Trong Tiếng Anh có rất nhiều cách để nhấn mạnh vào một nội dung nhất định trong câu, nhằm tăng hiệu quả truyền đạt tới người nghe. Một trong những cách khá thông dụng để nhấn mạnh là sử dụng Cleft sentence – Câu chẻ. Bài viết sẽ giới thiệu tới người đọc các cấu trúc Cleft Sentence thông dụng và làm rõ mục đích sử dụng của kiểu câu này cũng như cách trả lời IELTS Speaking.
Đọc thêm: Các cấu trúc ngữ pháp nổi bật trong kỳ thi THPT quốc gia – Phần 2: Cleft sentence
Mục đích sử dụng Cleft sentence
Cleft sentence (Câu chẻ) là một dạng câu phức, bao gồm một mệnh đề chính và một mệnh đề phụ thuộc. Thông điệp trong câu chẻ có thể được diễn tả ngắn gọn hơn bằng một câu đơn, tuy nhiên để nhấn mạnh vào vấn đề hoặc chủ thể trong câu, thông tin này thường được chia làm hai vế.
Ví dụ: Thay vì nói “My teacher inspired me to follow my dream.” (Cô giáo của tôi đã truyền cảm hứng để tôi theo đuổi ước mơ.)
Người học có thể sử dụng câu chẻ để nhấn mạnh vào đối tượng được nói đến trong câu như sau:
“It was my teacher whoinspired me to follow my dream.” (Chính cô giáo của tôi đã truyền cảm hứng để tôi theo đuổi ước mơ).
Trong câu này, mệnh đề chính bắt đầu với chủ ngữ giả “It was my teacher”, theo sau đó là mệnh đề quan hệ “who inspired me to follow my dream”. Nếu chỉ đọc phần dịch Tiếng Việt người đọc có thể sẽ khó cảm nhận được sự khác biệt, tuy nhiên trong ngữ cảnh Tiếng Anh ở câu chẻ thứ hai, chủ thể trong câu văn đã được nhấn mạnh, làm tăng hiệu quả truyền đạt của người nói.
Ngoài tác dụng nhấn mạnh, người học cũng có thể sử dụng câu chẻ trong bài thi IELTS Speaking nhằm trì hoãn một chút thời gian để tìm ý tưởng. Khác với bài thi Writing, thí sinh có thể quản lý thời gian làm bài để brainstorm cũng như lập dàn bài trước khi viết, bài thi IELTS Speaking đòi hỏi thí sinh có phản xạ nhanh với câu hỏi trong thời gian rất ngắn. Bởi vậy, nếu chưa nghĩ ra được ngay ý tưởng trong vòng 1-2 giây, thí sinh có thể sử dụng cấu trúc câu chẻ để trì hoãn thời gian, tránh ngập ngừng quá lâu.
Ví dụ câu hỏi: “What do you like about your school?”
Nếu chưa nghĩ ra được điều mình thích ngay lập tức, người học có thể sử dụng cấu trúc câu chẻ để tận dụng thêm thời gian: “What I’m really fond of about my school is the people. I mean that I love all my friends and teachers who are extremely supportive and always willing to give me a hand.” (Điều tôi thực sự thích về trường học của mình là con người nơi đây…)
Một số cấu trúc Cleft Sentence
Hai dạng câu chẻ phổ biến nhất mà người học có thể tham khảo để áp dụng là câu chẻ bắt đầu bằng “It” hoặc các từ “Wh”:
Cleft sentence bắt đầu bằng “It”
Cấu trúc “It” là cấu trúc câu chẻ phổ biến nhất trong Tiếng Anh. Thông tin theo sau “It” được người nói nhấn mạnh và theo sau đó là một mệnh đề quan hệ.
It + be + emphasized subject, object, etc + that/who (relative clause)
It + động từ To be + đối tượng + mệnh đề quan hệ với that/ who.
Ví dụ:
Her advice motivates me. => It was her advice that motivates me. (Chính lời khuyên của cô ấy đã truyền động lực cho tôi.)
Parents have a great impact on their children. => It is the parents who have a great impact on their children. (Chính bố mẹ là người có ảnh hưởng to lớn đến con cái.)
Cleft sentence bắt đầu bằng các từ “Wh”
Cleft sentence có thể bắt đầu bằng các từ có chứa “Wh” như “What”, “Why”, “Where”… tuy nhiên “What” được sử dụng phổ biến nhất. Thông tin nằm trong vế câu có chứa “what” thường là nội dung cũ hoặc đã được nhắc tới trước đó, trong khi vế sau của câu chẻ lại dùng để diễn đạt một nội dung mới cần được nhấn mạnh.
What clause + be + emphasized word or phrase
Mệnh đề what + động từ to be + thông tin cần được nhấn mạnh.
Ví dụ:
Is there anything that you need? (Bạn có cần gì không?)
What I need is something to eat. I’m starving. (Điều tôi cần là thứ gì đó để ăn. Tôi đang rất đói.)
Ngoài ra, dạng câu chẻ này có thể bắt đầu bằng một số từ khác diễn đạt cùng ý như “The one thing”, “All”, “the thing”, “the …”
Ví dụ:
What do you want for Christmas? (Bạn muốn gì cho Giáng Sinh?)
All I want for Christmas is a family meal for all members to spend some quality time with each others. (Tất cả những điều mà tôi muốn cho Giáng Sinh là một bữa ăn gia đình để tất cả mọi người có thể dành thời gian bên nhau.)
Lưu ý: Ngoài động từ “to be”, người học cũng có thể dùng kết hợp các động từ khuyết thiếu trong câu chẻ tùy vào mục đích diễn đạt.
Ví dụ:
It must have been my father who ate the ice cream in the fridge. (Chắc bố tôi là người đã ăn kem trong tủ lạnh.)
The thing that helped her through tough times could be music. (Điều giúp cô ấy vượt qua những lúc khó khăn có thể là âm nhạc.)
Ứng dụng Cleft sentence trong bài thi IELTS Speaking
Ứng dụng trong Speaking Part 1
What historical event do you find most interesting?
The most fascinating event in our history might be Independence Day. It was on this day that Vietnam became a nation of freedom, liberty and happiness.
Do you usually make your friends laugh?
Yes, of course. It was humour that helps us through the tough times in life, so my friends always encourage me to crack some jokes. When we get a good laugh, we can forget about life for just a while.
What do you like to do when you are alone?
What I really enjoy doing alone is listening to music. It is jazz that can always uplift my mood whenever I feel lonely. And I’m also a huge fan of Louis Armstrong, a talented artist.
Ứng dụng trong Speaking Part 3
What should employers do to improve their employees’ health?
One of the things managers should do to help staff maintain their health is organize regular check-ups in hospitals so they can find out and treat potential illnesses as soon as possible. On top of that, providing health insurance can also help to ensure benefits for workers when they go down with illnesses.
What kind of things do people consider when choosing a job nowadays?
These days, it is the job satisfaction thatmost people prioritize when applying for a job, not job security or the salary. This is because when people are content with their career, they can have a sense of purpose in life which is the key factor leading to happiness and fulfillment.
Tổng kết
Như vậy người học đã nắm được hai dạng Cleft sentence thông dụng bắt đầu với “It” và các từ chứa “wh” cũng như một số cấu trúc câu chẻ linh hoạt khác. Trong bài thi IELTS Speaking, người học có thể áp dụng kiểu câu này nhằm nhấn mạnh nội dung nhất định muốn truyền đạt với giám khảo, hoặc đơn giản là trì hoãn một chút thời gian để nghĩ ý tưởng trả lời câu hỏi. Tuy nhiên, người học nên luyện tập kĩ cách sử dụng để đạt được hiệu quả tốt nhất trong bài thi.
Hoàng Phương Anh
Đọc thêm: Chiến lược cải thiện Speaking IELTS band 5.0 lên 6.0 trong 2 tháng
Bình luận - Hỏi đáp