Phân biệt 4 cặp từ đồng nghĩa chủ đề Environment trong IELTS Writing Task 2

Độ đa dạng của từ vựng là một trong những yếu tố quan trọng giúp giám khảo đánh giá khả năng viết của thí sinh. Chính vì thế, không ít người học trong quá trình viết luận sử dụng rất nhiều cặp từ đồng nghĩa, nhằm tránh lặp từ và tạo sự đa dạng cho vốn từ. Tuy nhiên, việc sử dụng cặp từ đồng nghĩa một cách không chọn lọc và không kiểm tra kĩ các lớp nghĩa, cũng như không xem xét ngữ cảnh sử dụng, sẽ khiến câu văn trở nên khó hiểu, và ảnh hưởng hiệu quả truyền đạt của bài viết.

Trong bài viết này của tác giả sẽ phân biệt nghĩa và đưa ra ví dụ của một số cặp từ đồng nghĩa về chủ đề Environment (môi trường) trong IELTS Writing Task 2 – một trong các chủ đề quan trọng và phổ biến nhất – để người học có thể sử dụng các cặp từ này một cách linh hoạt và chính xác.

Cặp động từ Flood và Inundate 

Nét nghĩa chung: Một nơi/thứ gì đó bị nhấm chìm trong nước, bị ngập trong một lượng nước lớn. 

Ví dụ:

If the dam breaks, it will inundate/flood large parts of the town.

 (Nếu con đê bị vỡ, nó sẽ làm ngập một số khu vực lớn của thị trấn)

Lưu ý: Ở ví dụ trên, động từ inundate và flood đều là ngoại động từ, tức động từ cần tân ngữ (large parts of the town) theo sau. 

Song song với nét nghĩa chung đề cập bên trên, trong nhiều trường hợp, hai từ này không thể thay thế cho nhau.

• Flood có thể là nội động từ và ngoại động từ trong câu. Ngược lại, inundate chỉ đóng vai trò ngoại động từ trong câu. 

• Cấu đúng ngữ pháp: The whole town flooded when the river burst its banks. 

• Cấu sai ngữ pháp: The whole town inundated when the river burst its banks. 

Ngoài khác biệt về chức năng ngữ pháp, động từ flood và inundate cũng mang những nét nghĩa, đặc biệt là nghĩa bóng khác nhau rõ rệt. 

"Flood" dùng nghĩa bóng, mang hàm ý đi đến, ‘tràn về’ một nơi nào đó.  "Inundate" không sử dụng được với nghĩa này

Ví dụ: Millions of poverty-stricken people will flood to big cities in search of jobs. (Hàng triệu người nghèo có thể đổ ào về thành phố lớn để tìm kiếm công việc)

"Flood" dùng nghĩa bóng, mang hàm ý ‘chất đống’, ‘tràn ngập’. "Inundate" không sử dụng được với nghĩa này

Ví dụ: Social media news feed sometimes was flooded with nothing but hate, condemnation, and judgement. (Dòng thời gian trên mạng xã hội đôi khi chỉ toàn tràn ngập sự ganh ghét, lên án và phán xét.)

"Inundate" dùng nghĩa bóng, mang hàm ý ‘bị ngộp’, không xử lý nổi. "Flood" không sử dụng được với nghĩa này

Ví dụ: Modern workers today are often inundated with constant emails from their managers and colleagues. (Nhân viên thời buổi hiện đại bị quá tải bởi email từ quản lý và đồng nghiệp của họ.)

Ứng dụng cặp từ đồng nghĩa Flood và Inundate trong IELTS Writing Task 2 chủ đề Environment

Như vậy, khi được sử dụng trong chủ đề Environment với nghĩa đen, động từ ‘flood’ và ‘inundate’ có thể thay thế được cho nhau. 

Ví dụ: 

Due to bad weather and high tides, many coastal and low-lying areas have been inundated/flooded for many times, raising fears for their long-term safety.

(Do thời tiết xấu và triều cường, nhiều khu vực ven biển và vùng trũng thấp đã nhiều lần bị ngập, gây lo ngại cho sự an toàn lâu dài của người dân.)

Vì inundate là ngoại động từ, nên nó luôn cần tân ngữ theo sau. Vì thế, ví dụ dưới đây, động từ ‘inundate’ và ‘flood’ sẽ không thay thế được cho nhau. 

Đọc thêm: Phân biệt tân ngữ trực tiếp và tân ngữ gián tiếp trong tiếng Anh

Ví dụ: When coastal cities flood, the water and landscape can be contaminated with hazardous materials such as sharp debris, pesticides, fuel and untreated sewage.

(Khi các thành phố ven biển ngập lụt, nước và cảnh quan có thể bị ô nhiễm bởi các vật liệu nguy hiểm như mảnh vụn sắc nhọn, thuốc trừ sâu, nhiên liệu và nước thải chưa qua xử lý.)

Khi được sử dụng ở các ngữ cảnh khác, ngoài chủ đề Environment, với các lớp nghĩa bóng như ‘ngợp’, ‘chất đống’ hay tràn về’, flood và inundate sẽ không thể thay thế được cho nhau. 

Cặp tính từ Devastating và Disastrous

Nét nghĩa chung: causing a lot of damage and destroying things (Oxford). Cả hai tính từ đều có thể diễn tả sự gây thiệt hại và phá hủy.

Ví dụ: 

• a devastating explosion/ fire/effect ~ a disastrous explosion/ fire/effect  

• Devastating/disastrous fires in many areas around the world today are the results of global warming. (Việc cháy rừng ở nhiều khi vực là do kết quả của biến đổi khí hậu)

Nét nghĩa riêng biệt để phân biệt cặp từ đồng nghĩa này

Ứng dụng cặp từ đồng nghĩa Devastating và Disastrous trong IELTS Writing chủ đề Environment

Như vậy, đa phần khi diễn tả một sự việc mang tính phá hủy cao (theo nghĩa đen) như vụ nổ, vụ cháy, một đại dịch, hai tính từ devastating và disastrous có thể sử dụng thay thế cho nhau. 

Ví dụ: 

Hotter and drier conditions brought on by climate change can prime vegetation to burn, resulting in devastating/disastrous fires across many areas of the world.

Dịch: Điều kiện thời tiết ngày càng nóng và khô do biến đổi khí hậu gây ra có thể khiến thảm thực vật bị đốt cháy, dẫn đến những đám cháy thảm khốc ở nhiều vùng trên thế giới.

Tuy nhiên, khi chỉ một sự việc ít tiêu cực hơn, một việc không thành công như mong đợi, một kết quả xấu, từ ‘disastrous’ sẽ được sử dụng. Ngoài ra, ‘devastating’ cũng mang nét nghĩa của ‘một tin tức gây sốc, đau buồn, với collocation hay được sử dụng như ‘devastating news’, và một điều gì đó đặc biệt ấn tượng và quyền lực, như trong collocation ‘devastating performance’.  

Cặp danh từ Contamination và Pollution

Contamination

(1) the process or fact of making a substance or place dirty or no longer pure by adding a substance that is dangerous or carries disease (tạm dịch: quá trình làm bẩn một chất hoặc một nơi bằng cách thêm một chất gây nguy hiểm hoặc mang mầm bệnh)

Ví dụ:

• radioactive contamination (nhiễm phóng xạ)

• bacterial/chemical contamination (nhiễm vi khuẩn/hóa chất)

• Environmental contamination resulting from human activities is a major health concern. Dịch: Ô nhiễm môi trường do các hoạt động của con người là một mối quan tâm lớn về sức khỏe.

Như vậy, ngoài lĩnh vực Môi trường để diễn tả sự ô nhiễm, ‘contamination’ còn được sử dụng trong các chuyên ngành như hóa học để chỉ sự nhiễm độc phóng xạ, hay sự nhiễm bẩn trong ngành công nghiệp, cơ khí. 

(2) the act of influencing people’s ideas or attitudes in a bad way (nghĩa bóng – hành động ảnh hưởng đến ý tưởng hoặc thái độ của mọi người theo cách xấu)

Ví dụ: They feared cultural contamination from the influx of tourists. Dịch: Họ lo sợ sự ‘nhiễm độc’ văn hóa từ dòng khách du lịch.

Đọc thêm: Tổng hợp và phân tích các bài mẫu IELTS Writing Task 2 chủ đề Environment (P.3)

Pollution

(1) the process of making air, water, soil, etc. dirty; the state of being dirty: (quá trình làm bẩn môi trường không khí, nước, đất, tình trạng bị làm bẩn)

Ví dụ: Many athletes feel the effects of air pollution during outdoor exercise. Dịch: Nhiều vận động viên cảm nhận được tác động của ô nhiễm không khí khi đang tập thể dục ngoài trời

(2) substances that make air, water, soil, etc. dirty (tạm dịch: các chất làm bẩn môi trường không khí, nước, đất,…)

Ví dụ: New research found that industrial pollution goes high in the atmosphere and travels far. Dịch: Nghiên cứu mới cho thấy chất ô nhiễm công nghiệp tăng cao trong bầu khí quyển và di chuyển xa.

(3) harmful or annoying levels of noise, or of artificial light at night (tạm dịch: ô nhiễm ánh sáng, ô nhiễm tiếng ồn)

Ví dụ: Heavy traffic flow is a major source of noise pollution in urban areas. Dịch: Lưu lượng xe cộ đông đúc là một nguồn ô nhiễm tiếng ồn chính ở các đô thị.

Ứng dụng cặp từ đồng nghĩa contamination và pollution trong IELTS Writing chủ đề Environment

Như vậy, có thể thấy, danh từ contamination và pollution có thể thay thế cho nhau khi chúng được dùng ở nét nghĩa thứ nhất của mỗi từ, khi nói về quá trình ô nhiễm môi trường, đặc biệt là các loại môi trường bị nhiễm độc do các chất hóa học được thải vào.

chemical pollution/contamination

Ví dụ: Toxic chemical pollution/contamination had caused many environmental disasters, decreased drinking water supplies and even led to serious health and social issues such as cancer. Dịch: Ô nhiễm hóa chất độc hại đã gây ra nhiều thảm họa môi trường, giảm nguồn cung cấp nước uống và thậm chí dẫn đến các vấn đề sức khỏe và xã hội nghiêm trọng như ung thư.

Nét nghĩa bóng ‘sự tiêm nhiễm xấu’ sẽ chỉ được dùng với từ contamination, cũng như ‘chất gây ô nhiễm’ và ‘ô nhiễm ánh sáng, âm thanh’ sẽ chỉ được sử dụng với pollution. 

Cặp danh từ Agriculture và Farming

Hai từ trên, mặc dù có thể được dịch sang tiếng Việt là ‘nông nghiệp’, chúng gần như không thể thay thế cho nhau.

Xét nghĩa tiếng Anh của từng từ như sau

Ngữ cảnh sử dụng "farming": the business of managing or working on a farm. Dịch: công việc đồng áng, công việc trồng trọt

Ví dụ: People should embrace sustainable agriculture by adopting farming practices such as minimizing water use, encouraging healthy soil by planting fields with different crops year after year.

Dịch: Mọi người nên áp dụng nền nông nghiệp bền vững thông qua các biện pháp canh tác như giảm thiểu sử dụng nước, khuyến khích đất khỏe bằng cách trồng các cánh đồng với các loại cây trồng khác nhau qua các năm.

Ngữ cảnh sử dụng "agriculture": the science or practice of farming. Dịch: ngành nông nghiệp, mang nghĩa khái quát hơn so với ‘farming’, ngành nông nghiệp không chỉ bao gồm các hoạt động đồng án, mà còn về các hoạt động nghiên cứu để phát triển các hoạt động canh tác, sản xuất, vân vân.

Ví dụ: Agriculture, which includes practices of cultivating plants and livestock, has an enormous environmental footprint, playing a significant role in causing climate change, water scarcity, land degradation, deforestation and other processes.

Dịch: Nông nghiệp, bao gồm các hoạt động canh tác cây trồng và vật nuôi, có ảnh hưởng môi trường rất lớn, đóng một vai trò quan trọng trong việc gây ra biến đổi khí hậu, khan hiếm nước, suy thoái đất, phá rừng và các quá trình khác.

Tổng kết

Đồng ý rằng việc sử dụng các cặp từ đồng nghĩa hoặc gần nghĩa sẽ giúp người viết thể hiện được độ rộng trong vốn từ vựng của bản thân. Tuy nhiên, khi sử dụng từ, người viết rất cần tìm hiểu các nét nghĩa giữa các cặp từ đồng nghĩa, vì trên thực tế, không có hai từ hoàn toàn đồng nghĩa, mà chỉ trùng khớp và sử dụng thay thế trong một hay một vài ngữ cảnh nhất định.

Đọc thêm: Hướng dẫn sử dụng từ đồng nghĩa và một số lỗi sai thường gặp trong quá trình luyện thi IELTS

Với bài viết trên, người viết hy vọng người đọc sẽ nắm được các tầng nghĩa của các cặp từ đồng nghĩa trong chủ đề Environment, và từ đó ứng dụng hợp lí trong việc xây dựng một bài văn.

Trần Thị Tuyết Trâm