Tính từ ghép là gì? Cách thành lập trong tiếng Anh & ví dụ

Bài viết sẽ giới thiệu về định nghĩa và tính ứng dụng của tính từ ghép cũng như giới thiệu một số tính từ ghép phổ biến và cách sử dụng chúng.

Tính từ ghép là gì?

Tính từ ghép (compound adjective) là một tính từ bao gồm nhiều hơn một từ (có thể là danh từ, tính từ, trạng từ…). Các từ trong tính từ ghép thường được nối với nhau bởi dấu gạch ngang để cho biết đây là một tính từ ghép.

Ví dụ: Lady Gaga is a world-famous singer with many hit songs throughout her career. (Lady Gaga là ca sĩ nổi tiếng thế giới với nhiều ca khúc hit trong suốt sự nghiệp của mình).

Trong câu trên, tính từ ghép “world-famous” (nổi tiếng thế giới) được cấu tạo từ một danh từ (world) và một tính từ (famous).

Xem thêm:

• Trật tự tính từ trong tiếng Anh (OSASCOMP) - Quy tắc sắp xếp

• Sự khác nhau giữa tính từ ngắn và tính từ dài

Một số cách thành lập tính từ ghép 

Kết hợp số và danh từ số ít

Tính từ ghép từ số và danh từ số ít thường được dùng để chỉ số lượng hoặc thời gian. Một số tính từ ghép bởi số đếm và danh từ số ít mà người học có thể gặp đó là:

• I’m currently living in a three-storey house with my family. (Hiện tại tôi đang sống trong một ngôi nhà ba tầng với gia đình tôi)

• I’m planning a vacation that lasts for 1 week. (Tôi đang lên kế hoạch cho kỳ nghỉ một tuần).

Một số tính từ khác kết hợp số và danh từ số ít khác:

• A two-bedroom apartment: một căn hộ có hai phòng ngủ

• A 6-year-old girl: một cô gái 6 tuổi

• A 5-day trip: một chuyến đi 5 ngày

• A 20-storey building: một tòa nhà 20 tầng

• A one-way street: đường một chiều

• A 30-page document: tài liệu 30 trang

• A six-minute break: giải lao 6 phút

Kết hợp danh từ và tính từ

Một số tính từ ghép bởi danh từ và tính từ mà người học có thể gặp đó là:

• We should choose a restaurant that does not allow people to smoke.

• We should choose a smoke-free restaurant. 

Ở đây danh từ “smoke” đã được kết hợp với tính từ “free” để chỉ một nhà hàng không có khói thuốc hay cấm hút thuốc. Người học có thể sử dụng kết hợp các danh từ với tính từ “free” để chỉ việc một thứ gì không tồn tại như sau:

• People who suffer from obesity should try to consume sugar-free food and drink. (Những người bị béo phì nên cố gắng tiêu thụ thức ăn và đồ uống không đường).

• Alcohol-free toner is beneficial for your skin. (Toner không chứa cồn có lợi cho làn da của bạn).

Một số tính từ kết hợp danh từ và tính từ khác:

• Snow-white: trắng như tuyết

• Home-sick: nhớ nhà

• World-wide: trên toàn thế giới

• Ice-cold: đá lạnh 

• Brand-new: nhãn hiệu mới

• Sky-blue: bầu trời xanh

• World-famous: nổi tiếng thế giới

• Seasick: say sóng

Kết hợp tính từ và động từ V-ing

Một số tính từ ghép bởi tính từ và động từ ở dạng V-ing mà người học có thể gặp đó là:

• He is a good-looking actor, so many fangirls adore him. (Anh ấy là một diễn viên đẹp trai nên rất nhiều fan hâm mộ nữ yêu mến anh ấy).

• This kind of dessert leaves a long-lasting taste in my mouth.

  (Loại đồ tráng miệng này để lại dư vị lâu trong miệng tôi).

Một số tính từ kết hợp tính từ và động từ V-ing khác:

• Backward-facing: quay mặt về phía sau

• Sweet-smelling: mùi ngọt

• Fast-talking: nói nhanh

• Peacekeeping: giữ gìn hòa bình

Kết hợp danh từ và động từ V-ing

Một số tính từ ghép bởi danh từ và động từ ở dạng V-ing mà người học có thể gặp đó là:

• Look at those mouth-watering chocolate cakes. (Hãy nhìn những chiếc bánh sô cô la ngon chảy nước miếng kia đi.)

• Watching video on Tiktok is so time-consuming that I have to give it up to focus on my study. (Xem video trên tiktok rất tốn thời gian nên tôi phải từ bỏ nó để tập trung vào việc học).

Một số tính từ kết hợp danh từ và động từ V-ing khác:

• Spanish-speaking: nói tiếng Tây Ban Nha

• Nerve-wracking: căng thẳng thần kinh

• Mouth-watering: vừa miệng

• Record-breaking: phá kỉ lục

• Top-ranking: xếp hàng đầu

• Self-effacing: tự huyễn

• Money-making: làm ra tiền

Kết hợp danh từ và quá khứ phân từ

Một số tính từ ghép bởi danh từ và quá khứ phân từ mà người học có thể gặp đó là:

• Middle-aged women have the highest rate of depression. (Những người phụ nữ trung tuổi có tỉ lệ trầm cảm cao nhất.)

• The most child-wanted toy in my store is a Barbie doll. (Thứ đồ chơi trẻ con muốn nhiều nhất trong cửa hàng tôi là búp bê Barbie.)

Một số tính từ kết hợp danh từ và quá khứ phân từ khác:

• Panic-stricken: sợ hãi

• Air-conditioned: có điều hòa

• Tongue-tied: líu lưỡi, làm thinh

• Home-made: tự làm, tự sản xuất

• Silver-plated: mạ bạc

• Wind-blown: gió thổi

• Mass-produced: đại trà, phổ thông

Kết hợp trạng từ và quá khứ phân từ

Một số tính từ ghép bởi trạng từ và quá khứ phân từ mà người học có thể gặp đó là:

• Many well-educated people still face unemployment in today’s competitive labour market. (Rất nhiều người được học hành đến nơi đến chốn vẫn đối mặt với thất nghiệp trong thị trường lao động cạnh tranh ngày nay.)

• Hanoi, which is the capital of Vietnam, is a densely-populated area. (Hà Nội – thủ đô của Việt Nam là một nơi dân cư đông đúc).

Một số tính từ kết hợp trạng từ và quá khứ phân từ khác:

Kết hợp tính từ và quá khứ phân từ

Một số tính từ ghép bởi tính từ và quá khứ phân từ mà người học có thể gặp đó là:

• He is such a narrow-minded person that he doesn’t accept any new idea. (Anh ấy là người hẹp hòi đến nỗi không chấp nhận ý tưởng mới nào).

• I was helped by a kind-hearted stranger on train. (Tôi đã được giúp đỡ bởi một người lạ tốt bụng trên tàu.)

Xem thêm: Những lỗi sai thường gặp liên quan đến tính từ trong tiếng Anh.

Tổng kết

Như vậy, người học đã được làm quen với khái niệm tính từ ghép cũng như học được một số tính từ ghép phổ biến. Tính từ ghép có thể là một công cụ hữu hiệu dùng để tăng hiệu quả truyền đạt tuy nhiên người học cần chắc chắn về ý nghĩa cũng như cách sử dụng từng tính từ ghép cụ thể để có thể sử dụng được công cụ này một cách hiệu quả nhất trong bài làm của mình.