Cách học và ôn thi kỹ năng Writing cho các kỳ thi

Giới thiệu

Luyện tập, trau dồi kỹ năng viết là vấn đề nan giải ở nhiều người học, kể cả những thí sinh có khả năng viết được đánh giá là tốt hoặc xuất sắc, bởi vì nó luôn đòi hỏi các phương pháp phù hợp, hiệu quả và khoa học. Tuy nhiên, không ít thí sinh còn nhầm lẫn các cách học luyện tập cho kỹ năng viết thông thường và luyện thi. Do đó, bài viết dưới đây đưa cho người học cái nhìn cụ thể, chính xác hơn về các phương pháp học phục vụ cho hai mục đích khác nhau.

Tham khảo: Cải thiện kỹ năng viết trong tiếng Anh: Sự rõ ràng về nghĩa câu

Cách học Writing thông thường và cách học Writing để ôn thi

Cách học Writing thông thường

Thông thường, nếu người học chỉ có nhu cầu luyện kỹ năng viết bình thường, không đặt nặng nhu cầu thi cử, chỉ chú trọng vào việc nâng cao kỹ năng viết tổng thể, tính sáng tạo và hiệu quả thì có một số phương pháp học như sau:

Journaling

Journaling, hay còn gọi viết nhật ký, hỗ trợ người học trong việc bày tỏ suy nghĩ, kinh nghiệm và suy ngẫm cá nhân. Thực hành này có thể giúp cải thiện sự trôi chảy và thoải mái của người học khi viết mà không có quá nhiều áp lực thời gian.

Người học có thể viết nhật ký ngắn hoặc dài, chủ yếu để làm quen với việc viết ngoại ngữ và dần trau dồi nền tảng kỷ năng viết.

Free writing

Viết tự do chủ yếu xoay quanh việc người học viết thoải mái về bất kỳ chủ đề nào nảy ra trong đầu mà không cần lo lắng về ngữ pháp hay cấu trúc. Điều này có thể giúp vượt qua trở ngại về ý tưởng của người viết và kích thích sự sáng tạo.

Hơn nữa, phương pháp học này góp phần tăng tốc độ, độ trôi chảy khi viết mà người học không nhất thiết phải thu hẹp mình trong khuôn khổ nào.

Reading and analysis

Đọc và phân tích nghĩa rằng người học đọc rộng rãi trên nhiều thể loại và phong cách viết khác nhau. Khi đọc, người học chú ý đến cách tác giả phát triển nhân vật, cốt truyện và bối cảnh trong thể loại văn học hoặc xây dựng lập luận và sử dụng bằng chứng trong thể loại văn tự luận, học thuật.

Từ đấy, người học phân tích các kỹ thuật viết được sử dụng trong các tác phẩm yêu thích và cố gắng kết hợp chúng vào bài viết của riêng mình qua các phương pháp học thông thường như được gợi ý ở đây.

Writing groups

Tìm kiếm nhóm luyện viết nơi người học có thể chia sẻ thành phẩm viết của mình và nhận phản hồi từ người khác. Điều này có thể cung cấp những quan điểm và hiểu biết mới về bài viết của người học.

Editing and Revising

Người học cần có thói quen xem lại bài viết của chính mình, tập trung vào các khía cạnh như sự rõ ràng, mạch lạc, ngữ pháp và văn phong với tư cách là người đọc thay vì là tác giả để từ đó có thể tự phê bình chính bài viết của mình.

Thực hành chỉnh sửa tác phẩm của người khác để trau dồi khả năng xác định và sửa lỗi cũng như cải thiện chất lượng văn bản tổng thể.

Lexical and grammatical improvement

Để luyện tập kỹ năng viết, người học cũng cần thường xuyên học từ và cụm từ mới và sử dụng sách ngữ pháp, ứng dụng hoặc tài nguyên trực tuyến để tăng cường hiểu biết về các quy tắc ngữ pháp và quy ước viết.

Quan trọng hơn rằng người học thực hành sử dụng từ vựng mới trong câu để đảm bảo bạn hiểu được sắc thái của từng từ cũng như thực hành các điểm, cấu trúc ngữ pháp và văn phong viết khác nhau để thấu hiểu độ phù hợp với từng đối tượng, mục đích khác nhau.

Tham khảo: Paraphrase là gì? Cách paraphrase ứng dụng trong bài thi IELTS Writing

Cách học Writing luyện thi

Mặc dù dưới đây có một số phần giống với một số thông tin trong các phương pháp ôn luyện viết chung ở trên, các phương pháp học chú trọng vào luyện thi cũng có một số sự khác biệt rất quan trọng mà người học có nhu cầu luyện thi các chứng chỉ, bằng cấp ngoại ngữ cần nắm.

Understand the Exam Format

Việc tìm hiểu và nắm rõ hình thức kỳ thi là hết sức cần thiết cho việc ôn luyện kỹ năng viết cho các kỳ thi, bởi vì mỗi kỳ thi đều có yêu cầu, hình thức và tiêu chí khác nhau. Nắm rõ chúng giúp người học định hướng rõ ràng, hiệu quả hơn trong việc lên kế hoạch ôn tập.

Regular Practice under Timed Conditions

Khi nắm rõ hình thức và yêu cầu bài thi, người học cần thực hành thường xuyên trong điều kiện thời gian có giới hạn. Thực hành quản lý thời gian và phân chia các bước chuẩn bị viết, viết bài và kiểm tra lại bài là chiến thuật vô cùng quan trọng ở bất cứ kỳ thi nào.

Đặc biệt, người học cần thực hành với nhiều chủ đề khác nhau để nâng cao khả năng sắp xếp nhanh chóng những suy nghĩ và ý tưởng về những chủ đề không quen thuộc.

Expand Vocabulary and Grammar

Khác với việc luyện tập thông thường, người học cần xây dựng vốn từ vựng vừa đa dạng, học thuật vừa chính xác để diễn đạt ý tưởng một cách tự nhiên nhưng cũng hạn chế tối đa lỗi khi đa dạng hóa ngôn ngữ của mình.

Người học cũng cần phân chia thời gian và mức độ khó của từ để tập trung một cách hiệu quả vào việc học các cụm từ, từ đồng nghĩa và các khía cạnh ngôn ngữ khác để nâng cao điểm tài nguyên từ vựng. Để đảm bảo điều này, người học cần thực hành sử dụng một loạt các cấu trúc ngữ pháp song hành với vốn từ một cách bài bản.

Practice Paraphrasing

Khi nắm và liên tục thực hành sử dụng các vốn từ và ngữ pháp, người học cũng cần phát triển kỹ năng diễn giải (paraphrase) các câu hỏi thi để tránh lặp lại và thể hiện vốn từ vựng của bản thân. Điều này bao gồm việc sử dụng từ đồng nghĩa, loại từ khác nhau và thay đổi cấu trúc câu để tạo ra các cách diễn đạt hiệu quả nhưng cũng đảm bảo ý nghĩa cần được truyền đạt.

Develop Coherence and Cohesion

Người học cũng cần tránh việc quá chú trọng vào từ vựng và ngữ pháp. Bên cạnh đó, việc thực hành liên kết các ý tưởng và đoạn văn một cách trôi chảy bằng cách sử dụng nhiều phép liên kết khác nhau (ví dụ: liên từ, đại từ, dấu hiệu diễn ngôn) cũng quyết định điểm số của mình.

Người học cần xem xét mạch văn của mình, kiểm tra xem các câu cú có bổ sung ý nghĩa cho nhau hay không và chúng có sự liên hệ, kết nối nào chưa. Điều này đảm bảo rằng ý tưởng của bài viết được tổ chức hợp lý và có sự trôi chảy một cách tự nhiên từ câu, đoạn này sang câu, đoạn khác.

Feedback and Revision

Người học cần chủ động tìm kiếm phản hồi từ giáo viên, gia sư hoặc đồng nghiệp, bạn bè quen thuộc với tiêu chuẩn, yêu cầu bài thi mà mình có nguyện vọng đăng ký, từ đó chủ động đặt câu hỏi và lắng nghe quan điểm, góp ý của họ để tập trung thực hành vào các lĩnh vực còn yếu và cần cải thiện, đặc biệt là những lĩnh vực liên quan đến tiêu chí đánh giá.

Quan trọng hơn hết, người học cần luyện tập thói quen viết lại bài, bởi vì sửa lại những lỗi sai và lắng nghe góp ý chưa thực sự đảm bảo sự hiểu sâu lỗi sai và các lỗi cần cải thiện, đặc biệt là các lỗi về mạch văn, lập luận hoặc tính mạch lạc. Luyện tập viết lại cũng giúp người học phát triển kỹ năng viết của mình theo hướng đi mới, cải thiện từ những thiếu sót trước đó.

Reading and Analysis

Ở đây, người học nên tìm kiếm có chọn lọc các bài thi, bài viết mẫu uy tín, được phê duyệt hoặc bình chọn như là bài viết chất lượng cao. Người học sau đó phân tích cách các lập luận được sắp xếp, tổ chức và các ý tưởng được thể hiện như thế nào.

Hơn nữa, người học cũng có thể sử dụng chính các tiêu chí đánh giá của kỳ thi để đối chiếu với các bài mẫu, từ đó hiểu hơn cách để đạt được số điểm mà mình mong muốn. Khi đó, người học có thể quay ngược lại đánh giá chính bài viết của mình một cách nghiêm túc dựa trên tiêu chí ở trên và từ đó cải thiện kỹ năng của mình.

Write regularly

Cuối cùng, sự cải thiện trong kỹ năng viết sẽ không bao giờ trở thành hiện thực nếu không có sự luyện tập thường xuyên. Người học có thể sử dụng các ứng dụng, trang web mà lưu trữ nhiều bài viết như Google Docs, Microsoft Word để có thể luyện viết nhiều lần và theo dõi tiến độ, sự cải thiện của mình hằng ngày.

Tham khảo: Hướng dẫn tự luyện kỹ năng Writing tại nhà

Ứng dụng cách học vào luyện tập Writing cho kỳ thi IELTS

Dưới đây tác giả mô phỏng các phương pháp học tập trên thông qua kỳ thi IELTS, cụ thể là IELTS Writing:

Understand the Exam Format:

• Nghiên Cứu Cụ Thể Phần 1 (Task 1): Đối với phần Academic, người học cần luyện tập viết báo cáo dựa trên các loại biểu đồ và sơ đồ được cho. Đối với phần General, người học cần luyện viết thư với ba loại: chính thức, bán chính thức và không chính thức, tập trung vào mục đích của thư (khiếu nại, yêu cầu thông tin, cảm ơn).

• Nghiên Cứu Cụ Thể Phần 2 (Task 2): Với phần này, người học cần luyện tập viết luận dưới dạng ý kiến, giải quyết vấn đề, và luận điểm, chú trọng vào việc phát triển luận điểm và cung cấp ví dụ cụ thể.

Regular Practice under Timed Conditions:

• Mô Phỏng Điều Kiện Thi Thực Tế: Người học có thể tự chọn hoặc nhờ người khác chọn ra một đề bài và hẹn giờ để hoàn thành bài viết trong khoảng thời gian giống như trong phòng thi (20 phút cho Task 1 và 40 phút cho Task 2), sau đó tự đánh giá hoặc nhờ người khác đánh giá bài viết của mình.

• Môi Trường Luyện Thi: Người học cũng cần đảm bảo xung quanh không có tiếng ồn hay bất cứ các vật dụng gây nhiễu sự tập trung của mình trong quá trình viết.

Expand Vocabulary and Grammar:

• Tạo Danh Sách Từ Vựng Theo Chủ Đề: Xây dựng danh sách từ vựng cho các chủ đề thường gặp như công nghệ, giáo dục, môi trường và sức khỏe. Sau đó, người học thực hành sử dụng các từ này trong các bài viết.

• Luyện Tập Cấu Trúc Ngữ Pháp Phức Tạp: Để có thể nhớ và ứng dụng được một cách tự nhiên các cấu trúc ngữ pháp, người học nên tìm kiếm các bài tập cụ thể như viết câu sử dụng mệnh đề quan hệ, câu điều kiện, và câu bị động phù hợp cho các bài thi IELTS.

Practice Paraphrasing:

• Luyện Paraphrase Mỗi Ngày: Người học có thể một đoạn văn ngắn từ báo, sách hoặc bài viết mẫu IELTS và thực hành viết lại bằng cách sử dụng từ vựng và cấu trúc câu của riêng mình, sử dụng đa dạng, linh hoạt và nhuần nhuyễn các ngôn ngữ mình đã học trước đó.

Develop Coherence and Cohesion:

• Bài Tập Liên Kết Ý: Người học có thể bắt đầu bằng cách viết một đoạn văn ngắn và sử dụng ít nhất 3-4 cụm từ liên kết khác nhau để kết nối các câu với nhau một cách mạch lạc.

• Phê Bình và Tự Phê Bình: Người học còn có thể đóng vai trò là độc giả phê bình cách phát triển, liên kết ý của các bài mẫu và chính bài của mình, từ đó cân nhắc, cải thiện chính bài viết của bản thân.

Feedback and Revision:

• Tạo Nhóm Học Tập: Tham gia hoặc tạo một nhóm học IELTS, nơi người học có thể chia sẻ bài viết và nhận xét lẫn nhau, tập trung vào các tiêu chí đánh giá của IELTS.

• Nhận Xét Từ Chuyên Gia: Nếu có thể, gửi bài viết của bạn cho một giáo viên hoặc chuyên gia IELTS để nhận xét chuyên sâu.

Reading and Analysis:

• Phân Tích Bài Mẫu: Chọn một bài viết mẫu IELTS và phân tích cách tổ chức ý, sử dụng từ vựng và cấu trúc câu. Ghi chú về những điểm người học có thể áp dụng, dựa trên các tiêu chí chấm điểm của IELTS Writing, vào bài viết của mình.

Regular writing:

• Lập Kế Hoạch Viết Hàng Tuần: Người học nên đặt mục tiêu cụ thể, ví dụ như hoàn thành ít nhất 2 bài Task 1 và 2 bài Task 2 mỗi tuần, và ghi lại tiến trình của mình.

Tham khảo: Hướng dẫn tự học Writing IELTS A-Z đạt hiệu quả tốt nhất

Tổng kết

Như vậy, bài viết đã cung cấp cho người học kiến thức về các cách học cải thiện kỹ năng viết của mình cho cả mục đích phát triển kỹ năng viết thông thường và phát triển theo định hướng ôn thi. Người học cần xem xét, hiểu rõ mục đích luyện tập để từ đó có những phương pháp luyện tập hiệu quả nhất.

Tham khảo

• Burgess, S., & Head, K. (2005). How to Teach Exams. Pearson Education ESL.

• Cambridge Assessment English. (n.d.). IELTS (International English Language Testing System) test format | Cambridge English. https://www.cambridgeenglish.org/exams-and-tests/ielts/test-format/