to have played good.”

Guerrier takes 5-shot lead at Portugal Masters – AP

Câu hỏi đuôi

Về các câu hỏi đuôi (tag questions) thì Anh – Anh sử dụng những loại câu hỏi này nhiều gấp hơn 5 lần so với Anh – Mỹ (Tottie, 2009).

Tần số câu hỏi đuôi xuất hiện trong tiếng Anh – Anh (BNC-S) và Anh – Mỹ (LSAC), tính theo đơn vị số lần xuất hiện/triệu từ (pmw) (Tottie, 2009)

Ngoài sự khác biệt về tần suất sử dụng, cách sử dụng câu hỏi đuôi giữa hai loại tiếng Anh cũng có vài sự khác biệt.

Mệnh đề tiêu cực – Đuôi tích cực

Đặc biệt nhất có lẽ là việc tiếng Anh – Mỹ sử dụng câu hỏi đuôi dưới dạng: Mệnh đề chính tiêu cực – Đuôi tích cực nhiều hơn đáng kể so với Anh – Anh.

Tính phân cực (tức là sự khác biệt giữa phần mệnh đề chính và phần đuôi của các câu hỏi đuôi) trong Anh – Anh và Anh – Mỹ. -/+ ám chỉ dạng Mệnh đề chính tiêu cực – Đuôi tích cực (Tottie, 2009).

Anh – Mỹ

Not too cool, is it Aaron?

You don’t have the back up on Marion’s registration, do you?

Longman Spoken American Corpus, as cited in Tottie, 2009

Câu hỏi đuôi dạng “…, right?”

Ngoài ra thì cũng còn một sự khác biệt cụ thể trong đuôi được sử dụng bởi từng loại tiếng Anh. Trong Anh – Mỹ thì người nói thường sử dụng câu hỏi đuôi dạng “, right?”. Hiện tượng này không xuất hiện nhiều trong Anh – Anh (C).

Anh – Mỹ

And I saw how he carried himself with that dignity — we’ve seen it, right?

Remarks by the First Lady at a Campaign Event — Racine, WI – Whitehouse.gov

You’re Kidding Me, Right?

Michael D. Dalzell

Tổng kết

Tiếng Anh là một ngôn ngữ vô cùng đa dạng, và sự khác biệt về mặt ngữ pháp Anh – Anh và Anh – Mỹ  cũng phong phú không kém. Điều này tuy rất thú vị nhưng cũng có thể dẫn đến sự hiểu nhầm không đáng có trong khi đọc và viết. Thông qua bài viết, tác giả hi vọng người đọc không chỉ mở rộng thêm được vốn hiểu biết của mình về sự khác biệt giữa Anh – Anh và Anh – Mỹ, khắc phục khó khăn khi dùng một trong hai dạng này mà còn thêm quý trọng ngôn ngữ Anh và sự đa dạng của nó.

Vũ Trọng Hiếu