Phát âm là một trong những yếu tố đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển khả năng ngôn ngữ, đặc biệt là đối với người học tiếng Anh. Đây được xem là nền tảng giúp người học có thể nâng cao được các kỹ năng cần thiết như nghe và nói. Vì vậy, việc rèn luyện kỹ năng phát âm đang dần trở thành xu hướng và nhu cầu chung của đại đa số người học. Trong đó, việc tìm kiếm và sở hữu tài liệu học tập bổ ích được xem là bước ưu tiên. Do đó, bài viết sau sẽ giới thiệu đến người học bộ sách mang tên English pronunciation in Use thông qua phần review chi tiết và hướng dẫn sử dụng, nhằm hỗ trợ người học trong việc lựa chọn và sử dụng tài liệu luyện thi IELTS hữu ích.
Giới thiệu tổng quan về English pronunciation in Use
Tên sách: English pronunciation in use
Tác giả:
Jonathan Marks (cuốn English pronunciation in use Elementary)
Mark Hancock (cuốn English pronunciation in use Intermediate)
Martin Hewings (cuốn English pronunciation in use Advanced)
Nhà xuất bản: University Cambridge Press
Bộ sách “English pronunciation in use” gồm có ba cuốn dành cho ba trình độ khác nhau. Cuốn Elementary dành cho trình độ cơ bản - tương ứng CEFR A1-A2, cuốn Intermediate dành cho trình độ trung cấp - tương ứng CEFR B1-B2, cuốn Advanced dành cho trình độ nâng cao- tương ứng CEFR C1-C2 dựa trên khung tham chiếu ngôn ngữ châu Âu.
Bộ sách được ra mắt nhằm phục vụ nhu cầu tìm hiểu và cải thiện phát âm tiếng Anh. Nội dung sách xoay quanh tất cả các khía cạnh về phát âm trong giao tiếp tiếng Anh ví dụ như trọng âm, nối âm và ngữ điệu. Ở mỗi bài học, các tác giả đã cung cấp những lời khuyên, chiến lược, đồng thời thiết kế các chuỗi hoạt động luyện tập nhằm hỗ trợ người học phát triển khả năng nghe, nói và giúp người học trở nên tự tin hơn trong quá trình giao tiếp.
Trong ba cuốn sách trên, cuốn English pronunciation in use Intermediate được đánh giá khá cao và đã được tái bản lần hai và ra mắt vào năm 2017.
Sách có đính kèm đĩa CD.
Khái quát nội dung English pronunciation in Use
Nội dung sách English pronunciation in Use Elementary
Nội dung sách chủ yếu xoay quanh các khía cạnh cơ bản của việc phát âm. Sách bao gồm 4 nội dung chính như sau:
Phần đầu tiên là phần “To the student”. Nội dung phần này dành cho đối tượng học viên tự học. Tác giả giới thiệu tổng quan về bố cục nội dung chính trong sách, gợi ý những tài liệu học tập mà người dùng cần trong quá trình học, đồng thời hướng dẫn sơ lược cách sử dụng sách.
Phần tiếp theo là phần “To the teacher”. Nội dung phần này chủ yếu hướng dẫn giáo viên cách sử dụng sách như một tài liệu giảng dạy trên lớp. Tác giả phân tích rõ lợi ích của việc học phát âm trực tiếp ở lớp và giải thích trọng tâm của mỗi bài học đưa ra nhằm hỗ trợ giáo viên hiểu rõ mục đích sử dụng và thiết kế bài giảng hợp lý.
Phần thứ ba là phần nội dung bài học chính. Bài học bao gồm tổng cộng 50 units và được chia ra thành 4 Sections (A,B,C,D), ngoài ra còn có section E là phần nội dung tham khảo.
Section A (unit 1- unit 27): hướng dẫn cách đọc các âm đơn (như /s/, /x/) và âm đôi (như /tf/, /ei/) trong tiếng Anh. Hầu hết mỗi bài học sẽ tập trung vào một cặp âm có sự tương đồng ví dụ /t/ - /d/.
Section B (unit 28- unit 32): cách ghép âm và hình thành từ, cách nhấn âm ở các từ có nhiều âm tiết.
Section C (unit 33- unit 43): cách phát âm khi đọc cụm từ và câu.
Section D (unit 44-unit 50): cách phát âm trong đoạn hội thoại.
Ở section E, các tài liệu tham khảo đưa ra bao gồm một số nội dung như bảng phiên âm, hướng dẫn các units trọng tâm cho người dùng ở các nước khác nhau, bài tập về cặp âm có sự tương đồng, phát âm số, tên quốc gia.
Ở mỗi bài học gồm có hai phần là lý thuyết và bài tập, hầu hết các nội dung đều đi kèm với file nghe.
Phần cuối cùng là phần Key. Phần này đưa ra đáp án cho tất cả các bài tập có trong nội dung bài học.
Nội dung sách English pronunciation in Use Intermediate
Sách bao gồm 4 nội dung chính. Hai nội dung đầu tiên tương tự như nội dung trong cuốn Elementary.
Phần đầu tiên là phần To the student - hướng dẫn dành cho học sinh.
Phần thứ hai là phần To the teacher- hướng dẫn dành cho giáo viên.
Phần thứ ba là phần nội dung bài học chính. Bài học bao gồm tổng cộng 60 units. Các units này được chia ra thành 3 sections (A,B,C), ngoài ra còn có section D là phần nội dung tham khảo.
Section A (unit 1- unit 20): hướng dẫn cách đọc các âm đơn trong tiếng Anh. Nội dung mỗi bài học chủ yếu tập trung vào một cặp âm có sự tương đồng, ví dụ như cặp âm /b/- /p/ hoặc /f/-/v/.
Section B (unit 21-unit 40): sự liên kết âm để hình thành từ và câu.
Section C (unit 41-unit 60): hướng dẫn phát âm trong cuộc hội thoại.
Ở section D, các nội dung tham khảo bao gồm giới thiệu về bảng phiên âm, bài kiểm tra phát âm, hướng dẫn các units trọng tâm cho người học ở các quốc gia khác nhau, phần luyện tập trôi chảy khi nói câu và phần phụ lục.
Ở mỗi bài học gồm có hai phần là lý thuyết và bài tập, hầu hết các nội dung đều đi kèm với file nghe.
Phần cuối cùng là phần Key, đưa ra đáp án cho các bài tập có trong sách.
Nội dung sách Pronunciation in Use Advanced
Nội dung ở cuốn Advanced sẽ có phần nâng cao ở việc tìm hiểu sâu hơn về các khía cạnh của việc phát âm trong tiếng Anh và tập trung vào việc ứng dụng. Sách bao gồm 3 nội dung chính như sau:
Phần đầu tiên là phần About this book. Ở phần này, tác giả giới thiệu sơ lược về nội dung sách, giải thích rõ các nội dung đề cập và yếu tố liên quan, đồng thời đưa ra hướng dẫn sử dụng sách.
Phần thứ hai là phần nội dung bài học chính. Bài học bao gồm tổng cộng 60 units, các units này được chi ra thành 4 sections (A,B,C,D), ngoài ra còn có section E là nội dung tham khảo.
Section A (unit 1 - unit 6): nội dung giới thiệu về sự đa dạng trong giọng điệu của tiếng Anh, các nguồn để nghiên cứu về cách phát âm và sự khác biệt giữa cách phát âm trong bài nói chậm và nói nhanh
Section B (unit 7- unit 25): hướng dẫn cách phát âm các từ và cụm từ, bao gồm các tổ hợp phụ âm, các âm tiết nhấn trọng âm và không nhấn trọng âm, và cách phát âm các từ nước ngoài.
Section C (unit 26 - unit 53): hướng dẫn cách phát âm trong hội thoại, tìm hiểu về việc ngữ điệu góp phần tạo nên ý nghĩa.
Section D (unit 54- unit 60): cách phát âm trong tình huống trang trọng, trong các ngữ cảnh chuyên nghiệp như thuyết trình kinh doanh hoặc phát biểu hội nghị.
Ở section E, nội dung chủ yếu đưa ra các bài tập để luyện tập về âm đơn, tổ hợp phụ âm, nhấn âm trong tiếng Anh, phần mục lục và danh sách tài liệu đọc thêm.
Ở mỗi bài học gồm có hai phần là lý thuyết và bài tập, hầu hết các nội dung đều đi kèm với file nghe.
Phần cuối cùng là phần Key, đưa ra đáp án cho các bài tập có trong sách.
Đánh giá chung về English pronunciation in Use
Ưu điểm
Bố cục sách rõ ràng, hợp lý, có thiết kế đẹp mắt. Việc thiết kế nội dung lý thuyết ở trang giấy bên trái và phần bài tập ở trang giấy bên phải tạo sự thuận tiện cho người dùng trong quá trình học. Các phần tiêu đề hoặc lưu ý đều được tô đậm hoặc đóng khung giúp người học dễ dàng ghi nhớ. Cuốn Intermediate đã được tái bản lần thứ hai nên thiết kế có phần đẹp mắt hơn so với hai cuốn tài liệu còn lại.
Sách có hình ảnh minh họa sinh động, mang lại cảm giác tươi vui và tạo hứng thú cho người học. Đặc biệt, ở phần mô tả cách phát âm, sách có thiết kế các hình ảnh của khoang miệng kèm theo mũi tên chỉ hướng chuyển động, giúp người học dễ dàng hình dung được cách phát âm chính xác.
Nội dung sách phù hợp với trình độ người học. Tác giả hạn chế sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành, không gây nhiều khó khăn cho người dùng trong việc đọc hiểu.
Ngoài nội dung lý thuyết, tác giả còn đưa ra các lưu ý trong khi phát âm giúp người học hạn chế các lỗi sai thường gặp.
Bài tập có nhiều hình thức đa dạng với cấu trúc chung là nghe băng ghi âm, sau đó làm bài viết hoặc đọc. Vì vậy, ngoài việc rèn luyện kỹ năng phát âm, người học còn có thể phát triển được kỹ năng nghe, bồi dưỡng được vốn từ vựng và ngữ pháp.
Các file ghi âm ở phần bài tập sử dụng nhiều giọng điệu khác nhau ví dụ như giọng Anh-Anh, Anh-Mỹ và cả giọng của người nói ở khác nước không sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính. Điều này giúp hỗ trợ người học làm quen với cách phát âm của nhiều giọng điệu khác nhau trên thế giới, đồng thời phát triển kỹ năng nghe.
Nhược điểm:
Kích thước chữ khá nhỏ, điều này sẽ có thể gây ra sự không thoải mái hoặc ảnh hưởng đến mắt của người đọc.
Ở cuốn Advanced, một số trang sách chứa khá nhiều chữ, đặc biệt là ở các units đầu tìm hiểu chuyên sâu về các khía cạnh của phát âm. Bên cạnh đó, vì bài học có phần nâng cao và được viết hoàn toàn bằng Tiếng Anh nên một số nội dung sẽ sử dụng thuật ngữ, từ vựng và ngữ pháp không phổ biến, điều này sẽ gây khó khăn trong việc đọc hiểu nội dung, và có thể tạo ra cảm giác chán nản cho học sinh. Người dùng cần sử dụng thêm các phương tiện dịch nghĩa để đảm bảo hiểu nội dung một cách chính xác nhất.
Ở phần Exercises, một số bài tập đưa ra có thể không có ý nghĩa nhiều trong việc hỗ trợ học sinh cải thiện kỹ năng phát âm. Vì vậy, học sinh cần chọn lọc ra các bài tập cần thiết và hỗ trợ hiệu quả trong quá trình học tập của minh.
Ở phần lý thuyết, sách lựa chọn giọng Anh-Anh là giọng mẫu, vì vậy đối với người học có mục đích theo đuổi các giọng điệu khác như Anh-Mỹ hoặc Anh-Úc, người học cần phải sử dụng thêm các tài liệu khác để hỗ trợ khía cạnh này.
Ở phần Guide for specific speakers (hướng dẫn các units trọng tâm cho người dùng ở các nước khác nhau), sách không đề cập đến đối tượng người dùng là người Việt. Vì vậy, học viên cần tham khảo các mục ở các nước lân cận trong khu vực châu Á.
Hướng dẫn sử dụng English pronunciation in Use
Bộ sách “English Pronunciation in Use” không chỉ là tài liệu luyện thi IELTS của người học, mà còn có thể hỗ trợ giáo viên trong quá trình giảng dạy. Bài viết sau sẽ gợi ý cách sử dụng cho cả hai đối tượng là học sinh và giáo viên.
Đối với giáo viên
Trước khi áp dụng sách vào giảng dạy, giáo viên cần đọc mục “To the teacher” để đảm bảo hiểu rõ về các khái niệm mà tác giả đề cập, đồng thời hiểu được mục đích của từng nội dung, từ đó việc áp dụng sẽ tăng tính hiệu quả hơn.
Giáo viên sử dụng nội dung sách để làm tài liệu giảng dạy cho các lớp Pronunciation. Nội dung phần lý thuyết, giáo viên có thể sử dụng để thiết kế bài giảng (lấy ví dụ hoặc hình ảnh miêu tả khoang miệng để minh họa). Nội dung phần bài tập, giáo viên có thể lựa chọn để thực hành trên lớp hoặc giao bài tập về nhà.
Ở mục tham khảo của sách, giáo viên có thể sử dụng để làm handouts đính kèm cho các bài học có nội dung tương ứng. Ở phần này còn có mục Pronunciation test, giáo viên có thể sử dụng để làm bài kiểm tra đầu vào, hoặc sau khi học để xác định trình độ của học viên.
Trong quá trình thực hành trên lớp, giáo viên lựa chọn các hình thức luyện tập phù hợp với nội dung bài tập trong sách. Ví dụ các bài luyện tập âm đơn cho hình thức cá nhân, luyện tập câu hoặc đoạn hội thoại sẽ theo hình thức nhóm hai học sinh.
Đối với học viên tự học
Đầu tiên, người học cần xác định trình độ tiếng anh của bản thân tại thời điểm hiện tại để lựa chọn sách phù hợp.Ngoài ra, người học có thể tham khảo sơ lược về nội dung sách đã review ở phần trên để xác định nội dung sách phù hợp với mục đích sử dụng của bản thân. Đối với học viên có trình độ nâng cao, người học không cần phải sử dụng hai cuốn Elementary và Intermediate trước khi học cuốn Advanced.
Người học có thể tiếp cận sách theo hai cách. Thứ nhất, học theo lộ trình đưa ra trong sách từ Unit đầu tiên đến Unit cuối cùng. Thứ hai, học sinh có thể học xen kẽ nội dung của các sections. Ví dụ: người học bắt đầu với Unit 1 (section A) sau đó unit 28 (section B) đến unit 33 (section C) đến unit 44 (section D), và lặp lại tiếp tục với các unit tiếp theo bắt đầu từ Section A.
Học viên có thể tham khảo phần Guide for speakers of specific languages để xác định nội dung cần thiết. Nội dung phần này sẽ liệt kê các units quan trọng đối với từng đối tượng sử dụng ở các nước khác nhau. Tuy nhiên sách không đề cập chi tiết đến người Việt, người học có thể tham khảo mục của các nước lân cận trong mục South Asian, hoặc các nước trong khu vực Châu Á.
Vì sách đính kèm đĩa CD, nên người học cần chuẩn bị thiết bị đọc đĩa để sử dụng. Tuy nhiên, hiện nay file nghe của bộ sách đã có có trên các trang web online, vì vậy người học có thể dễ dàng tìm kiếm.
Đối với mỗi bài học, học viên học theo trình tự từ lý thuyết đến bài tập. Khi học lý thuyết, người học nên nghe và lặp lại nhiều lần nội dung đưa ra để đạt được sự tương đồng với file ghi âm. Khi làm bài tập, học viên nên tạm dừng file nghe sau mỗi câu hỏi để dành thời gian suy nghĩ câu trả lời và điền đáp án. Đặc biệt dừng file nghe đối với các bài tập yêu cầu đọc lại một câu hoàn chỉnh.
Khi đã hoàn thành bài, người học nên nghe lại file ghi âm để kiểm tra đáp án của mình trước khi dùng phần Key.
Như đã nêu ở phần nhược điểm, một số bài tập sẽ không có ý nghĩa nhiều trong việc hỗ trợ phát âm vì vậy người học nên chọn làm những bài tập cần thiết để tiết kiệm thời gian và tập trung vào mục đích luyện tập phát âm..
Khi học phát âm, người học nên sử dụng các thiết bị ghi âm như điện thoại để ghi lại toàn bộ quá trình học để đánh giá được sự phát triển của bản thân và nhận ra những điểm yếu cần khắc phục. Việc ghi âm cũng giúp người học dễ dàng so sánh cách phát âm của mình với file nghe mẫu.
Người học nên sử dụng gương khi phát âm để dễ dàng thấy và so sánh khuôn miệng của mình với tranh minh hoạ hoặc nội dung lý thuyết.
Ngoài việc làm các bài tập trong sách để luyện tập, người học nên kết hợp nhiều các phương thức khác như nghe tin tức, truyện hoặc xem phim ảnh để làm quen với nhiều giọng điệu khác nhau và học phát âm từ những người bản xứ.
Người học nên trang bị cho mình một cuốn sổ tay để ghi chép tất cả các lưu ý hoặc những điểm cần phải cải thiện. Việc làm này giúp người học tiết kiệm thời gian khi luyện tập và tra cứu.
Tổng kết
“English Pronunciation in Use” là tài liệu luyện thi IELTS hữu dụng trong việc giúp người học ở nhiều trình độ khác nhau tìm hiểu và cải thiện phát âm tiếng Anh. Bên cạnh đó, sách cũng là một tài liệu bổ trợ để người học có thể phát triển được hai kỹ năng quan trọng là nghe và nói. Bài viết trên đã review chi tiết về nội dung sách và đưa ra các ưu nhược điểm cụ thể để người học có thể dễ dàng chọn lựa được tài liệu phù hợp với nhu cầu và mục đích học tập. Bên cạnh đó, tác giả cũng đưa ra hướng dẫn sử dụng cho hai đối tượng người dùng là giáo viên và học viên tự học với hy vọng sẽ giúp ích được cho người dùng trong quá trình tìm kiếm và sử dụng bộ tài liệu trên một cách hiệu quả.
Võ Thị Thu Vân
Tham khảo thêm khóa học tiếng Anh giao tiếp tại ZIM, giúp học viên cải thiện các kỹ năng giao tiếp và tăng phản xạ trong tình huống thực tế.
Bình luận - Hỏi đáp