Giải pháp về lỗi phát âm cho người học IELTS trình độ dưới 6.0

Trong phần trước, tác giả đã đề cập đến các vấn đề trong phát âm ở người học IELTS trình độ dưới 6.0. Bài viết dưới đây sẽ đề xuất các giải pháp giúp người học khắc phục được các lỗi phát âm đang gặp phải.

Khắc phục lỗi phát âm sai từng âm vị

Bước 1: Nhận biết được các lỗi sai trong phát âm của bản thân

Người học có thể tham khảo một số lỗi phát âm cơ bản, phát âm các âm hay bị sai, thu âm và nghe lại để tự đánh giá khả năng phát âm của bản thân. Hoặc người học có thể nhờ các giáo viên, hay những người có trình độ phát âm tốt, đánh giá khả năng phát âm để thu được những nhận xét chi tiết và chính xác hơn.

Bước 2: Tập trung ghi nhớ và cải thiện các âm vị bị sai

Sau khi đã nhận diện được những âm vị mà bản thân phát âm chưa chính xác, người học hãy tự vạch ra lộ trình cho mình để chinh phục những âm vị này. Mỗi tuần người học có thể tập trung vào cải thiện một âm vị.

Đầu tiên, người học phải nắm rõ cách phát âm của âm vị này khi đứng riêng lẻ bằng cách sử dụng English Phonemic Chart – bảng âm vị Tiếng Anh. 

Giao diện Phonemic Chart của British Council như sau:

(Nguồn: British Council)

Khi bấm vào bất kì ký hiệu âm vị nào, người học cũng có thể nghe thấy cách phát âm chuẩn của âm vị đó. Và khi bấm vào dấu mũi tên trên từng ký hiệu âm vị, người học có thể nhìn thấy một số ví dụ về các từ vựng có chứa âm này. Khi bấm vào những từ này người học cũng sẽ nghe được cách phát âm chuẩn của từ vựng đó.

Sau đó, người học bắt đầu thực hành bằng cách phát âm những từ có chứa âm vị này. Mỗi ngày dành ra 15 phút để luyện tập âm vị đó, sau một tuần, người học có thể nhận thấy những thay đổi đáng kể trong phát âm của mình.

Xem thêm:

Prosody Pyramid là gì? Cách ứng dụng Prosody Pyramid vào việc học phát âm

Bước 3: Tập phát âm những âm vị đó trong câu dài

Sau khi đã nắm vững âm vị đó và cách phát âm của âm vị trong một từ, người học cũng cần chú trọng vào việc đặt âm vị này vào luyện tập trong ngôn ngữ nói. Bởi khi giao tiếp thông thường, tốc độ nói tương đối nhanh, người học có thể dễ dàng phản xạ theo ngôn ngữ mẹ đẻ để có thể phát âm được nhanh và dễ dàng hơn, dẫn đến việc mắc lại các lỗi phát âm sai.

Một trong những cách hiệu quả để luyện tập là người học thu âm lại giọng nói của bản thân, tìm ra những lỗi sai và chỉnh sửa.

Khắc phục vấn đề về âm tiết và trọng âm

Người học cần có nhận thức về các âm tiết của từ và việc học trọng âm, cách phát âm chuẩn của từ ngay khi học từ vựng. Ngoài việc luyện phát âm đúng từng âm vị trong từ, người học nên luyện cả cách nhấn đúng trọng âm. Khi nhìn vào phiên âm của một từ, thì trọng âm của từ đó được ký hiêu bằng dấu (‘) ở phía trước, bên trên âm tiết đó.

Ví dụ:

• Happy /ˈhæpi/ trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất.

• Clever /ˈklevər/ trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất.

• Arrange /əˈreɪndʒ/ trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai.

Một số quy tắc nhấn trọng âm cơ bản mà người học có thể tham khảo thêm là:

Đối với những từ có hai âm tiết:

• Trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất với hầu hết các danh từ và tính từ

Ví dụ:

Danh từ: center /ˈsentər/, object /ˈɑːbdʒɪkt/, flower /ˈflaʊər/…

Tính từ: happy/ ˈhæpi/, present /ˈpreznt/ , clever /ˈklevər/, sporty /ˈspɔːrti/ …

• Trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai với hầu hết các động từ

Ví dụ: relax /rɪˈlæks/, object /əbˈdʒekt/, receive / rɪˈsiːv/ , accept /əkˈsept/…

Đối với những từ có ba âm tiết trở lên:

• Các từ tận cùng là –ic, -tion, -sion, -ious, -ian, -ial thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai tính từ cuối lên.

Ví dụ: economic /ˌiːkəˈnɑːmɪk/, linguistic /lɪŋˈɡwɪstɪk/, geologic /ˌdʒiːəˈlɑːdʒɪk/…

• Các từ tận cùng là -cy, -ty, -phy , –gy, -ible, -ant, -ical, -ive, -ual, -ance/ ence, -ify, -al/ar, -uous, -ual thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ ba tính từ cuối lên.

Ví dụ: privacy /ˈpraɪvəsi /, credibility /ˌkredəˈbɪləti/, photography /fəˈtɑːɡrəfi /, geology /dʒiˈɑːlədʒi/, practical /ˈpræktɪkl /…

• Các từ chứa hậu tố: -ain, -eer, -ese, esque thì trọng âm rơi vào chính các hậu tố đó.

Ví dụ: Japanese /ˌdʒæpəˈniːz/, mountaineer /ˌmaʊntnˈɪr/, entertain /ˌentərˈteɪn/, picturesque /pɪktʃəˈresk/…

Tổng kết

Phát âm là một yếu tố vô cùng quan trọng trong bài thi IELTS và cả trong giao tiếp Tiếng Anh hàng ngày. Các vấn đề về phát âm mà những người mới học phải đến từ việc phát âm sai các âm vị, cũng như không chú trọng đến trọng âm của một từ. Người học cần cải thiện những vấn đề này để có thể nâng cao band điểm Pronunciation trong bài thi IELTS Speaking, cũng như cải thiện hiệu quả giao tiếp.

Hoàng Phương Anh