Những lỗi dùng từ ảnh hưởng đến tính trang trọng và chính xác của viết học thuật (Academic writing)

Làm quen với bài thi IELTS Writing tức là người học đang tiếp cận phong cách viết văn tiếng Anh học thuật (Academic Writing). Lối viết văn học thuật yêu cầu người viết đưa ra thông tin một cách rõ ràng, trang trọng, khách quan và dễ hiểu khi thảo luận về các chủ đề đa dạng, đi kèm với nhiều quy chuẩn khắt khe về từ ngữ, bố cục, văn phong và cách diễn đạt. Việc đáp ứng được các quy chuẩn của văn viết học thuật sẽ giúp người học tăng band điểm bài viết IELTS Writing của mình.

Sử dụng từ vựng sao cho phù hợp, đảm bảo được tính chất trang trọng và chính xác của văn viết học thuật là một trong những vấn đề gây khó khăn cho người học. Để giúp người học nhận biết và khắc phục các lỗi từ vựng ảnh hưởng đến hai tính chất này, bài viết dưới đây sẽ:

• Giới thiệu khái quát về tính trang trọng và chính xác - hai đặc trưng cần có của phong cách viết học thuật

• Liệt kê một số lỗi sử dụng từ vựng phổ biến trong văn viết

• Phân tích tại sao các cách sử dụng trên lại làm giảm tính chất học thuật của bài, cụ thể là giảm sự trang trọng hoặc chính xác khi đưa ra thông tin

• Cung cấp ví dụ và giải pháp cụ thể để khắc phục các lỗi được đề cập

Key takeaways

1. Các liên từ kết hợp (FANBOYS) không có chức năng làm từ nối đầu câu văn. Để kết nối hai câu, có thể sử dụng các trạng từ chuyển tiếp (transitional adverbs).

2. Cách diễn đạt “very + tính từ” mang tính chất ít trang trọng và thiếu chiều sâu, nên thay thế bằng các tính từ mạnh với nghĩa mô tả cụ thể và chính xác hơn. Người học có thể tra cứu các từ này bằng cách sử dụng Google hoặc các dạng từ điển đặc thù (Thesaurus)

3. Có hai trường hợp sử dụng được con số trong bài viết (mô tả năm và các đơn vị tính toán mang tính chất đo lường). Khi đếm số lượng danh từ thông thường, người học cần viết thành chữ (one, two, three,…).

   Trường hợp có từ mười đối tượng trở lên, có thể lựa chọn một trong hai cách.
   

Tính chất trang trọng và chính xác cần có trong văn viết học thuật

Theo University of Melbourne (Australia), văn viết học thuật có bốn đặc trưng: khách quan (objectivity), trang trọng (formality), chính xác (precision) và thận trọng (hedging). Bài viết này tập trung giới thiệu về hai tính chất trang trọng và chính xác của văn viết học thuật, từ đó phân tích một số lỗi sai khi dùng từ diễn đạt trong bài IELTS Writing ảnh hưởng trực tiếp đến hai tính chất này.

Tính trang trọng của văn viết học thuật

Tính trang trọng (formality) có thể được hiểu là văn phong thể hiện đủ sự nghiêm túc, phù hợp với yêu cầu học thuật cao của lối viết. Biểu hiện của tính trang trọng trong văn viết học thuật có thể được gói gọn lại trong ba từ khóa: rõ ràng - súc tích - khách quan.

Tính trang trọng là một yếu tố cần thiết của văn viết học thuật bởi:

• Đây là yếu tố tạo nên tính xác thực của bài viết và lòng tin của người đọc vào tác giả khi văn phong được truyền tải đảm bảo được chặt chẽ các quy tắc viết tiêu chuẩn.

• Yếu tố này giúp người viết truyền tải thông tin một cách rõ ràng, chính xác và dễ hiểu hơn bằng việc sử dụng từ ngữ mang tính học thuật thay vì ngôn ngữ nói chuyện đời thường suồng sã, thông tục.

Đọc thêm: Tính trang trọng có ảnh hưởng như thế nào trong Academic Writing?

Tính chính xác của văn viết học thuật

Tính chính xác (Precision) là việc thông điệp được diễn đạt một cách trọn vẹn, không bị bóp méo. Tính chất này được thể hiện qua việc người viết sử dụng được từ vựng và ngữ pháp với độ chính xác cao. Chính vì vậy, các lỗi về chính tả, ngữ pháp là rất khó chấp nhận được vì chúng làm giảm tính chuyên nghiệp của bài viết cũng như người viết. 

Để truyền đạt ý nghĩa một cách chính xác, người viết cần:

• Đưa ra thông tin ở một mức độ chi tiết và cụ thể đủ lớn

• Sử dụng từ ngữ diễn đạt có độ chính xác cao và ngôn ngữ rõ ràng

Đọc thêm: Ngôn ngữ trang trọng và không trang trọng trong tiếng Anh giao tiếp – Phần 1

Một số lỗi cơ bản về cách dùng từ vựng trong Academic Writing

Sử dụng các liên từ kết hợp (FANBOYS) ở đầu câu văn

Liên Từ kết hợp (Coordinating conjunctions) là những từ được sử dụng để liên kết hai cấu trúc ngữ pháp tương đương: hai từ, hai cụm từ hoặc hai mệnh đề (theo Cambridge Online Dictionary). Bằng cách sử dụng Liên từ kết hợp, người học có thể ghép các mệnh đề riêng rẽ để cấu thành các câu văn có tính liên kết cao hơn. Bảy liên từ kết hợp thường gặp trong tiếng anh có thể được ghi nhớ thông qua cụm viết tắt FANBOYS: for, and, nor, but, or, yet, so.

Nắm được tính chất dùng để “kết nối”, người học thường có xu hướng sử dụng luôn các liên từ kết hợp nêu trên ở đầu câu khi muốn kết nối ý tưởng câu văn với câu văn ngay đằng trước.

VD 1:

Nowadays, issues about the environment are becoming more serious. So individuals and the government have to take actions to address global warming.

Về bản chất, FANBOYS chỉ được dùng để nối các cấu trúc tương đương “trong cùng một câu”. Vì vậy, việc dùng FANBOYS để bắt đầu câu văn viết theo lối học thuật có thể coi là không chính xác về mặt ngữ pháp. Điều này ảnh hưởng đến tính chính xác vừa đề cập ở trên và có thể làm giảm tính học thuật nói chung của bài viết.

Để thể hiện mối quan hệ về ý tưởng giữa các câu với nhau, ta có thể sử dụng các trạng từ chuyển tiếp (Transitional adverbs). Ví dụ một số trạng từ chuyển tiếp biểu đạt nghĩa tương đương liên từ kết hợp:

• and → Additionally, Moreover, Furthermore

• but → However, Nonetheless

• so → Therefore, Thus

Như vậy, với VD 1, ta có thể đơn giản thay thế từ “So” ở đầu câu 2 để đảm bảo tính chính xác và học thuật của đoạn văn như sau:

VD 1 - Đã sửa: Nowadays, issues about the environment are becoming more serious. Therefore, individuals and the government have to take actions to address global warming.

Đọc thêm: Vận dụng Liên từ kết hợp như thế nào để cải thiện IELTS Writing hiệu quả?

Sử dụng cách diễn đạt very + adj

Cách diễn đạt với “very” từ lâu đã quen thuộc với nhiều người học tiếng Anh và được sử dụng khá thường xuyên. Việc thêm từ “very” vào trước tính từ giúp người học diễn tả mức độ cao hơn của một tính chất/đặc điểm nào đó, ví dụ: very hot, very good, very important,… Tuy nhiên, cấu trúc mô tả “very + tính từ” thường không được đánh giá cao, đặc biệt là trong ngữ cảnh các dạng bài viết học thuật.

Đầu tiên, cần nhắc lại rằng lối viết văn học thuật yêu cầu người học sử dụng ngôn ngữ trang trọng thay vì ngôn ngữ nói chuyện đời thường suồng sã, thông tục. Nhìn chung, các từ ngữ này thường dài, có nhiều âm tiết và ít phổ biến trong giao tiếp hàng ngày. Cách diễn đạt “very + tính từ” mang tính chất thiên về văn nói thường ngày bởi về bản chất, người viết đang sử dụng các từ vựng phổ biến, đơn giản và ngắn hơn. Do vậy, hạn chế sử dụng “very + tính từ” sẽ giúp đảm bảo tính trang trọng cho bài viết.

Bên cạnh đó, việc nhấn mạnh tính chất/đặc điểm nào đó bằng cách thêm từ “very” phía trước thể hiện sự thiếu chiều sâu khi đưa ra thông tin. "Very" là một từ tăng cường (intensifier) không có nghĩa cố hữu. Việc dùng nó sẽ không đem lại nhiều lợi ích như mong muốn bởi đây là một từ yếu, lượng thông tin mà nó mang lại tương đối ít và thậm chí có thể làm giảm ý nghĩa của câu (theo ProWritingAid).

Ví dụ:

• The sun is a very big star that measures 1,392,000 kilometers in diameter. (Mặt trời là một ngôi sao rất lớn có đường kính 1.392.000 km.)

• The sun is a giant star that measures 1,392,000 kilometers in diameter. (Mặt trời là một ngôi sao khổng lồ có đường kính 1.392.000 km.)

Trong hai ví dụ trên, kích thước của Mặt trời được miêu tả lần lượt bằng “very big” (rất lớn) và “giant” (khổng lồ). Cấu trúc “very + tính từ” không sai về mặt ngữ pháp. Tuy nhiên, có thể thấy rằng “very big” truyền tải kém cụ thể hơn so với “giant”, từ đó làm giảm tính chính xác và chiều sâu của câu. “Giant” là một tính từ mạnh hơn (strong adjectives), giàu sức gợi hơn và cũng truyền đạt thông tin tương tự trong một từ mà “very big” truyền đạt trong hai từ.

Như vậy, để đảm bảo được tính trang trọng và chính xác của lối viết học thuật, người học nên thay thế cách diễn đạt “very + tính từ” bằng các tính từ mạnh bởi chúng đáp ứng được yêu cầu về ngôn từ “súc tích, có độ chính xác cao” trong việc truyền tải nội dung.

Ví dụ:

• very hot → boiling, roasting, sweltering

• very good → excellent, outstanding, brilliant

• very important → essential, crucial, vital

Làm thế nào để tìm các tính từ mạnh thay thế cách diễn đạt với “very”?

Để có thể tìm hiểu và sử dụng được các tính từ mạnh, mang tính trang trọng thay thế cách diễn đạt “very + tính từ”, người học có thể tham khảo một số phương pháp sau:

Sử dụng công cụ tìm kiếm Google với cú pháp “one-word version of …)

Với cách này, người học có thể nhanh chóng tìm được một số từ vựng trang trọng hơn với nghĩa mô tả chính xác và cụ thể hơn cụm “very + adj” đang dùng.

Tuy nhiên, người học cần lưu ý sử dụng từ điển để tìm hiểu rõ hơn về ngữ cảnh sử dụng chính xác nhất của từng từ. Từ đó, người học có thể lựa chọn từ thực sự phù hợp với ý diễn đạt.

Ví dụ: Để thay thế cho cách diễn đạt “very hot”, người học có thể sử dụng một số tính từ mạnh như “boiling” và “sweltering”. Tuy nhiên, khi xét kĩ hơn về nghĩa, có thể thấy tính chất thông tin truyền đạt bởi hai từ (dù cùng là “rất nóng”) là khác nhau:

• Boiling: rất nóng, nhấn mạnh vào nhiệt độ quá cao

• Sweltering: oi bức, nhấn mạnh vào cảm giác của cơ thể

Sử dụng từ điển Thesaurus để tra cứu từ đồng nghĩa (synonyms)

Thesaurus là từ điển chuyên dụng chỉ dành để tra cứu từ đồng nghĩa và trái nghĩa của một từ vựng nhất định thay vì tập trung vào tính năng tra cứu toàn diện các khía cạnh của từ. Những từ điển này giúp người dùng tra cứu độc lập những phần thông tin về từ vựng cần thay thế cho cụm “very + adj”. Dưới đây là đường link truy cập đến các trang từ điển đó: https://www.thesaurus.com/

Ví dụ khi tra từ “important” (quan trọng) trong từ điển Thesaurus, người dùng sẽ được cung cấp một danh sách các từ vựng có thể sử dụng thay thế để diễn đạt trong câu. Bằng cách kích chọn vào một từ, người đọc có thể đọc thêm một số ví dụ áp dụng từ vựng đó trong câu cụ thể, từ đó hiểu rõ hơn ngữ cảnh sử dụng phù hợp.

Đọc thêm: Hướng dẫn sử dụng các từ điển Anh – Anh trực tuyến trong việc tra cứu và học từ vựng.

Sử dụng con số để diễn đạt trong một số trường hợp

Khi viết, có thể xuất hiện trường hợp người học dùng con số để diễn đạt cho thông tin trong câu văn.

VD 3: There appear 2 main reasons why we should protect the environment.

Phong cách viết văn học thuật cũng yêu cầu người viết tuân thủ quy tắc cụ thể liên quan đến diễn đạt thông tin có số. Việc sử dụng sai cách diễn đạt về số có thể ảnh hưởng đến tính chất học thuật ở cả hai khía cạnh:

• Thiếu tính trang trọng: trong trường hợp người học chủ quan và muốn viết tắt cho nhanh bằng cách sử dụng con số

• Thiếu tính chính xác: trong trường hợp người học không nắm được cụ thể khi nào có thể dùng con số để đưa ra thông tin

Theo Quy chuẩn về phong cách viết APA (APA Style Guidelines), có hai trường hợp người học có thể sử dụng con số trong bài viết học thuật, đó là mô tả về năm và các đơn vị tính toán mang tính chất đo lường (kg, cm, tấn, tạ, phần trăm,…). Khi đưa ra thông tin đếm số lượng danh từ thông thường (số người, số lí do,…), người học cần viết thành dạng từ vựng: one, two, three,…

VD 3 - Đã sửa: There appear two main reasons why we should protect the environment.

Tuy nhiên, trong trường hợp có từ mười đối tượng trở lên, người học có thể lựa chọn một trong hai cách: viết chữ hoặc số.

Tổng kết

Bài viết trên đã chỉ ra một số lỗi dùng từ cơ bản ảnh hưởng đến tính chất học thuật của bài viết IELTS Writing (cụ thể ở tính trang trọng và chính xác theo văn phong học thuật), phân tích lí do và đề xuất phương án thay thế. Bằng cách nhận biết và khắc phục được các lỗi trên, người học sẽ cải thiện chất lượng bài viết của mình, từ đó hướng đến nâng cao kĩ năng IELTS Writing.